Trào lưu khởi nghiệp của Việt Nam đang phát triển nhanh chóng, bất chấp quá trình suy thoái kinh tế toàn cầu.
“Phong trào khởi nghiệp của Đông Nam Á đã được dẫn dắt bởi Indonesia và Singapore, với việc sở hữu 6 trong số 8 kỳ lân của khu vực. Tuy nhiên, Việt Nam chắc chắn có tiềm năng trở thành hệ sinh thái khởi nghiệp hàng đầu tiếp theo của Đông Nam Á”, nghiên cứu của ESP-Cento lưu ý.
Theo nghiên cứu của công ty đầu tư mạo hiểm ESP Capital và Cento Ventures của Singapore, trong nửa đầu năm 2019, đầu tư vào start up Việt Nam đã đạt 246 triệu USD với tất cả 56 giao dịch.
Đầu tư dự kiến sẽ đạt 800 triệu USD vào cuối năm nay, tương đương với mức tăng ít nhất 80% so với 444 triệu USD của năm ngoái.
Tổng cộng có khoảng 5,9 tỷ USD đã được đầu tư vào các startup Đông Nam Á trong nửa đầu năm 2019. Việt Nam chiếm 17% đầu tư khởi nghiệp trong khu vực, (trong khi năm 2018 chỉ chiếm 5%), sau Indonesia ở mức 48% và Singapore ở mức 25%.
Đầu tư khởi nghiệp vào Việt Nam bắt đầu tăng từ năm ngoái, với 3 lĩnh vực thu hút lượng vốn khổng lồ là bán lẻ, thanh toán và giáo dục trực tuyến.
Góp mặt trong số các công ty khởi nghiệp được tăng vốn có ứng dụng thanh toán điện tử Momo, công ty này đã thu được khoảng 100 triệu USD từ công ty cổ phần tư nhân Mỹ Warburg Pincus.
Tiki (bán lẻ) cũng đã nhận được một khoản tiền lớn, theo nghiên cứu của ESP-Cento, mặc dù công ty này vẫn chưa tiết lộ thông tin chính thức. Tiki được cho là đã huy động được 75 triệu USD trong tháng 3 từ nhóm các nhà đầu tư do công ty cổ phần tư nhân Singapore Northstar Group dẫn đầu. VNPay (thanh toán trực tuyến) đã huy động được 50 triệu USD từ quỹ nhà nước Singapore GIC, trong khi VNG nhận được 29 triệu đô la từ Temasek Holdings.
Các startup nhỏ hơn cũng có mặt. Luxstay, startup chia sẻ phòng đã huy động được 4,5 triệu USD trong tháng 5 và ứng dụng điều hành hệ thống điểm bán hàng KiotViet đã nhận được 6 triệu USD trong tháng 8, theo cơ sở dữ liệu của Crunchbase.
Với quy mô dân số lớn khoảng 96 triệu người và tốc độ tăng trưởng kinh tế dự kiến 6,7-6,8%, nhiều nhà đầu tư nước ngoài đang để mắt đến Việt Nam. Các dịch vụ công nghệ như thanh toán điện tử, thuê xe, thương mại điện tử và hậu cần – đang bùng nổ.
“Việt Nam đang trong giai đoạn quan trọng khi khởi tạo các thành phần chính của nền kinh tế kỹ thuật số”, báo cáo của ESP-Cento lưu ý. Báo cáo cho biết nền kinh tế kỹ thuật số của Việt Nam sẽ được hưởng lợi từ dân số trẻ, trong đó 60% ở độ tuổi dưới 35, tỷ lệ sử dụng di động và internet vẫn đang tăng lên. Nghiên cứu chỉ ra hơn 10 triệu người tiêu dùng Việt Nam sẽ tiêu dùng trực tuyến vào năm 2023.
Việt Nam cũng có lực lượng lao động có trình độ học vấn cao – học sinh Việt Nam xếp thứ 8 toàn cầu trong bài kiểm tra khoa học quốc tế PISA, cao hơn Hong Kong và Hàn Quốc. Cùng với chi phí lao động tương đối thấp, Việt Nam từ lâu đã là một trung tâm gia công phần mềm ở châu Á.
“Nhưng hiện nay, các chuyên gia công nghệ đang chuyển từ các doanh nghiệp gia công sang các công ty mới”, Lê Hoàng Uyên Vy, đối tác của ESP Capital cho biết. “Sự nổi lên của một vài startup địa phương mang tính biểu tượng, chẳng hạn như VNG Corp, đã truyền cảm hứng cho “rất nhiều người nghĩ về việc khởi nghiệp, thay vì làm gia công” – cô nói.
Sự xâm nhập thị trường mạnh mẽ của các công ty khởi nghiệp lớn trong khu vực như Grab cũng đã tạo ra nhiều cơ hội hơn, đem lại mức lương cao hơn cho các chuyên gia công nghệ.
Grab đã tham gia thị trường Việt Nam vào năm 2014, có một trung tâm nghiên cứu và phát triển tại Thành phố Hồ Chí Minh với hơn 100 kỹ sư. Grab đã tuyên bố tuần trước họ sẽ đầu tư 500 triệu USD vào Việt Nam trong vòng 5 năm tới.
Chuyên gia Việt Nam ở nước ngoài cũng góp phần định hình hệ sinh thái khởi nghiệp tại Việt Nam. Cùng với sự hỗ trợ của chính phủ, thông qua các chương trình ươm tạo, cũng đã và đang đóng góp cho hệ sinh thái khởi nghiệp của đất nước. Chính phủ đang rất quan tâm đến cách mạng công nghiệp 4.0.
“Phong trào khởi nghiệp của Đông Nam Á đã được dẫn dắt bởi Indonesia và Singapore, với 6 trong số 8 kỳ lân của khu vực. Tuy nhiên, Việt Nam chắc chắn có tiềm năng trở thành hệ sinh thái khởi nghiệp hàng đầu tiếp theo của Đông Nam Á”, nghiên cứu của ESP-Cento lưu ý.
Hoàng An – Theo Trí thức trẻ/Nikkei Asian Review
