Nhật Bản nổi tiếng là “quốc gia trường thọ”. Tuy nhiên không phải ai cũng biết rằng bí quyết sống thọ của người Nhật lại không hề phức tạp hay đắt đỏ.
Nhật Bản từ lâu đã được biết đến là “quốc gia trường thọ” bởi có tuổi thọ trung bình cao nhất thế giới trong nhiều năm. Theo số liệu từ Bộ Y tế, Lao động và Phúc lợi Nhật Bản năm 2023, tuổi thọ trung bình của phụ nữ Nhật Bản là 87.14 tuổi – đứng đầu thế giới. Trong khi tuổi thọ của nam giới là 81.09 tuổi – đứng thứ 5 thế giới. Con số này cho thấy, dù chỉ tăng nhẹ (nữ giới tăng 0.05 năm và nam giới tăng 0.04 năm) nhưng xu hướng tuổi thọ của cả hai giới đều tiếp tục gia tăng.
Bí quyết sống thọ của người Nhật cũng vì thế mà trở thành chủ đề được cả thế giới quan tâm trong hàng chục năm qua. Trong khi nhiều người cho rằng sự phát triển kinh tế là nguyên nhân chính, nhưng thực tế không phải vậy. Nếu so sánh, Mỹ hơn Nhật Bản về kinh tế nhưng tuổi thọ trung bình của người Mỹ lại thấp hơn. Cụ thể, con số này ở người Mỹ năm 2023 chỉ là 79.46 tuổi, thấp hơn đáng kể so với Nhật Bản.
Điều này cho thấy rằng tuổi thọ cao của người Nhật không chỉ phụ thuộc vào sự phát triển kinh tế mà còn xuất phát từ các thói quen sống lành mạnh và khác biệt. Có thể kể đến 6 thói quen đặc trưng giúp người Nhật trường thọ dưới đây:
1. Theo đuổi ánh sáng mặt trời
Ngày nay, nhiều người mà đặc biệt là giới trẻ thích ở trong nhà với các thiết bị điện tử hơn là ra ngoài tham gia các hoạt động ngoài trời. Nhưng người Nhật rất coi trọng việc dành thời gian ngoài trời và tiếp xúc với ánh nắng mặt trời.
Việc phơi nắng đúng cách mỗi ngày không những giúp tránh được nguy cơ mắc các bệnh về tim mạch, hệ tiêu hóa, xương khớp… mà còn tăng cường hệ miễn dịch và cải thiện sức khỏe tinh thần hiệu quả. Nó mang lại một cơ thể khỏe mạnh và một cuộc sống hạnh phúc.
Người Nhật duy trì lối sống theo nhịp độ tự nhiên của mặt trời: thức dậy thật sớm và nghỉ ngơi khi trời tối. Điều này giúp cơ thể duy trì sự cân bằng nội tiết tố và sức khỏe tổng thể. Do đó, không quá lời khi nói rằng “theo đuổi ánh mặt trời” là một trong những bí quyết trường thọ của người Nhật.
2. Kiểm soát số đo vòng eo
Kiểm soát cân nặng luôn nằm trong danh sách những thói quen cần làm để khỏe mạnh và sống lâu. Với người Nhật cũng vậy, chỉ khác biệt là họ chú trọng kiểm soát vòng eo khắt khe hơn rất nhiều.
Các nghiên cứu cũng đã chỉ ra rằng người có vòng eo trên 89cm có nguy cơ tử vong cao hơn 79% so với những người có số đo eo dưới 71cm. Bởi họ dễ mắc bệnh tim mạch, hô hấp và ung thư, gan nhiễm mỡ, rối loạn chuyển hóa… cùng nhiều vấn đề sức khỏe khác.
Theo Tổ chức Y tế Thế giới, tỷ lệ béo phì ở người trưởng thành Nhật Bản chỉ là 3.3% – thấp nhất trong số các quốc gia có thu nhập cao. Điều này thể hiện ý thức mạnh mẽ về việc duy trì cơ thể khỏe mạnh và cân đối, từ đó kéo dài tuổi thọ.
3. Chế độ ăn uống lành mạnh
Người Nhật nổi tiếng với chế độ ăn uống cân bằng và giàu dinh dưỡng. Nhưng nếu phải tìm ra điểm khác biệt về chế độ ăn uống giúp trường thọ của người Nhật thì đó là: ăn nhẹ và no vừa đủ, ăn chậm và nhai kỹ.
Họ tiêu thụ một lượng lớn rau, trái cây và thực phẩm ngũ cốc nguyên hạt trong mỗi bữa ăn. Ưu tiên các loại thực phẩm như hải sản giàu protein chất lượng cao và ít chất béo. Bên cạnh ăn ít muối, đường để cơ thể nhẹ nhàng, họ có xu hướng sử dụng các phương pháp nấu ăn lành mạnh như hấp, luộc, rang. Người Nhật cũng chuộng dùng dụng cụ ăn uống nhỏ, chia nhiều bữa và chỉ ăn no tới 80%, nhai kỹ và ăn chậm.
4. Duy trì tinh thần lạc quan
Tinh thần lạc quan, lối sống tích cực giúp chúng ta khỏe mạnh và sống lâu hơn (Ảnh minh họa)
Tâm trạng vui vẻ, thái độ sống tích cực ảnh hưởng rất lớn đến sức khỏe và tuổi thọ. Vì vậy mà giữ cho tâm trạng luôn vui vẻ, tránh tức giận từ lâu đã trở thành 1 trong những bí quyết sống lâu nổi tiếng của người Nhật.
Người Nhật nhận thức rất rõ về tác động của stress với sức khỏe thể chất và tâm lý. Vì vậy họ luôn chú trọng việc nuôi dưỡng tâm trạng tích cực, giảm stress. Bí quyết để làm được điều này là các bài tập hít thở sâu, thiền, tắm nước nóng, ngủ sớm dậy sớm, hoạt động thể chất đều đặn, cười nhiều hơn mỗi ngày. Người Nhật cũng kiểm soát căng thẳng bằng nghệ thuật trà đạo, làm việc hết mình tại chỗ làm nhưng không mang việc về nhà, tâm sự với người thân trong gia đình và gặp gỡ những người bạn mới.
5. Cải thiện môi trường sống
Nhật Bản nổi tiếng với môi trường sống sạch sẽ, cả trong nhà lẫn ngoài trời. Các khu vực công cộng và đường phố Nhật Bản luôn giữ được sự ngăn nắp, gọn gàng, giúp hạn chế ô nhiễm môi trường và mang lại bầu không khí trong lành. Môi trường sống tốt không chỉ tạo điều kiện cho người dân duy trì sức khỏe mà còn giúp họ có một tinh thần thoải mái, thư thái hơn.
Ví dụ như môi trường sống trong lành giúp giảm nguy cơ mắc bệnh hô hấp, tim mạch và ung thư, cải thiện sức khỏe tổng thể. Không gian sạch sẽ giúp giảm căng thẳng, lo âu và trầm cảm. Nó cũng thúc đẩy các hoạt động ngoài trời và tăng cường kết nối xã hội. Ngoài ra, môi trường tốt thường liên quan đến thực phẩm an toàn và dinh dưỡng tốt hơn.
6. Tập thể dục
Không ít người bất ngờ vì người Nhật không chăm tập thể dục, cũng thường không đạt giải cao trong các cuộc thi/giải đấu thể thao trên toàn thế giới nhưng tuổi thọ lại rất cao. Điểm khác biệt là người Nhật luôn tranh thủ vận động, tập trung vào sự đều đặn và lâu dài thay vì cường độ vận động.
Mặc dù không quá chăm thể dục nhưng người Nhật lại rất biết cách tranh thủ vận động trong hoạt động hàng ngày (Ảnh minh họa)
Nhịp sống nhanh và bận rộn khiến nhiều người không thể tập thể dục, thể thao thường xuyên hay bài bản. Tuy nhiên người Nhật thường ưu tiên đi bộ, đạp xe thay vì sử dụng các phương tiện công cộng. Tranh thủ dậy sớm hơn để đi dạo, tắm nắng, tập thể dục. Dù trẻ hay già đều không quên tập luyện các môn võ truyền thống như judo, kendo, karate…
Nguồn và ảnh: Sohu, Top 1 Health-Ngọc Ái–Thanh niên Việt