Giữa cơn bão điều tra phế truất đang trút xuống đầu Donald Trump và những người thân tín xung quanh, không những ông không chùn bước mà ngay trước những phóng viên của Tòa Bạch Ốc, ông còn dõng dạc tuyên bố cả Trung Quốc cũng nên điều tra bố con nhà Biden.
Đảng Dân chủ ngơ ngác và truyền thông thì nổ tung. Ông Trump rốt cuộc là gã ngốc đang tự chui đầu vào rọ hay đơn giản là ông quá tự tin vào bản thân mình?
Trong tuần qua truyền thông Mỹ và quốc tế không ngơi nghỉ chạy theo cuộc điều tra phế truất tổng thống của Đảng Dân chủ, mặc dù tới nay cuộc điều tra này vẫn chưa đưa đến được điều gì sáng tỏ. Thậm chí bà Chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi, người bấm nút khởi động cuộc điều tra còn thừa nhận rằng bà không biết cuộc “đàn hặc này kéo dài đến bao giờ”, nó có thể mất hàng năm, tức là mãi đến sau cuộc bầu cử 2020 thì vẫn chưa ngã ngũ. Ông Trump có lẽ cũng không lạ gì những cuộc điều tra dài hơi tốn tiền như thế này của phe Dân chủ. Rốt cuộc thì ông đã trải qua cuộc “săn phù thủy” tập một của Robert Mueller, người mà vượt quá thẩm quyền và trách nhiệm của một công tố viên đã kết thúc cuộc điều tra kéo dài 2 năm rưỡi với tuyên bố ông ta “không thể kết tội Tổng thống Trump thông đồng với Nga trong bầu cử 2016”, nhưng cũng “không giải tội cho ông Trump”. Từ bao giờ một công tố viên ở Mỹ có quyền “giải tội cho bị cáo” trong khi nền tảng của hệ thống tư pháp ở Mỹ là giả định “vô tội cho đến khi bị chứng minh điều ngược lại”?
Nhưng Đảng Dân chủ có lẽ ít quan tâm đến các nền tảng pháp lý và đạo đức. Tháng 10 năm 1998, Tổng thống của Đảng này là Bill Clinton bị đưa ra bỏ phiếu luận tội bởi vì ông này đã liên tục nói dối Quốc hội và người dân Mỹ về quan hệ “ngoài luồng” đối với cô đào thực tập Monica Lewinsky và cáo buộc quấy rối tình dục với một nữ nhân viên khác. Đảng Dân chủ, bao gồm cả bà Pelosi lẫn Adam Schiff, lao ra bảo vệ tổng thống của mình bất chấp Bill Clinton bị chứng minh là kẻ nói dối cả quốc gia. Cuối cùng vì không có đủ phiếu ở Thượng viện, Đảng Cộng hòa đã không thể phế truất Clinton.
Riêng về Ukraine, hồi tháng 5, CNN đưa tin ít nhất 3 thượng nghị sĩ Đảng Dân chủ đã viết thư gửi cho Tổng Công tố Ukraine, thúc giục ông này tiếp tục điều tra các vụ án tham nhũng có liên quan đến Donald Trump và ám chỉ rằng sự ủng hộ của họ đối với Ukraine có thể lay chuyển nếu ông này làm khác đi. Washington Post, một trang tin nổi tiếng không ưa Trump, đã tóm gọn “tiêu chuẩn kép của Đảng Dân chủ về Ukraine” như sau: “Vậy thì khi Đảng Dân chủ thúc ép Ukraine điều tra ông Trump thì không sao, nhưng khi ông Trump muốn chính phủ Ukraine điều tra Hunter Biden thì không được sao?” Đâu chỉ có không được, Đảng Dân chủ còn muốn phế truất ông Trump chỉ vì chuyện đó.
Năm 2014, Hunter Biden, con trai của Phó Tổng thống Joe Biden, người vừa bị đuổi khỏi Hải quân Mỹ vì dùng ma túy, đã được mời tới Ukraine để làm việc trong ban giám đốc của một công ty dầu khí của nước này. Mức lương Hunter được nhận là tận 50.000 USD/tháng trong khi ông này vừa không có chuyên môn lẫn kinh nghiệm về ngành dầu khí. Ngoài ra, bố con nhà Biden còn bị cáo buộc làm những phi vụ mờ ám tương tự ở Trung Quốc.
Nay gió lại đổi chiều, Đảng Dân chủ đang tập hợp được một lực lượng khổng lồ mà trước đó vài tháng còn bị chia rẽ nặng nề, dưới “ngọn cờ phế Trump”. Cùng với lực lượng truyền thông hùng hậu, đảng này đang cố gắng tô vẽ tổng thống thành một kẻ lạm quyền, một kẻ “nhổ toẹt vào hiến pháp và lời thề nhậm chức của mình” bằng việc gây sức ép lên chính phủ nước ngoài để bôi nhọ đối thủ chính trị Joe Biden hòng giành lợi thế trong cuộc bầu cử 2020. Truyền thông cũng giúp sức tạo ra bầu không khí như ông Trump sắp bị phế đến nơi, mặc dù đây mới chỉ là cuộc điều tra của các ủy ban Hạ viện để xem có nên tiến hành thủ tục phế truất ông Trump hay không.
Cựu Phó Tổng thống Biden là người được ưa chuộng nhất trong Đảng Dân chủ để đối đầu với ông Trump vào năm sau. Nhưng quan sát những gì ông ta thể hiện trong các cuộc tranh luận sơ bộ, cũng như dấu hiệu của “chứng mất trí nhớ tạm thời” của ông ta, hẳn đảng này phải lo ngại lắm về khả năng Biden có thể thắng Trump.
Melania Trump, đệ nhất phu nhân Hoa Kỳ, một người khá kín tiếng sau lưng chồng mình, từng nhận xét rằng ông chồng của bà là một người không bao giờ khuất phục và nếu bạn đấm ông ta một cú, ông sẽ “đấm lại 10 lần mạnh hơn”. Và ông Trump đang giáng những “cú đấm” của mình vào cuộc điều tra mà ông gọi là “lố bịch” của Đảng Dân chủ.
Trong khi cuộc điều tra luận tội còn chưa tiến hành, cuộc điện đàm của ông Trump mới chỉ là những cáo buộc và đồn đoán, thì ông Trump tuyên bố luôn là ông sẽ giải mật cuộc điện đàm này. Đảng Dân chủ đã bị sốc. Không ai giải mật một cuộc gọi cá nhân với một tổng thống nước ngoài, nhưng ông Trump đã làm như vậy. Và Đảng Dân chủ không còn cách nào khác ngoài loan báo tiến hành cuộc điều tra luận tội ngay lập tức, chỉ vài tiếng trước khi Tòa Bạch Ốc công bố toàn bộ bản ghi chép của cuộc gọi trên.
Theo Tổng thống Trump, hầu hết Đảng Cộng hòa, một số lượng ít ỏi các kênh truyền thông cánh hữu còn lại ở Mỹ và những cử tri ủng hộ Trump, thì văn bản giải mật đã chứng minh cho thiên hạ thấy rằng ông Trump không hề dùng tài trợ để gây áp lực buộc Tổng thống Ukraine Zelensky phải bôi nhọ Joe Biden cho mình như cáo buộc trước đó của truyền thông. Ông Trump gọi đó là một “cuộc nói chuyện tuyệt đẹp”, hết sức bình thường, còn Đảng Dân chủ và phe còn lại của nước Mỹ thì có một cách diễn giải khác. Cuộc điều tra, bởi vì nó được quyết định tiến hành trước khi văn bản giải mật công bố, vẫn tiếp tục tiến hành. Những nhân vật thân cận của Tổng thống Mỹ như Ngoại trưởng Mike Pompeo và luật sư riêng của Trump Rudy Giuliani đã bị gọi tên yêu cầu điều trần. Đảng Dân chủ còn “quyết tâm” đòi tra xét tất cả những cuộc điện đàm của ông với Tổng thống Nga Vladimir Putin. Một cuộc công kích toàn diện, giống như những gì đã diễn ra trong cuộc điều tra của Mueller lại sắp tái diễn lại. Trong tình thế như vậy, ông Trump lại công khai đề xuất cả Trung Quốc cũng nên điều tra nhà Biden.
Tuyên bố này của ông Trump khiến Đảng Dân chủ sửng sốt, còn giới truyền thông thì làm như ông Trump đã tặng cho đối thủ chính trị của mình một chứng cứ để luận tội ông.
“Cả thế giới đã chứng kiến Tổng thống Trump lên truyền hình quốc gia, lại yêu cầu một thế lực nước ngoài khác can thiệp vào cuộc bầu cử 2020 sắp tới”, Nancy Pelosi nói.
“Việc tổng thống Hoa Kỳ khuyến khích một quốc gia nước ngoài can thiệp và trợ giúp chiến dịch tranh cử của ông ta bằng cách điều tra đối thủ là vi phạm cơ bản đối với lời tuyên thệ tổng thống”, Adam Schiff nói.
Ông Trump có lỡ lời hay phát ngôn này nằm trong tính toán của ông? Trong những tuyên bố công khai và trên Twitter, Tổng thống Mỹ khẳng định rằng ông không làm gì trái luật, thậm chí ông có trách nhiệm phải điều tra đến cùng tham nhũng của giới chức Mỹ.
“Với tư cách là Tổng thống, tôi có trách nhiệm phải chấm dứt tham nhũng, thậm chí điều đó nghĩa là yêu cầu sự trợ giúp của một hay nhiều nước khác. Điều này đã luôn được thực hiện. Nó không có liên quan gì đến chính trị hay chiến dịch chính trị chống lại nhà Biden. Việc này là về vụ tham nhũng của họ”, ông Trump nói.
Ông Trump chưa bao giờ nhận sai khi đề nghị Ukraine điều tra bố con Biden trong cuộc điện thoại ngày 25/7, và việc ông yêu cầu Trung Quốc điều tra nhà Biden càng khẳng định cho quan điểm của ông: Biden không phải là một “kẻ không thể động đến được”, và bất chấp ông ta có ra tranh cử hay không thì ông Trump vẫn phải điều tra các cáo buộc tham nhũng của ông ta ở nước ngoài.
Lãnh đạo Đảng Dân chủ tại Hạ viện, bà Pelosi, nhận định rằng những “gào thét” của ông Trump trên Twitter và ở bên ngoài chứng tỏ ông đang “run sợ” cuộc điều tra luận tội mà bà ta đang tiến hành. Nhưng theo nguồn tin của tờ The Hill và CNN, Tổng thống Trump và Đảng Cộng hòa đang “thách” bà Pelosi và Đảng Dân chủ tiến hành bỏ phiếu luận tội ông ở Quốc hội, tức là kết thúc luôn cuộc điều tra này để sang bước tiếp theo. Rõ ràng không phải là phản ứng nên có của một người đang “run sợ” bị điều tra.
Nhiều người nhận thấy rằng tất cả những ồn ào mà Đảng Dân đang làm chỉ để duy trì cuộc điều tra này kéo dài càng lâu càng tốt, với mục đích hạ uy tín của Tổng thống Trump trong cuộc bầu cử tới. Đảng Dân chủ hoàn toàn không dám thực hiện tiến trình luận tội, bởi vì cả khi Hạ viện do họ kiểm soát có thông qua, thì tiến trình cũng sẽ bị Thượng viện ngăn lại. Và ác mộng của Đảng Dân chủ sẽ là phải chứng kiến tỷ lệ tín nhiệm Tổng thống Trump tăng vọt ngay trước cuộc bầu cử năm 2020, giống như những gì đã xảy ra với Bill Clinton vào năm 1999.
Trọng Đức