Học cách tư duy khép kín là nguyên tắc mà một người nên tuân thủ khi làm việc và đó cũng là con đường bền vững nhất để thăng tiến trong cuộc sống.
Nhà giáo dục nổi tiếng người Trung Quốc, Li Xigui, có một thói quen rất kỳ lạ: Là một hiệu trưởng, khi thấy học sinh vi phạm nội quy, kỷ luật ở trường, ông luôn nói lòng vòng, không bao giờ trực tiếp chỉ trích học sinh. Sau đó, ông sẽ tìm riêng giáo viên chủ nhiệm của học sinh để giải quyết sự việc.
Lý do của ông là: bản thân giáo dục là một vòng khép kín hoàn chỉnh. Khi trẻ mắc lỗi, trẻ phải trải qua toàn bộ quá trình “phê bình, khen ngợi, động viên, cải tiến, củng cố và trau dồi” trước khi hoạt động giáo dục được hoàn thành.
Nếu bạn chỉ trích bản thân, nhưng không hoàn thành các cải tiến tiếp theo, vậy thì quy trình khép kín này sẽ không được hoàn thành. Lời phê bình của chính bạn sẽ không có giá trị, điều đó có nghĩa là bạn chưa làm được gì.
Tiền đề của việc “nỗ lực = lợi ích” là vòng khép kín phải được hoàn thành. Chỉ bằng cách này, một người mới có thể tiến bộ mà không lãng phí thời gian và sức lực của mình.
- Logic của vòng lặp khép kín: Hệ thống hóa và nhìn tổng thể
Có một câu chuyện cười như sau: Một đầu bếp hoàng gia nổi tiếng có tên “một chấm đỏ” trong cung sau khi nghỉ hưu đã trở về quê hương. Sau khi trở về quê, một doanh nhân giàu có muốn mở một nhà hàng hoàng gia, nếu đầu bếp là một người chuyên về ẩm thực cung đình, việc kinh doanh chắc chắn sẽ bùng nổ.
Doanh nhân giàu có nhiều lần tới tận nhà vị đầu bếp, tặng ông vài thùng tiền lớn, cuối cùng mời được người đầu bếp. Vào ngày làm thử món ăn, tất cả đều muốn được nhìn thấy vị đầu bếp hoàng gia nấu ăn. Không ngờ ông lại nói: Tôi không biết làm món chiên, xào hay nấu, chỉ biết làm bánh bao hấp.
Doanh nhân giàu có tự nghĩ: Bánh bao hấp nhất định có gì đó đặc biệt. Vì vậy đã chuẩn bị bột mì, gia vị, thịt và rau. Nhưng đầu bếp lại nói: Tôi không quan tâm đến những thứ đó, tôi chỉ chịu trách nhiệm ở bước cuối cùng.
Doanh nhân giàu có: Bước cuối cùng?
Đầu bếp: Đúng vậy, đợi cái bánh ra khỏi lồng hấp, tôi sẽ chấm một chấm đỏ lên đó.
Đây chính là nguồn gốc cái tên “một chấm đỏ” của vị đầu bếp hoàng gia.
Những tình huống tương tương tự có lẽ xảy ra không ít trong cuộc sống.
Blogger A từng kể một câu chuyện: Anh từng làm việc trong một công ty tích hợp hệ thống rất nhỏ, chỉ khoảng 20 người. Vào thời điểm đó, trong công ty có một người tốt nghiệp Đại học Thanh Hoa với tư cách là kỹ sư tiền bán hàng. Anh ấy đã làm việc cho IBM được 10 năm và lý lịch của anh ấy có thể nói là khá xuất sắc. Nhưng người này đã ra đi chỉ sau một tháng làm việc, trình độ thậm chí còn không bằng một kỹ sư có bằng cấp cao đẳng khác trong công ty. Thì ra, anh ấy chỉ chịu trách nhiệm về một điểm kỹ thuật nhỏ ở IBM và không biết gì khác.
Blogger cho biết: Các doanh nghiệp nhỏ phải thận trọng khi tuyển dụng nhân viên từ các nhà máy lớn, bởi sự phân công lao động trong các nhà máy lớn thường rất chi tiết.
Nhiều người đến từ các công ty lớn không thể nhìn thấy toàn bộ hệ thống và không thể hoàn thành vòng khép kín vì sự phân công lao động quá chi tiết.
Một doanh nhân từng đưa ra định nghĩa về vòng lặp logic khép kín: có tính hệ thống và có thể tuần hoàn.
Một mặt là hệ thống hóa và nhìn tổng thể. Ví dụ, khi nói đến việc giảm cân, điều mà những người có tư duy mục tiêu nhìn thấy chính là việc giảm cân. Nhưng những gì những người tư duy hệ thống nhìn thấy là danh sách chế độ ăn kiêng, chương trình tập thể dục, cách làm việc và nghỉ ngơi. Mặt khác, nó có thể tuần hoàn. Việc này có thể được làm một lần và có thể lặp lại lần thứ hai.
Một nhà văn từng nói đến một hiện tượng thú vị: chủ quán nướng có khả năng khởi nghiệp thành công cao hơn phó chủ tịch của các công ty lớn. Nguyên nhân là do chủ quán nướng đã hoàn thành vòng khép kín logic.
Quán thịt nướng tuy kinh doanh nhỏ và trình độ học vấn của chủ quán có thể không cao. Nhưng anh ta cần phải hoàn thành toàn bộ quá trình tìm địa điểm, mua nguyên liệu thô, sản xuất và bán hàng.
Đây là sự hệ thống hóa. Và anh ấy sẽ phải tiếp tục mua hàng, tiếp tục bán và tiếp tục hoàn thành chu trình này. Vì vậy, chủ quán thịt nướng thực hiện hết một vòng khép kín một cách logic. Từ góc độ thực tế, anh ấy đã trải qua logic tổng thể của doanh nghiệp.
Còn phó chủ tịch của một công ty lớn thì sao? Dù trình độ học vấn cao, chức vụ cao, kinh nghiệm phong phú nhưng công việc của anh chỉ là một mắt xích trong một hệ thống lớn hơn. Một khi anh ta bắt đầu công việc kinh doanh của riêng mình, anh ta có thể không thể hoàn thành vòng khép kín một cách logic. Vì vậy, một người thực sự có quyền lực có thể suy nghĩ trong đầu toàn bộ quá trình và nắm bắt được hệ thống hoàn chỉnh, thay vì mắc kẹt trong một mắt xích và làm điều gì đó theo kiểu “một chấm đỏ”.
- Vòng khép kín giá trị: biết bỏ ra, biết hồi đáp lại
Một chuyên gia về giao tiếp cá nhân đưa ra khái niệm “vòng khép kín giá trị”. Nó có nghĩa là: Bất kỳ mối quan hệ nào về cơ bản đều là một hệ thống giá trị.
Bạn cung cấp cho tôi giá trị và tôi trả lại giá trị cho bạn. Tương tác giá trị tạo thành một vòng khép kín và chỉ khi đó hệ thống này mới có thể hoạt động ổn định lâu dài. Nhưng nếu có sự mất cân bằng giữa cho và nhận, vòng giá trị khép kín sẽ bị phá vỡ và mối quan hệ sẽ đi đến hồi kết. Trong cuốn sách có tên “Tôi làm công việc giao hàng nhanh ở Bắc Kinh” có đề cập đến một chi tiết thú vị.
Khi tác giả mới đến trạm chuyển phát, đồng nghiệp Cao đã rất nhiệt tình và đưa anh cùng đi giao hàng mỗi ngày để làm quen với khu vực. Hai người cùng nhau đi ăn sau khi tan sở và rất hợp nhau. Nhưng khoảng thời gian vui vẻ không kéo dài được lâu.
Lý do là: Cao chuẩn bị về quê và nhờ tác giả làm việc cho mình vài ngày.
Tác giả rất tức giận và cho rằng Cao lợi dụng mình, hai người vì việc này mà xảy ra mâu thuẫn.
Bản thân tác giả chia sẻ: Cao vốn là người luôn thích lợi dụng người khác, nhưng vì Cao từng là một giáo viên miễn phí cho mình nên anh không quá để ý nhiều. Nhưng về sau, khi tác giả đã quen với đường đi và không cần người hướng dẫn nữa, khi Cao lợi dụng tác giả, tác giả bắt đầu cảm thấy không vui.
Bạn thấy đấy, đây là bản chất của con người. Lý do tại sao một mối quan hệ có thể duy trì sự cân bằng là vì mỗi bên có thể mang lại giá trị cho nhau. Một khi một bên không thể mang lại giá trị, mối quan hệ sẽ trở nên mất cân bằng và cuối cùng sẽ sụp đổ.
Vì vậy, bất cứ ai thực sự hiểu về giới kinh doanh đều hiểu được sự trao đổi giá trị. Một mặt, đừng keo kiệt trong việc mang lại giá trị cho người khác. Mặt khác, hãy biết cách không ngừng nâng cao giá trị của bản thân. Sẽ không có ai tốt với bạn mà không có lý do. Cơ sở của giao tiếp luôn là vì bạn có giá trị. Biết trao đổi giá trị với người khác là sự khôn ngoan. Biết làm cho mình có giá trị là sự tỉnh táo.
Thuật ngữ vòng kín có nguồn gốc từ chu trình PDCA. Nó có nghĩa là lập kế hoạch, thực hiện, kiểm tra, tổng kết. Đó là một mô hình chu kỳ đi lên.
Những người có tư duy khép kín có thể đảm bảo rằng mọi công việc đều có sự bắt đầu và kết thúc, mọi mối quan hệ đều có sự khởi đầu và kết thúc, và mọi thứ đều có sự bắt đầu và kết thúc.
Trên cơ sở đảm bảo sự “hoàn thiện” sẽ đạt được sự phát triển lành mạnh. “Tư duy khép kín” nói: Vòng khép kín là sự kết thúc của một quá trình và là điểm bắt đầu của một khởi đầu mới.
Nó có vẻ là một vòng khép kín, nhưng nó không ngừng cải thiện và tối ưu hóa, và chu kỳ tiếp tục đi lên. Học cách tư duy khép kín là nguyên tắc mà một người nên tuân thủ khi làm việc và đó cũng là con đường bền vững nhất để thăng tiến trong cuộc sống.
Như Nguyễn-Theo TNV
