Biển rộng cho cá nhảy, trời cao để chim bay. Đó là quy luật muôn đời. Khi bạn rèn luyện bản thân đến mức cao nhất, dù thời thế có thay đổi ra sao, bạn cũng có thể khiêu vũ với vận mệnh của mình.
Bạn sẽ làm gì nếu một ngày ngành của bạn đột nhiên thay đổi và thậm chí có thể biến mất?
Lỗ Tấn từng nói cuộc sống trôi qua rất nhanh chóng và không ngừng thay đổi.
Điều gì sẽ xảy ra trong 3 năm tới? Không ai có thể đoán trước được điều đó. Nhưng điều có thể dự đoán là những điều ngoài ý muốn sẽ ngày càng xảy ra thường xuyên hơn và không phụ thuộc vào ý chí con người.
Trong tình huống này, những người bình thường như chúng ta làm sao để sống sót? Câu trả lời của tôi là: hãy luôn giữ “độ đàn hồi” trước những điều bất ngờ.
01-Giữ “độ đàn hồi” trước những điều ngoài ý muốn có nghĩa là gì?
Lưu Nhuận, một nhà tư vấn kinh doanh nổi tiếng, cho biết: Khi một chiếc bình, một tượng đất sét và một quả bóng rổ bị đẩy xuống bàn cùng lúc, có 3 tình huống sẽ xảy ra:
Chiếc bình vỡ, bức tượng đất sét bị nát, chỉ có quả bóng rổ là còn nguyên vẹn. Đây là sự khác biệt giữa độ đàn hồi và không đàn hồi.
Trước khủng hoảng, những người sẵn sàng làm “bóng rổ” có thể sống sót tốt hơn. Ngược lại, việc trở thành một chiếc bình hay một tượng đất sét sẽ chỉ dẫn đến một kết cục bi thảm.
Năm 1765, Hargreaves, một người Anh, đã phát minh ra một chiếc máy dệt tiên tiến và năng suất, đồng thời đặt tên nó theo tên con gái ông.
Cứ như vậy, máy dệt Jenny đã ra đời và khúc dạo đầu cho cuộc cách mạng công nghiệp đầu tiên đã chính thức được hé lộ.
Phương thức sản xuất của con người bắt đầu thay đổi từ lao động chân tay sang sức mạnh cơ khí. Một số lượng lớn công nhân dệt may bắt đầu mất việc làm. Họ cầm búa và đập nát máy kéo sợi Jenny ở nhiều nhà máy. Nhưng dù vậy, nó cũng không ngăn cản được sự tiến bộ của sức mạnh cơ học.
Trong dòng chảy của thời đại, không ít người vừa tỉnh dậy đã thấy mình nằm trên vũng bùn. Đây là nỗi đau do sự phát triển của xã hội gây ra và là điều ngoài ý muốn khó tránh khỏi của những người bình thường.
Trong thời đại chảy xiết, sự ổn định và thoải mái đã trở thành quá khứ. Không một công ty nào có thể tồn tại một mình, những người bình thường cũng vậy.
Một nhà sáng tạo nội dung A khi còn trẻ rất quan tâm đến lĩnh vực ô tô. Để sau này có thể gia nhập thành công vào công ty ô tô, anh đã chọn chuyên ngành động cơ đốt trong, một chuyên ngành vốn rất an toàn vào thời điểm đó. Người cố vấn của anh nói với anh rằng động cơ đốt trong vẫn là một ngành đang phát triển và sẽ không có vấn đề gì, anh chỉ cần làm việc cho tới khi nghỉ hưu.
Cứ như vậy, anh làm việc trong tâm thế thoải mái trong ngành này gần mười năm.
Tuy nhiên, những năm gần đây, năng lượng mới bất ngờ xuất hiện và thay thế một lượng lớn thị trường động cơ đốt trong.
Rơi vào cảnh thất nghiệp, A than thở: “Những kỹ năng tôi học được trong nhiều năm dường như trở nên lỗi thời và tôi không biết phải làm gì!”
Bánh xe lịch sử đang lăn về phía trước, nhiều thay đổi thường không thể lường trước được. Trong trường hợp này, những người sống trong quá khứ sẽ chỉ đau khổ, còn những người không thay đổi sẽ không có chỗ đứng.
Đây không phải là để phóng đại sự lo lắng mà là sự thật tàn khốc mà chúng ta cần đối mặt vào lúc này.
02–Những thay đổi lớn trong xã hội thường xảy đến một cách bất ngờ
Nhiều người quen đi theo con đường cũ, mơ ước có thể vĩnh viễn đánh bại kẻ thù chỉ bằng một chiêu. Nhưng trên thực tế, không có ngành nào có thể tồn tại trong tình trạng ổn định.
Cũng giống như China Mobile và China Unicom, họ chưa bao giờ nghĩ rằng hoạt động kinh doanh cuộc gọi của họ sẽ bị WeChat ăn thịt.
Các gã khổng lồ bán lẻ vật lý Walmart và Carrefour không bao giờ ngờ rằng sự suy thoái của họ là do sự trỗi dậy của Alibaba và JD.com.
Công nhân dây chuyền lắp ráp của Foxconn không thể đoán trước được rằng họ sẽ bị thay thế bởi robot. Khi thời thế thay đổi, sự trì trệ thực chất là đang âm thầm chết mòn.
Chỉ khi có đủ sự linh hoạt, chúng ta mới có thể bất khả chiến bại trong những thời điểm không chắc chắn.
Năm 1911, khi IBM được thành lập, chiếc máy tính đầu tiên vẫn chưa ra đời. Vào thời điểm đó, IBM chủ yếu sản xuất máy chấm công và máy kế toán. Đây là một gã khổng lồ trong lĩnh vực này.
Nhưng với sự ra đời của radio và điện thoại, máy chấm công và máy kế toán dần bị thời đại bỏ rơi.
IBM gặp phải cuộc khủng hoảng đầu tiên. Phải làm sao?
Vào thời điểm đó, ENIAC, chiếc máy tính đầu tiên của nhân loại đã ra đời.
Mặc dù vẫn còn cồng kềnh và tính toán chậm nhưng nó báo trước sự khởi đầu của một kỷ nguyên công nghệ mới.
Vì vậy IBM quyết định chọn cách xé bỏ nhãn hiệu ban đầu và bắt đầu tung ra thị trường những chiếc máy tính cỡ lớn.
Họ đã chi 5 tỷ USD để phát triển máy tính lớn thế hệ đầu tiên “Hệ thống IBM 360”, hệ thống này đã trở nên rất phổ biến.
Nhưng nhịp sống của xã hội không bao giờ dừng lại.
Vào những năm 1990, sự xuất hiện của Microsoft và Apple đã khiến gã khổng lồ IBM lại bắt đầu tụt hậu so với thời đại.
Phải làm sao? IBM đã chọn đón nhận sự thay đổi mà không do dự, chuyển sang sản xuất máy tính cá nhân PC và tạo ra chiếc ThinkPad nổi tiếng thế giới.
Trong chín năm kể từ đó, giá cổ phiếu của IBM đã tăng gấp chín lần.
Nhưng điều này vẫn chưa kết thúc, thế giới vẫn đang thay đổi nhanh chóng. Khi bong bóng Internet nổ ra vào năm 2002, IBM cũng không tránh khỏi và lợi nhuận của hãng tiếp tục giảm.
Phải làm sao? IBM đã thực hiện một điều chỉnh lớn khác.
Họ đã bán toàn bộ mảng kinh doanh PC, hành động mang tính chuyển đổi đã đưa IBM thoát khỏi tình trạng khó khăn.
Trong những năm kể từ đó, IBM đã tham gia sâu vào lĩnh vực công nghệ thông tin, cung cấp các giải pháp kinh doanh cho nhiều công ty khác nhau trên khắp thế giới.
Kết quả là IBM một lần nữa được tái sinh. Cho đến nay, IBM đã trải qua hơn trăm năm thử nghiệm khủng hoảng và vẫn đứng đầu thế giới.
Bạn thấy đấy, sự thay đổi của thời thế không thể bị một công ty hay cá nhân nào ngăn cản. Nhưng giữa sự thay đổi này, phải có ai đó có thể đứng vững trước làn sóng.
Người như vậy phải vô cùng linh hoạt. Và cái gọi là độ đàn hồi:
Đó là duy trì khả năng quan sát sâu trong những thời gian cao điểm,
Đó là khơi dậy tia hy vọng trong những ngày thất thế,
Đó là chuẩn bị đầy đủ cho những điều bất ngờ bất cứ lúc nào.
03
Ba năm trước, Trương Thụy Mẫn, người sáng lập Tập đoàn Haier, đã dự đoán trên một diễn đàn kinh doanh:
Sự ra đời của cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư là một thách thức rất lớn đối với toàn thế giới. Trong thử thách này, bạn có thể phát triển bản thân và tồn tại theo thời gian; hoặc bạn có thể trở nên cứng nhắc và bị thời đại đào thải.
Chúng ta đều biết rằng ba cuộc cách mạng công nghiệp đầu tiên đã thay đổi cuộc sống con người.
Lần đầu tiên là việc phát minh ra động cơ hơi nước, lần thứ hai là việc sử dụng điện và lần thứ ba là sự xuất hiện của công nghệ thông tin.
Trong mọi sự thay đổi luôn có khủng hoảng và cơ hội. Đối mặt với tình huống này, người bình thường nên làm gì? Một lần nữa: giữ độ đàn hồi
Làm thế nào để giữ độ đàn hồi ? Ba gợi ý dành cho bạn.
- Giống như một con sói, luôn duy trì cảm giác khủng hoảng
Bạn có biết đâu là loài động vật có ý thức khủng hoảng nhất trong rừng không?
Đó là loài sói.
Để không bị hổ, sư tử ăn thịt, sói phải luôn phát ra âm thanh báo động và sẵn sàng chiến đấu bất cứ lúc nào.
Đôi khi, chúng cũng phải đề phòng những cạm bẫy do con người giăng ra, bởi một khi rơi và, chúng ta sẽ phải chấp nhận số phận.
Một người bình thường, nếu muốn sống sót thì sự thật cũng như vậy.
Nhiều độc giả biết rằng trước khi bắt đầu lập tài khoản công khai trên mạng xã hội, tôi đã làm việc trong lĩnh vực truyền thông truyền thống.
Khi đó, công việc của báo chí được coi là “món bánh hot” trong mắt nhiều người.
Nó gắn với 3 cụm từ thì ổn định, đàng hoàng và thu nhập khá tốt.
Nhưng vào khoảng năm 2013, tôi nhận thức sâu sắc rằng mọi người xung quanh tôi bắt đầu dành nhiều thời gian hơn để đọc báo trực tuyến.
Điều này gửi cho tôi một tín hiệu: phương tiện in ấn truyền thống có thể đang suy giảm. Vì vậy, tôi dứt khoát từ chức và chuyển sang lĩnh vực truyền thông mới, lĩnh vực mà tôi không giỏi.
Lúc đó, trong bộ phận của tôi có một đồng nghiệp tên là Giang. Anh ấy rất coi nhẹ quyết định của tôi, cho rằng tôi chỉ chạy theo xu hướng. Nhưng hiện tại, tôi đã có được danh tiếng nhất định trong lĩnh vực self-media và đang làm rất tốt.
Còn Giang thất nghiệp ở nhà nhiều năm vì tờ báo mà anh làm phá sản. Vì vậy, hãy luôn duy trì cảm giác khủng hoảng.
Bạn phải biết rằng trong thời đại này, không có ngành nghề nào là vĩnh viễn. Những người không sẵn lòng chấp nhận cái mới và bám theo lối cũ thì cuối cùng sẽ bị thời đại bỏ rơi.
Chỉ những người có thể chấp nhận, đón nhận và thích ứng với những điều bất ngờ mới có thể tồn tại trong tương lai.
- Giống như chim sẻ, học cách thích nghi và đổi mới
Trong tự nhiên, có một loài động vật tưởng chừng như nhỏ bé nhưng thực chất lại rất mạnh mẽ, đó là chim sẻ.
Với việc xây dựng các tòa nhà cao tầng, nhiều loài động vật không thể thích nghi với môi trường sống bằng bê tông cốt thép và chết.
Nhưng chim sẻ có thể chung sống với con người. Chúng không còn sống dựa vào rừng mà đã định cư ở các ngóc ngách của thành phố. Chúng cũng thay đổi chế độ ăn uống và chủ động tìm kiếm thức ăn trong công viên, thùng rác. Khả năng thích ứng cực kỳ mạnh mẽ đã giúp loài chim sẻ có thể sống sót cho đến ngày nay.
Muốn trở thành người nắm bắt được nhịp đập của thời đại, bạn phải ép mình giống như một con chim sẻ, không ngừng thích nghi với những thay đổi.
Khi chính sách giảm việc dạy và học thêm được thực hiện, vô số người hành nghề giáo dục và đào tạo bị mất việc làm.
Những người đó đã đi đâu? Làm thế nào để sống sót?
Tôi có một người bạn là một trong số họ. Khi đó, anh đã xin nghỉ việc ở một cơ sở giáo dục có tiếng và cũng rơi vào trạng thái bối rối khi mới nghỉ việc. Nhưng anh ấy đã ngay lập tức bình tĩnh lại. Anh ấy suy ngẫm và thấy rằng trong những năm qua, ngoài việc giảng dạy và đào tạo, anh còn học được nhiều kỹ năng điều hành.
Ví dụ: cách xác định chính xác nhóm khách hàng mục tiêu, cách thiết kế nội dung tiếp thị, cách lập kế hoạch cho các hoạt động tương tác trực tuyến và ngoại tuyến, v.v. Cứ như vậy, anh ấy chuyển sang lĩnh vực “vận hành nội dung”.
Trên thực tế, ngành nghề này hoàn toàn khác với ngành nghề ban đầu của anh ấy. Tuy nhiên, các ngành nghề khác nhau nhưng khả năng của con người có thể được chuyển giao.
Bất kể lúc nào, miễn là bạn có thể tiếp tục đa dạng hóa và thay đổi khả năng của mình, bạn sẽ có thể nắm bắt được nhiều khả năng hơn
- Giống như con thỏ, hãy chuẩn bị sẵn cho mình một số lối thoát
Vào mùa đông lạnh giá, thỏ sẽ không ăn hết cỏ trong hang cùng một lúc, chúng sẽ để lại một phần trong hố trong trường hợp cần thiết.
Đây là nơi ẩn náu của thỏ.
Những người bình thường muốn có một cuộc sống tốt đẹp hơn trong tương lai cũng phải học cách chuẩn bị trước cho những ngày mưa gió.
Bạn chỉ có thể làm một việc trong đời, nhưng bạn không thể chỉ biết làm một việc trong đời. Phát triển thêm một vài kỹ năng đôi khi có thể thực sự cứu mạng bạn. Chẳng hạn, tài xế taxi giờ đây có thể tập trung vào việc lái xe tự động và bạn có thể là người thu được làn sóng cổ tức đầu tiên. Là một người phục vụ, bạn không thể chỉ dọn bàn mà còn phải học logic kinh doanh cơ bản. Người giao đồ ăn không chỉ có thể giao đồ ăn, họ còn có thể học tiếng Anh và nâng cao trình độ học vấn… Hãy chuẩn bị nhiều hơn và bạn sẽ được bảo vệ nhiều hơn trong những ngày tới.
Bất kể lúc nào, hãy chuẩn bị cho mình một lối thoát, đó là độ đàn hồi lớn nhất khi đối mặt với những thay đổi.
Trong ba năm tới, nhiều điều không chắc chắn vẫn sẽ tồn tại. Những bất ngờ bất tận sẽ tiếp tục đến với chúng ta.
Nhưng chỉ cần bạn linh hoạt, bạn sẽ không bao giờ bị lũ lụt nhấn chìm. Biển rộng cho cá nhảy, trời cao để chim bay. Đó là quy luật muôn đời.
Khi bạn rèn luyện bản thân đến mức cao nhất, dù thời thế có thay đổi ra sao, bạn cũng có thể khiêu vũ với vận mệnh của mình.
Diệu Đan–Theo Đời sống Pháp luật