Khi đứng trước một quyết định có thể thay đổi cả một tương lai, cha mẹ hãy bình tĩnh, trang bị đầy đủ các kiến thức để đưa ra những phân tích “hợp tình hợp lý” nhất cho con.
Định hướng nghề nghiệp cho con từ trước đến nay luôn là mối quan tâm hàng đầu của các bậc cha mẹ. Nhưng thực tế thì phụ huynh cũng là người cần được “hướng nghiệp” để có thể định hướng tương lai đúng đắn cho con.
Con bạn là ai? Chúng muốn làm gì? Điểm mạnh của con nằm ở đâu? Để con không đơn độc trên con đường đi đến tương lai, tất cả những câu hỏi trên cha mẹ cần tìm hiểu thật kĩ nhằm có một định hướng phù hợp nhất cho con. Bởi sau nhiều năm ngồi trên ghế nhà trường, nghề nghiệp con bạn làm sau này sẽ quyết định chúng là ai khi bước ra xã hội!
Là một người có hơn 10 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực hướng nghiệp và có các khóa đào tạo chuyên nghiệp và chuyên sâu về hướng nghiệp tại Việt Nam, Thạc sĩ Phoenix Ho và Thạc sĩ Trần Thị Thu –với gần 20 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực giáo dục hướng nghiệp, viết cuốn sách Cùng con định hướng nghề nghiệp nhằm giúp cha mẹ “học” cách hiểu và hướng dẫn phát triển nghề nghiệp của con em mình qua sở thích, điểm mạnh, điểm yếu, cá tính… để tìm ra nhóm ngành học và nghề nghiệp phù hợp nhất.
Th.S Phoenix Ho (Hồ Phụng Hoàng) và Th.S Trần Thị Thu đồng quan điểm cho rằng: Lựa chọn nghề nghiệp là một trong những bước ngoặt quan trọng của các bạn trẻ trước ngưỡng cửa trưởng thành và trên bước đường đó cần sự đồng hành rất lớn của những bậc làm cha mẹ. Dưới đây là những phương pháp giúp cha mẹ theo sát bước đường của con, vừa khích lệ động viên, vừa mang ý nghĩa cổ vũ con phát triển đúng sở nguyện, sở cầu của chúng!
1- Nuôi dưỡng, phát huy điểm mạnh tự nhiên của con
Trong thực tế, có nhiều bạn trẻ ngồi trên giảng đường Đại học nhưng đầu óc thì mông lung và chán chường, các bạn không hứng thú với ngành học của mình, đi học giờ đây chỉ như là một bổn phận vì đã lỡ…chọn rồi! Điều này ảnh hưởng không nhỏ đến tương lai sau này. Vì thế, định hướng nghề nghiệp luôn là một điều quan trọng không phải một sớm một chiều mà là cả một quá trình khám phá bản thân, trên hành trình đó, cần có những sự đồng hành của cha mẹ. Vậy cha mẹ nên làm gì để cho con những lời khuyên hữu ích?
Đã có rất nhiều người đầu tư sai vào điểm mạnh và điểm yếu của con. Khi phát hiện thấy con mạnh các hoạt động xã hội nhưng học yếu Toán, phụ huynh lo lắng vì sợ con không thi được vào đại học. Nhưng nếu cha mẹ thực hiện theo quan điểm giáo dục đầu tư vào điểm mạnh thì con bạn sẽ có cơ hội phát triển hơn. Điều này cũng đã được các nhà khoa học và thực tế chứng minh: Nếu ai đó biết được điểm mạnh của con và đầu tư vào điểm mạnh, con sẽ tự tin, tiến bộ nhanh hơn và có cơ hội phát triển tốt hơn. Còn nếu đầu tư vào điểm yếu thì con sẽ phát triển ít hơn, tiến bộ chậm hơn. Không những vậy, khi cha mẹ tập trung đầu tư vào điểm yếu, con sẽ dễ bị so sánh với người xung quanh và dễ gây tâm lý tự ti.
Quan điểm này đồng thời cũng là quan điểm giáo dục hướng nghiệp được đề cập trong quyển sách, đó là: Nuôi dưỡng, phát huy điểm mạnh tự nhiên của con. Điều này có nghĩa là cha mẹ không chỉ chăm chăm tập trung vào điểm mạnh bỏ qua điểm yếu, mà là chấp nhận điểm yếu của con và thay đổi điểm yếu dần dần.
2- Cách tìm hiểu sở thích, khả năng tự nhiên của con
Gần gũi, trò chuyện và quan sát con hàng ngày: Trong vai trò làm cha mẹ, mỗi người cần thường xuyên quan sát, trò chuyện để tìm hiểu rõ hơn về sở thích, khả năng tự nhiên, và năng lực học tập của con. Tuyệt đối không nên áp đặt và kiểm soát con cái đi theo điều mình muốn. Như trong cuốn sách đã đề cập: “Hãy để con quyết định – cha mẹ quan sát và hỗ trợ khi cần thiết.” Thêm vào đó, nên lắng nghe con chia sẻ trong chặng đường đưa đón con đi học mỗi ngày hay những câu chuyện con chia sẻ vào cuối ngày.
Làm trắc nghiệm tìm hiểu sở thích, khả năng: Cuốn sách này sẽ giới thiệu công cụ trắc nghiệm “Sở thích nghề nghiệp theo Holland” được xây dựng trên nền tảng lý thuyết đặc tính nghề của Tiến sĩ John Holland, đã được sử dụng rộng rãi trên nhiều quốc gia từ những năm 60 và tại Việt Nam hơn 10 năm qua. Công cụ này giúp người sử dụng bắt đầu tìm hiểu về đặc tính nghề nghiệp của mình qua sở thích tự nhiên. Nhờ kiến thức này mà người sử dụng sẽ từ từ nối được vào sự hiểu biết thế giới nghề nghiệp để ra quyết định nghề nghiệp phù hợp nhất cho bản thân tại từng thời điểm.
3- Khi cha mẹ và con ở trên cùng một chiến tuyến, họ có thể vượt qua bất cứ khó khăn nào
Theo sự phát triển chóng mặt của cuộc Cách mạng công nghệ 4.0, những ngành nghề mới xuất hiện ngày càng nhiều. Điều này vừa là một cơ hội cũng là một thách thức không nhỏ đối với các con trong việc chọn lựa nghề nghiệp. Ngay cả phụ huynh – là những người đi trước cũng không thể nào hiểu rõ hết những nghề nghiệp mới hiện nay.
Để có thể “bắt sóng” cảm xúc với con và bắt kịp những xu hướng nghề nghiệp hiện tại, cha mẹ cũng phải là những người tìm hiểu và học hỏi cùng con. Khi cha mẹ và con ở trên cùng một chiến tuyến, họ có thể vượt qua bất cứ khó khăn nào. Chỉ khi cha mẹ và con cùng ở bên nhau, hiểu nhau và có cùng một mục tiêu, bạn trẻ mới phát triển nghề nghiệp một cách hiệu quả và bình an.
Tất cả những ý nghĩa này đều được 2 tác giả gửi gắm trong cuốn sách Cùng con định hướng nghề nghiệp. Ở đó, không chỉ có những trải nghiệm sống động, những chia sẻ chân tình giúp quý cha mẹ có thêm kinh nghiệm định hướng nghề nghiệp, mà còn là sự kết nối với tâm tư tình cảm của con. Bằng chứng là các tác giả đã sử dụng 5 câu chuyện có thật làm minh họa, nhằm giúp độc giả hiểu và kết nối với phần lý thuyết dễ dàng hơn.
◆ Phần 1: Giúp con hiểu bản thân
◆ Phần 2: Giúp con hiểu ngành nghề
◆ Phần 3: Giúp con lập kế hoạch nghề nghiệp
Nhìn chung, câu chuyện định hướng nghề nghiệp là một hành trình dài mà quý phụ huynh cần thường xuyên trao đổi và học cách thấu hiểu cùng con. Khi đứng trước một quyết định có thể thay đổi cả một tương lai, cha mẹ hãy bình tĩnh, trang bị đầy đủ các kiến thức để đưa ra những phân tích “hợp tình hợp lý” nhất cho con. Nếu đang hoang mang, các bậc phụ huynh cũng có thể tìm đến những cuốn sách định hướng nghề nghiệp từ các chuyên gia trong lĩnh vực hướng nghiệp, giáo dục để có thêm những gợi ý đúng hướng.
Được nuôi dạy trong một gia đình truyền thống Việt và chịu ảnh hưởng của nền giáo dục Mỹ, Phoenix Ho đã tự rèn luyện để trở thành một người thành thạo hai ngôn ngữ Anh – Việt cũng như hiểu để sống tốt với cả hai nền văn hóa Việt – Mỹ. Hành trình phát triển nghề nghiệp của Phoenix kéo dài 12 năm trước khi cô từ từ tìm được câu trả lời cho sự nghiệp phù hợp với mình. Cô làm việc trong lĩnh vực phát triển nghề nghiệp với mong ước giúp cho thế hệ trẻ Việt Nam khám phá các kỹ năng tạo động lực và tìm được nghề nghiệp phù hợp ở từng giai đoạn cuộc sống.
Th.S Trần Thị Thu có 45 năm kinh nghiệm trong ngành giáo dục và gần 20 năm trong lĩnh vực giáo dục hướng nghiệp. Là cán bộ nghiên cứu về chương trình, sách giáo khoa và giữ chức trưởng phòng Hướng nghiệp trong thời gian công tác tại Trung tâm Lao động – Hướng nghiệp của Bộ Giáo dục và Đào tạo. Luôn tâm huyết, đam mê với việc nghiên cứu, biên soạn tài liệu và chia sẻ những hiểu biết của bản thân về hướng nghiệp với cha mẹ học sinh, các thầy, cô giáo và những người quan tâm.
Cuốn sách Cùng con định hướng nghề nghiệp được Th.S Phoenix Ho cùng đồng tác giả Th.S Trần Thị Thu viết ra nhằm giúp cho tất cả quý cha mẹ mới bắt đầu hành trình hướng nghiệp cùng con có một tài liệu để sử dụng trong hành trình hướng dẫn con phát triển nghề nghiệp.
Đặt mua sách tại Tủ sách Hướng Nghiệp Sông An: https://huongnghiepsongan.com/sach-huong-nghiep/ – nơi tập hợp các cuốn sách hướng nghiệp chất lượng dành cho chuyên viên/giáo viên, cha mẹ và các em học sinh.
Đậu Đậu –Theo Trí Thức Trẻ