Sinh ra và lớn lên ở vùng nguyên liệu hoa hồi (xã Đề Thám, huyện Tràng Định, tỉnh Lạng Sơn), chị Trần Thị Thu Lan đã mày mò từng bước vượt qua nhiều giai đoạn khó khăn, đưa sản phẩm trà hoa hồi ra thị trường, góp phần tiêu thụ hàng nông sản của quê hương. Chị vừa vinh dự được Liên minh Hợp tác xã Việt Nam trao giải thưởng Ngôi sao Hợp tác xã “CoopStar Awards” năm 2025.
Tìm cách “gỡ khó” cho hàng nông sản hoa hồi ở địa phương
Sống ở vùng nguyên liệu của hoa hồi, từ nhỏ chị Lan biết rõ đây là loại cây dược liệu quý, tốt cho sức khỏe. Trong gia đình, bà của Lan đã dành cả đời làm nghề buôn bán hoa hồi sang thị trường Trung Quốc, còn bố chị là bác sĩ Quân y, đã sử dụng rất nhiều bài thuốc Nam từ kinh nghiệm dân gian về hoa hồi để giúp trị các loại sỏi như sỏi thận, sỏi mật, sỏi bàng quang…
“Sinh ra và lớn lên ở miền núi, do điều kiện gia đình khó khăn nên tôi không được học lên cao. Tuy nhiên, tôi đã sớm theo bà đi buôn bán hoa hồi ở các chợ vùng biên xứ Lạng từ nhỏ, cũng giúp bố những việc vặt như hỗ trợ bố bốc thuốc Nam ở gia đình chữa bệnh cho nhiều người dân” – chị Trần Thị Thu Lan, Giám đốc Hợp tác xã (HTX) sản xuất dịch vụ nông lâm sản Bản Quyền Tràng Định – nhớ lại.
Chị Trần Thị Thu Lan kể: “Ban đầu, tôi nghĩ đơn giản phải làm gì đó với nguồn nguyên liệu hoa hồi rất dồi dào, sẵn có ở quê mình. Vì có năm phía nước bạn thu mua nhiều, có năm họ lại mua ít hoặc không mua nữa. Sản phẩm hoa hồi ở địa phương bị ách tắc, bị ế hàng, chỉ có thể bán lẻ với giá rẻ ở địa bàn lân cận, hoặc bị thương lái ép giá. Hơn nữa, nếu người dân cần dùng đến dược liệu hoa hồi làm thuốc Nam, lại phải sắc thuốc uống, nhiều người đi xa sẽ không tiện dùng. Vậy là tôi có ý tưởng ra mắt sản phẩm trà túi lọc hoa hồi, để người dân tiện mang theo, đi đâu cũng có thể pha uống được. Ý tưởng thành lập HTX của tôi cũng hình thành từ đó”.
HTX sản xuất dịch vụ nông lâm sản Bản Quyền Tràng Định với dây truyền sản xuất trà hoa hồi của chị Trần Thị Thu Lan (thành lập tháng 7/2021) ra đời với vô vàn khó khăn khi vừa thiếu vốn, kinh nghiệm thương trường còn hạn chế, lại gặp khó trong việc chuyển đổi số và tiếp cận khoa học kỹ thuật công nghệ cao. Chị Lan cho biết: “Khi ấy, tôi đầu tư lò sấy hơn 400 triệu đồng, máy băm hơn 100 triệu đồng, máy nghiền hơn 100 triệu đồng, máy đóng gói cũng giá hơn 100 triệu đồng, máy dập, máy in, máy rửa… Tổng đầu tư khoảng hơn 1 tỷ đồng cho hợp tác xã, với mong muốn vừa tích góp, vừa vay vốn ngân hàng để thực hiện ước mơ”.
Quy trình của hợp tác xã là thu mua nguyên liệu thô của hoa hồi, đem về rửa sạch rồi phân loại tạp chất, cho sản phẩm vào máy băm rồi phơi khô, sau đó mới đem vào chế biến. “Ngay từ khi mới thành lập HTX, tôi đã cẩn thận kiểm tra kỹ sau mỗi khâu xem còn tạp chất không. Vì đây là đồ ăn uống nên mình phải đảm bảo sạch, sau đó mới cho sản phẩm vào máy nghiền. Sau đó là thực hiện trộn và đóng gói thành sản phẩm trà túi lọc hoa hồi. Tôi cứ mày mò từng bước để tìm hướng đi đưa sản phẩm ra thị trường, tạo việc làm ổn định cho 8 lao động thời vụ và 15 lao động lúc cao điểm, đều là phụ nữ ở địa phương, với mức lương khoảng từ 6 đến 8 triệu đồng/tháng”.
“Tuy nhiên, ngay khi HTX mới thành lập, lại bị ảnh hưởng nặng nề của đại dịch Covid-19 kéo dài làm mọi hoạt động xuất, nhập khẩu hàng nông sản bị đình trệ. Do đã đầu tư rất lớn cho HTX và ước mơ làm giàu cho quê hương không cho tôi được nản trí, tôi cứ từng bước vượt qua khó khăn” – chị Lan cho biết.
Khích lệ hội viên phụ nữ phát triển kinh tế bằng cách trồng cây hoa hồi
Để HTX hoạt động ổn định, chị Lan chủ động xây dựng thương hiệu riêng cho HTX với đầy đủ tem, nhãn mác, mã vạch truy xuất nguồn gốc và sản phẩm trà hoa hồi đã được kiểm nghiệm chất lượng tại Viện Kiểm nghiệm An toàn vệ sinh thực phẩm Quốc gia (Bộ Y tế).
Tháng 8/2023, sản phẩm trà hoa hồi Lan Ngọc chính thức được HTX cho ra mắt thị trường, bao bì được thiết kế riêng với phụ đề cả tiếng Anh và tiếng Việt, với giá 80.000 đồng/hộp.
Đặc biệt, ngoài bán hàng trực tiếp, HTX còn đẩy mạnh kinh doanh theo hình thức trực tuyến trên các nền tảng mạng xã hội như: Zalo, Facebook, Tiktok… Sản phẩm của chị không chỉ phục vụ khách hàng trong tỉnh Lạng Sơn, mà nay đã có mặt tại một số trạm dừng nghỉ trên đường cao tốc Lạng Sơn – Hà Nội, siêu thị tại các tỉnh như: Hà Nội, Ninh Bình, Phú Thọ, Quảng Ninh…, góp phần nâng tầm nông sản địa phương, tăng thu nhập cho người dân.
Để thúc đẩy phát triển vùng nguyên liệu hoa hồi của xứ Lạng, chị Thu Lan đã khích lệ, động viên các hội viên phụ nữ chung tay chăm sóc cây hoa hồi. “Thời gian qua, tôi phối hợp chặt chẽ với Hội LHPN xã Đề Thám và xã Kim Đồng (huyện Tràng Định) để tặng phân bón và quà động viên các hộ nghèo và cận nghèo, giúp họ có thêm điều kiện chăm bón cho cây hồi phát triển. Bởi niềm hạnh phúc của tôi là góp phần tiêu thụ được hết nguồn hoa hồi của bà con quê mình, giúp các hộ gia đình có hoàn cảnh khó khăn ở địa phương ổn định cuộc sống khi sống ở vùng cây nguyên liệu hoa hồi”.
Nhìn lại chặng đường đã qua, chị Lan đúc kết: “Với bất cứ ai, nếu có quyết tâm vượt lên hoàn cảnh, thì sẽ thành công thôi. Mỗi lúc vượt qua khó khăn, áp lực là 1 bài học quý giá với riêng tôi. Lúc đầu, khi kinh nghiệm thương trường còn hạn chế, tôi học hỏi trên nhiều phương tiện truyền thông, học các lớp tập huấn về thị trường, về kinh doanh, về khoa học kỹ thuật của Hội LHPN và các tổ chức ở địa phương, dần dần tìm cách tháo gỡ khó khăn cho mình”.
Đó cũng là lý do chị được Hội LHPN Việt Nam tặng danh hiệu “Phụ nữ tiêu biểu” (năm 2024); được Hội LHPN tỉnh Lạng Sơn tặng Bằng khen “Nữ lãnh đạo Hợp tác xã tiêu biểu trong sản xuất kinh doanh, tạo việc làm cho lao động nữ (năm 2024), Bằng khen của Liên minh HTX Việt Nam và nhiều cấp, ngành trao tặng.
Ngày 10/4/2025, chị Lan vinh dự được Liên minh Hợp tác xã Việt Nam trao giải thưởng Ngôi sao Hợp tác xã “CoopStar Awards” năm 2025.
Giám đốc HTX Sản xuất dịch vụ nông lâm sản Bản Quyền Tràng Định cho biết: “Thời gian tới, chúng tôi sẽ tập trung nâng cấp mẫu mã, bao bì sản phẩm. Điều chỉnh trọng lượng từng túi sản phẩm để phù hợp với từng phân khúc khách hàng; cải tiến quy trình sản xuất, đầu tư thêm hệ thống máy móc để chế biến, bảo quản sản phẩm. Đồng thời, sẽ tăng cường quảng bá sản phẩm trên các nền tảng mạng xã hội nhằm đưa sản phẩm đến gần hơn với người tiêu dùng và dần tạo dựng chỗ đứng ổn định trên thị trường. Cùng với đó, HTX sẽ tiếp tục hoàn thiện hồ sơ, trình các cấp có thẩm quyền để tiến tới xây dựng sản phẩm trà hoa hồi thành sản phẩm OCOP. Hiện nay, HTX cũng đã nghiên cứu và cho ra mắt thêm các sản phẩm trà dược liệu như: trà huyết đằng, trà dây, trà đại toản…, đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của khách hàng trong và ngoài nước”.
Theo PNVN
