Trời không khoe mình cao; Biển không khoe mình sâu; Đất không khoe mình dày; Người không cho mình là đúng. Thiết nghĩ, con người thật bé nhỏ trước tạo hoá vũ trụ. Vậy nên cần phải đi trên con đường đúng đắn, tìm đúng nghề và tránh những hành khiến mình mất đi phẩm giá. Sáu hành vi dưới đây, mỗi người đều nên tránh:
1. Không tự lượng sức
Thể diện là thứ khó buông bỏ nhất của một người, song cũng là thứ vô dụng nhất. Bạn càng quan tâm đến nó, nó sẽ càng nặng nề hơn và càng khiến bạn cất bước khó khăn hơn.
Vì thể diện, có người không có tiền nhưng vẫn cố tỏ ra giàu có, vay tiền để mua sang; xây nhà to đẹp, để rồi phải còng lưng trả nợ. Vì thể diện, có những người thích ôm đồm những việc vượt quá khả năng của bản thân. Một khi làm không tốt thì người chịu khổ cũng chỉ có bản thân mình.
Lão Tử nói: “Tri nhân giả trí, tự tri giả minh”. Ý nói, “Biết người là khôn, biết mình là sáng”. Một người cần phải biết rõ mình giá trị bao nhiêu.
Thể diện là thứ hư vô mờ mịt, còn phải xem người khác có nguyện ý cho bạn hay không. Có thể nói, tôn nghiêm là năng lượng nội tại của mỗi người.
Bởi thế, hãy rũ bỏ thể diện và sống hết mình để theo đuổi một cuộc sống cao đẹp hơn!
2. Lợi dụng người khác
Trong cuộc sống, chúng ta thường sẽ gặp những tình huống, giả dụ như: “Thời gian sắp tới, mình sẽ đến thăm thành phố nơi bạn đang sống trong một vài ngày. Bạn có thể bao ăn, bao ở, bao luôn phần vui chơi cho mình không? Bạn ở nhà cũng không bận rộn gì! Vậy có thể trông con giúp mình vài hôm được không?”.
Nhiều người cho rằng, dù sao chúng ta cũng đều là người thân bạn bè, bạn giúp tôi miễn phí cũng là đương nhiên. Nhưng chúng ta nên biết rằng: bạn bè, người thân và các thành viên trong gia đình không phải là nguồn lực cho bạn đòi hỏi và lợi dụng miễn phí. Trong cuộc sống, nếu ta chỉ biết đòi hỏi mà không biết hồi báo, thì chắc chắn mối quan hệ đó sẽ không thể bền lâu. Phàm khi là việc gì cũng không thể chiếm món hời từ người khác, và càng không thể tùy tiện lấy đi những thứ của người ta.
Người tham lợi nhỏ thì chỉ được lợi nhỏ nhất thời, mà đánh mất ‘chữ tín’ của người đối với mình.
3. Giỏi toan tính
Người ta thường nói: “Làm người có thể khôn lanh, nhưng tuyệt đối đừng nham hiểm!”
Có những người chỉ vì lợi ích bản thân, mà không ngần ngại làm tổn thương người khác, chỉ vì để đạt được mục đích của mình mà bất chấp mọi thủ đoạn. Người như thế, nhìn thấy dường như đã đạt được lợi ích, trên thực tế thứ mà họ đạt được chỉ là tạm thời. Nó sẽ rất mau chóng tiêu tan!
Có câu: “Nham hiểm là con đường nguy hiểm, nó thông đến vực thẳm mà không thể quay đầu lại”.
Tất cả những việc xấu xa mà một người làm ra, hết thảy đều là đang gieo nhân đắng cho tương lai của mình. Một khi nhân quả chín muồi, thì cũng chính là lúc anh ta phải nếm hết mọi trái đắng do chính tay mình vun trồng.
Bất kể một người làm gì trong cuộc đời này, điều quan trọng nhất trước tiên là xứng đáng với lương tâm của mình.
4. Nịnh bợ người trên, chà đạp người dưới
Trong cuộc sống, không khó mà bắt gặp những người ‘sống hai mặt’, họ rất giỏi ‘trở mặt’, nịnh bợ người trên, chà đạp người dưới…. Những người này ‘vì lợi ích mà kết giao, khi lợi ích không còn thì cũng giải tán’.
Đối xử với kẻ mạnh hơn mình, ta cứ nịnh bợ để lấy lòng không có điểm dừng, sẽ chỉ khiến bản thân mất đi phẩm giá. Đối xử với những người yếu thế hơn mình, ta cứ ngông cuồng tự đại, tùy ý mắng chửi, sẽ chỉ khiến bạn càng thêm đê hèn.
Trong “Kinh Dịch” viết: “Quân tử thượng giao bất siểm, hạ giao bất độc”, ý là quân tử kết giao với người trên thì không nịnh nọt, kết giao với người dưới thì không khinh mạn.
Người phẩm hạnh cao quý, trong tâm sẽ có chừng mực, không nịnh nọt người trên, không khinh mạn kẻ dưới. Khi ở trên người khác thì xem người ta cũng như mình. Khi ở dưới người khác thì cũng xem mình như người ta, không siểm nịnh, cũng không kiêu ngạo.
5. Khoe khoang bản thân
Trong cuộc sống, có rất nhiều người thích khoe khoang bản thân; Có người thích khoe khoang tiền bạc, háo hức tô điểm cho mình bằng sự hào nhoáng bên ngoài; có người thích khoe khoang mình đang ở trong một hội nhóm nào đó, và có vẻ như họ quen biết ai thì đã có thể trở thành người đó, hay ở trong hội nhóm nào thì có thể kiểm soát tài nguyên đó. Một số khác thì quá mê đắm cái tôi vượt trội, thích khoe khoang thành tựu trước đây của bản thân, mà quên đi việc cải thiện chính mình. Tất cả những điều này cho thấy tầm nhìn của người đó, là quá hạn hẹp, nội tâm thật nhỏ bé.
Tục ngữ có câu: “Người khôn càng biết giấu mình, kẻ dại thường hay khoe khoang”.
Người đủ chín chắn sẽ hiểu được rằng, tiền bạc là thứ bảo đảm cho cuộc sống, song không phải vốn liếng để khoe khoang; bản chất của hội nhóm là trao đổi tài nguyên. Cho dù vinh quang của những người xung quanh bạn là vô hạn, thì nó cũng không liên quan gì đến bạn.
Những thành tựu trong quá khứ đều là phần mở đầu. Vậy nên, học cách khiêm tốn, không ngừng nâng cao bản thân mới là con đường dẫn đến thành công lâu dài.
“Nước sâu tĩnh lặng, người khôn kiệm lời”. Một người thực sự ưu tú, họ biết buông bỏ sự phù phiếm, và sẽ không khoe khoang hay tỏ ra kiêu ngạo.
6. Nói xấu sau lưng
Người hay nói xấu sau lưng cho thấy, phẩm hạnh không tốt. Người hay ăn nói lung tung, không có căn cứ, cho thấy người đó không có giáo dưỡng.
Có gì bất mãn, thì hãy nói ngay trước mặt, đó gọi là “lời thật mất lòng”. Có gì không đúng thì cứ nói thẳng ra, đó gọi là “có sao nói vậy”.
Bàn luận sau lưng người sẽ chỉ khiến bạn trở thành kẻ thích ngồi lê đôi mách, và chính bạn cũng trở thành kẻ tiểu nhân trong mắt người khác.
Ngồi lê đôi mách hại người không nhẹ, nói xấu sau lưng khiến bạn gặp rắc rối. Có thể lời bạn nói chỉ là vô tình, không có ý gì khác, nhưng nếu bị người có dụng ý xấu nghe được, không chỉ khiến bạn danh tiếng ảnh hưởng, mà còn ảnh hưởng đến sự hòa thuận, đánh mất lòng tin của đối phương, thậm chí khiến một mối quan hệ của bạn đi đến ngõ cụt.
Vậy nên, tốt nhất là hãy ngồi yên lặng và nghĩ về lỗi lầm của chính mình, không nên đàm luận cái sai của người khác.
Không kể lỗi người, không ăn nói tùy tiện, ít bắt bẻ, trao gửi sự tôn trọng và đồng cảm, đó cũng là tích phúc cho mình vậy!
Theo Aboluowang-Vũ Dương biên dịch
