Khởi nghiệp với 200 NDT rồi làm chủ tập đoàn đứng đầu ngành công nghiệp thịt lợn của đất nước tỷ dân, thế nhưng vì tham vọng của bản thân, tỷ phú Chúc Nghĩa Tài đã tự tay hủy hoại sự nghiệp gây dựng bao nhiêu năm của mình.
01.Khởi nghiệp với 200 NDT, trở thành ông chủ đại lý thuỷ sản lớn nhất vùng
Chúc Nghĩa Tài sinh năm 1964, là con thứ 4 trong một gia đình nông dân nghèo ở huyện Đồng Thành, tỉnh An Huy, Trung Quốc. Trước đó, nạn đói hoành hành nghiêm trọng khiến hai người anh chị của ông đều chết đói. Sự ra đời của Chúc Nghĩa Tài đã mang lại cho bố mẹ ông niềm hy vọng vào cuộc sống. Ông được bố mẹ yêu thương chăm sóc và nuôi dạy nên người.
Thời sinh viên, gia đình không thể trang trải học phí và tiền ăn nên Chúc Nghĩa Tài vừa học vừa đi làm thêm. Sau khi tốt nghiệp đại học, ông được bổ nhiệm vào một công ty vận tải biển thuộc Sở Truyền thông tỉnh. Từ con trai của một nông dân trở thành một người làm trong nhà nước, số phận thay đổi, Chúc Nghĩa Tài trở thành hình mẫu được người dân trong làng hướng đến.
Tuy nhiên sau một thời gian làm việc, ông Chúc thấy nhiều người làm nghề buôn bán thủy sản dù không biết chữ nhưng vẫn kiếm được nhiều tiền hơn ông – một cử nhân đại học gấp hàng chục lần. Không cam lòng, ông đã quyết định từ chức từ chức và ra khơi để kiếm tiền trả nợ cho cha mẹ. Lúc này, trong túi Chúc Nghĩa Tài chỉ có 200 NDT và không có kiến thức gì về ngành này. Vì vậy, ông dành thời gian một tháng ở chợ thủy sản và sau đó tìm ra được một con đường.
Chúc Nghĩa Tài không mở quầy hàng nhỏ ở chợ thủy sản như những người khác bởi cạnh tranh quá cao. Mặc dù là sinh viên đại học nhưng khả năng nói chuyện và thu hút khách hàng của ông không bằng những tiểu thương quanh năm kiếm sống ở chợ. Ông Chúc có một cách tiếp cận khác, ông vô tình tìm thấy địa chỉ của một công ty kinh doanh thủy sản trong danh bạ điện thoại và muốn chuyển giao công ty kinh doanh thủy sản.
Lần đầu tiên ông đến công ty, lễ tân nghe nói thanh niên này đến bàn chuyện hợp tác, ăn mặc giản dị nhưng khí phách phi thường, nên đã đưa Chúc Nghĩa Tài vào phòng quản lý. Sau khi ông giải thích mục đích của mình, người quản lý đã hỏi ông một loạt câu hỏi: “Bạn thuộc công ty nào?”
Chúc Nghĩa Tài trả lời: “Tôi không có công ty và tôi cũng không nuôi trồng thủy sản”.
“Vậy thì anh định cung cấp cho chúng tôi cái gì?”, người quản lý cảm thấy khó chịu với câu trả lời của ông Chúc và cho rằng ông đang không nghiêm túc. Sau khi đuổi người khỏi phòng mình, quản lí cũng phê bình người lễ tân đã cho ông Chúc vào. Tuy nhiên, Chúc Nghĩa Tài không chịu thua, những hôm sau đó, ông vẫn tìm tới nhưng quản lý nhất quyết không cho vào. Cho đến ngày thứ năm, người quản lý bị lay động trước sự kiên trì của ông nên đã tiếp chuyện: “Chúng tôi sẽ hợp tác với anh nếu mang được mẫu thủy sản đủ tiêu chuẩn”.
Có cơ hội, Chúc Nghĩa Tài đã tìm ra cách để có được sản phẩm thủy sản chất lượng. Ông hào hứng tới chợ thủy sản và mua những con tôm, cua ngon từ các thương nhân với tư cách là đối tác của công ty kinh doanh thủy sản này. Người quản lý của công ty kinh doanh thủy sản thấy thanh niên họ Chúc thực sự mang hàng mẫu đủ tiêu chuẩn đến nên đã ký lô hợp đồng đầu tiên.
Có được hợp đồng trong tay, Chúc Nghĩa Tài đã phát huy hết khả năng của mình, không cần tiền vốn, ông đã thành công thu mua được rất nhiều thủy sản nhờ sự tin tưởng của các thương nhân vào hợp đồng này. 200 NDT ban đầu đã trở thành tiền thuê một chiếc ô tô để phục vụ cho việc vận chuyển. Ngồi trên chiếc xe chở đầy đá viên, ông Chúc rất mãn nguyện, mà hoàn toàn quên mất rằng tảng băng đang nứt ra dưới chân mình.
02.Từ ông chủ đại lý hải sản trở thành ”Vua thịt lợn”
Trong năm đầu tiên, dựa vào việc bán lại các sản phẩm thủy sản, Chúc Nghĩa Tài đã đạt doanh thu 90 triệu NDT và lãi ròng 4,8 triệu NDT. Ông trở thành một nhà kinh doanh thủy sản nổi tiếng ở địa phương. Tuy nhiên, niềm hạnh phúc sau khi kiếm được tiền của Chúc Nghĩa Tài qua đi, ông bắt đầu cảm thấy bất an: “Tôi không chắc về việc buôn bán. Dù buôn bán có tốt đến đâu thì đó cũng chỉ là một khâu trung gian. Chỉ có kinh doanh mới được coi là sự nghiệp của cuộc đời. Tôi phải tạo ra các dự án mới và có thị trường mới”.
Do đó, Chúc Nghĩa Tài đã một mình bắt đầu hành trình đến các thành phố lớn, đi qua hàng nghìn con phố và ngõ hẻm ở Thượng Hải, Vũ Hán hay Trùng Khánh và khám phá ra một cơ hội kinh doanh mới – thịt đông lạnh. Trước ông, một số công ty lớn đã chiếm lĩnh thị trường này và họ đang cạnh tranh để giành thị phần. Chúc Nghĩa Tài nhận thấy rằng so các siêu thị, trung tâm mua sắm, khách sạn và các cửa hàng thực phẩm, thị trường thị đông lạnh ở các chợ thường bị những thương hiệu lớn bỏ qua.
Bởi vì người dân thời đó không có thói quen đến chợ dân sinh để mua thịt đông lạnh và có rất ít thịt đông lạnh được bán ở đó. Thế nhưng những nơi tưởng chừng như tiêu thụ không cao này lại có lượng người mua rất lớn. Ông quyết giành lấy thị trường này từ đây.
Với sự kiên trì đó, ông Chúc đã đến thăm hết gia đình này đến gia đình khác để giới thiệu họ bán thịt đông lạnh của mình. Mặc dù sản lượng bán ra ít nhưng ý tưởng này đã tồn tại hơn 1 năm và giành được thị trường hơn 20 triệu NDT. Bằng cách này, Yurun – nhà máy tư nhân nhỏ khởi đầu với 3 triệu NDT của ông đã có được chỗ đứng vững chắc tại Nam Kinh.
Tiếp đó, trên toàn tỉnh Giang Tô và cả Thượng Hải, Chúc Nghĩa Tài đều sử dụng chiến lược “kiến gặm xương” để gặm nhấm thị trường với việc xây dựng “cửa hàng nhỏ vây quanh cửa hàng lớn”. Ông thậm chí đã từng áp dụng một chiến lược tiếp thị độc đáo, tặng miễn phí một số lượng sản phẩm đáng kể các đại lý trong khu vực và doanh thu bán hàng thuộc về các đại lý. Động thái này đã gây ra một hiệu ứng bùng nổ chưa từng có vào thời điểm đó. Thành quả mà Yurun đạt được rất ngạc nhiên và vui mừng.
Chủ một trung tâm thương mại ở Quý Dương muốn mua sản phẩm về bán thử, Chúc Nghĩa Tài đã không ngần ngại chi mạnh tay và vận chuyển ngay sản phẩm đến Quý Dương. Thế nhưng chi phí vận chuyển quá cao khiến cho giá bản đội lên, rất ít khách hàng chi tiền mua loại thịt này. Dù đã ra mắt thương hiệu nhưng vẫn có nhiều người phản đối cách làm của Chúc Nghĩa Tài, cho rằng ông chỉ ném tiền qua cửa.
Thực tế đã chứng minh rằng phương pháp tiếp thị của Chúc Nghĩa Tài là đúng đắn. Sau khi chi ra hàng trăm nghìn NDT, Yurun đã giành được thành công từ hàng nghìn đại lý. Các đại lý kiếm tiền từ Yurun trở thành “cánh tay phải” trung thành của công ty. Thị trường mười triệu NDT do họ chiếm giữ cũng đã bị Yurun giành được thành công.
Ngoài việc tìm ra những cách thức mới để nắm bắt thị trường, ông Chúc còn biết rằng ngành công nghiệp thực phẩm là một ngành lâu dài. Một khi người tiêu dùng xác định một thương hiệu thực phẩm nhất định, hầu hết họ sẽ mua ở đó một thời gian dài. Ngoài các chiến lược bán hàng khác nhau, Chúc Nghĩa Tài cũng chú ý đến sự chân thành và uy tín của công ty.
Dưới phương thức hoạt động tuyệt vời của Chúc Nghĩa Tài, thương hiệu Yurun đã chiếm lĩnh thị trường Hoa Đông chỉ trong một năm. Vào năm thứ hai, phạm vi tiếp tục mở rộng rầm rộ, bao phủ cả phía bắc sông Dương Tử. Đến năm thứ ba, thương hiệu của Chúc Nghĩa Tài đã có mặt trên toàn bộ Trung Quốc.
Đến năm 1996, giá trị sản lượng hàng năm của Yurun đã vượt quá 100 triệu NDT, khiến thương hiệu này trở thành một trong những công ty dẫn đầu trong ngành sản phẩm thịt đông lạnh trong nước.
03.Rắn nuốt voi và cái kết của sự tham lam
Năm 1996, với sự phát triển của Yurun, việc mở rộng quy mô sản xuất trở thành ưu tiên hàng đầu. Thị trường dù có chiếm lĩnh đến đâu thì cũng sẽ chỉ là con hổ giấy nếu không cung cấp đủ sản phẩm. Lúc này, Chúc Nghĩa Tài đã để mắt đến một doanh nghiệp nhà nước sắp phá sản là Nhà máy Đóng hộp Nam Kinh. Doanh nghiệp này từng là doanh nghiệp hạng nhất quốc gia, đã ngừng sản xuất 5 năm và có khoản nợ hơn 70 triệu NDT.
Chúc Nghĩa Tài nhắm đến doanh nghiệp này bởi nếu các doanh nghiệp tư nhân muốn tự xây dựng nhà máy sẽ kéo theo hàng loạt vấn đề như thu hồi đất, lắp đặt. Sau khi mọi vấn đề này được xử lý, cộng thêm thời gian xây dựng nhà máy, Chúc Nghĩa Tài cuối cùng cũng có thể giành được thị trường và sẽ được bàn giao.
Sau đó, Yurun đầu tư 100 triệu NDT để nhập thiết bị chế biến và mở rộng nhà máy. Nỗ lực của Chúc Nghĩa Tài không vô ích, sau khi cải tạo và đưa nhà máy vào vận hành, doanh thu đạt 96 triệu NDT và lãi ròng 5 triệu NDT.
Việc mua lại của Chúc Nghĩa Tài không chỉ cho phép các công nhân bị sa thải của nhà máy ban đầu được tiếp tục công việc, mà còn phục hồi các tài sản thuộc sở hữu nhà nước. Kể từ đó, Chúc Nghĩa Tài liên tiếp thâu tóm 17 doanh nghiệp nhà nước quy mô vừa ở Giang Tô, An Huy, Hà Bắc, Liêu Ninh, Tứ Xuyên và những nơi khác, hồi sinh tài sản 600 triệu NDT và đầu tư gần 1 tỷ NDT để chuyển đổi chúng. Tất cả những doanh nghiệp này đều hoạt động trở lại, cho thấy trạng thái phát triển sản xuất nhanh và tăng trưởng doanh số đáng kể.
Năm 2001, Chúc Nghĩa Tài lọt vào danh sách những người giàu nhất Trung Quốc của Forbes với tài sản ròng 880 triệu NTD, xếp thứ 53.
Bắt đầu từ năm 2000, Tập đoàn Yurun điên cuồng bước vào lĩnh vực bất động sản, công nghệ cao và tài chính, đồng thời chấp nhận khoản đầu tư 30 triệu USD từ Goldman Sachs.
Tỷ phú này tuyên bố: “Đa dạng hóa là cạm bẫy và cơ hội. Điều cốt yếu nằm ở con người. Làm tốt công việc kinh doanh chính là một điều tốt, nhưng hoạt động kinh doanh phụ trợ là một thách thức. Làm tốt điều đó cũng có thể thúc đẩy sự phát triển của doanh nghiệp.”
Với sự giúp đỡ của Goldman Sachs, Tập đoàn Yurun được niêm yết thành công tại Hong Kong và huy động được 2 tỷ NDT. Tuy nhiên, sự tốt đẹp như thế này chỉ là bề ngoài, lúc đó Yurun còn nợ hơn 10 tỷ NDT, tưởng như có doanh thu khủng nhưng lại không thu được lợi nhuận, ngược lại còn thua lỗ. Chúc Nghĩa Tài hiển nhiên đã không nắm bắt được cơ hội mà lại rơi vào bẫy.
Sau năm 2000, khi Chúc Nghĩa Tài mới mở rộng sang các ngành khác, công việc kinh doanh chính của Yurun phát triển rất thuận lợi, con đường mở rộng của Chúc Nghĩa Tài cũng suôn sẻ. Đánh giá từ các báo cáo tài chính do Yurun công bố trong những năm đó, năm 2002, doanh thu của Nanjing Jinfurun Food, một công ty con của Yurun, đạt 460 triệu NDT, doanh thu của nhà máy Fuyang là 650 triệu NDT và nhà máy Donghai là 600 triệu NDT.
Tuy nhiên, ngành sản xuất sản phẩm thịt đã bắt đầu có sự cạnh tranh khốc liệt về giá. Dưới sức ép này, chất lượng sản phẩm đương nhiên không được đảm bảo. Vì vậy, vào năm 2011, sản phẩm thịt bị phát hiện có chứa clenbuterol, chất gây ảnh hưởng lớn đến ngành công nghiệp lúc bấy giờ.
Tuy nhiên, do Chúc Nghĩa Tài đầu tư nhiều tiền vào các ngành khác nên không có tiền để điều chỉnh hoạt động kinh doanh thịt chính của Yurun. Kết quả hoạt động của ngành chính giảm sút nhanh chóng. Hệ quả là dòng tiền của Tập đoàn Yurun sớm gặp trục trặc.
Để giải quyết vấn đề kinh phí, Chúc Nghĩa Tài bắt đầu xây dựng các trang trại trên khắp đất nước, nhưng thực tế là không có con lợn nào trong trang trại, mục đích chỉ là để gian lận tiền bảo hiểm và duy trì dòng tiền. Sau đó, chính quyền địa phương đã nhìn thấy thủ đoạn lừa đảo của ông. Trong một vụ mua lại trung tâm mua sắm vào năm 2015, Chúc Nghĩa Tài đã bị cơ quan quản lý điều tra.
Tối 27/3, thông báo về trung tâm mua sắm này đẩy Chúc Nghĩa Tài lên trang nhất trên các phương tiện truyền thông. Chúc Nghĩa Tài sẽ đến địa điểm được chỉ định để thực hiện các biện pháp giám sát trong thời hạn 4 năm.
Dư luận dậy sóng, tập đoàn Yurun cũng hỗn loạn, Capital như thấy Yurun sắp phá sản, họ lần lượt rút vốn hơn 10 tỷ NDT từ Yurun. Trong một thời gian ngắn, Tập đoàn Yurun đã phải gánh khoản nợ 70 tỷ NDT và thậm chí không thể trả lương cho nhân viên của mình. Năm 2019, Chúc Nghĩa Tài được thả khỏi sự giám sát và lấy lại tự do, nhưng Tập đoàn Yurun do ông thành lập đã phá sản.
Vào tháng 11 năm 2020, 7 công ty liên quan đến Yurun lần lượt đệ đơn phá sản và tái tổ chức. Trong quá trình phát triển của Yurun, Chúc Nghĩa Tài đã đi chệch hướng khỏi lĩnh vực kinh doanh chính và đầu tư mù quáng vào các ngành khác. Mặc dù bề ngoài tài sản được mở rộng nhưng lợi nhuận thực tế lại rất nhỏ, khi hoạt động kinh doanh chính của Yurun gặp khủng hoảng về chất lượng, Chúc Nghĩa Tài đã không thể giải quyết được vấn đề gì, cuối cùng phải phá sản.
(Theo Toutiao)-Ánh Lê-Nhịp sống thị trường