Thời đại kỹ thuật số bùng nổ kéo theo nhiều dịch vụ khởi nghiệp mới.
Hái ra tiền nhờ dịch vụ tái hiện hồi ký thuê
Sau khi đại dịch Covid bùng nổ, nhiều người trên thế giới đã tham gia khởi nghiệp với một mô hình “độc lạ”. Đó là nhận viết/quay phim lại câu chuyện cuộc đời hoặc hành trình sự nghiệp của khách hàng để giúp họ lưu giữ kỷ niệm.
Giải thích về xu hướng này, Rutger Bruining – nhà sáng lập kiêm CEO của StoryTerrace, một trong những công ty tiên phong cung cấp dịch vụ nói: “Tôi nghĩ rằng trong thời gian phong tỏa, mọi người có thể sẽ bắt đầu nghĩ đến sự ra đi của chính mình và của những người thân yêu. Dịch bệnh khiến nhiều người không còn cơ hội gặp lại cha mẹ của mình, con cháu cũng không được nhìn thấy ông bà của chúng và mọi người không biết điều đó sẽ kéo dài bao lâu”.
Chính bởi vậy, những người có nhu cầu lưu giữ kỷ niệm, viết hồi ký đã gia tăng nhanh chóng khiến mô hình kinh doanh này đem lại lợi nhuận khổng lồ. Thậm chí, có những khách hàng “sộp” đã chịu chi hơn 1 tỷ đồng chỉ để có những cuốn sách, thước phim ghi lại cuộc đời của mình.
Hiện nay, nhiều công ty khởi nghiệp đã mở ra, điển hình là 3 cái tên dưới dây – những “khủng long” trong ngành kinh doanh này.
Storyworth – cuốn sách lưu giữ thời gian
Nick Baum là người sáng lập Storyworth, một công ty chuyên xuất bản sách ghi lại hồi ký và lưu giữ câu chuyện của riêng mỗi khách hàng. Anh cho rằng người cha 82 tuổi của mình đã truyền cảm hứng để anh gây dựng nên công ty này.
Trong cuộc phỏng vấn với tờ Insider, Baum nói rằng: “Tôi chưa có con, nhưng tôi nghĩ rằng ngay cả khi có, tôi có thể sẽ không ở bên con thường xuyên và gần gũi chúng”.
Để khắc phục khoảng cách, bồi dưỡng tình cảm và lưu giữ những kỷ niệm đẹp, Baum đã bắt đầu gửi email cho cha mình mỗi tuần một lần. Mỗi tin đều chứa đựng một câu hỏi gợi nhắc về các chi tiết trong cuộc đời của hai cha con. Ví dụ như “Đồ chơi yêu thích khi lớn lên là gì?”. Dù đây chỉ là một câu hỏi đơn giản nhưng có thể gắn kết tình cảm và lưu giữ những khoảnh khắc đẹp.
Sau khi nhận ra rằng có thể nhiều người khác cũng quan tâm đến loại hình dịch vụ tương tự, Baum đã rời bỏ công việc quản lý sản phẩm của mình tại Google để thành lập công ty khởi nghiệp.
Theo dữ liệu do công ty nghiên cứu văn học Words Rated cung cấp cho Insider, hồi ký và tiểu sử là hai danh mục sách (bản cứng) bán chạy nhất trên Amazon vào năm 2020. Gần 50% sách phi hư cấu trong danh sách bán chạy nhất của New York Times cũng thuộc hai danh mục này. Dữ liệu từ NPD BookScan, chuyên trang theo dõi doanh số bán lẻ sách in đã cho thấy doanh số bán hồi ký đạt đỉnh 28 triệu cuốn ở Mỹ vào năm 2020, tăng hơn 24% so với năm trước.
Do đó, không có gì đáng ngạc nhiên khi các doanh nhân nghĩ rằng xuất bản sách hồi ký, tiểu sử là một ngành kinh doanh tiềm năng và đem lại món hời khổng lồ.
Storyworth là một dịch vụ thu thập những câu chuyện, ký ức vụn vặt, các khoảnh khắc yêu thích của người thân, lưu giữ chúng trong một cuốn sách được đóng bìa chỉn chu và đẹp mắt. Công ty Storyworth của Baum thu hút các khách hàng vì nội dung hợp lý và cách tiếp cận độc đáo.
Baum thiết lập gói theo năm với giá chỉ 100 USD/năm (hơn 2,3 triệu đồng), bao gồm quá trình thực hiện và trả về một cuốn hồi ký của riêng khách hàng. Ban đầu, sau khi khách đăng ký dịch vụ viết truyện hồi ký cho công ty, cha mẹ, ông bà hoặc bất kỳ người thân nào, họ sẽ nhận được một câu hỏi gửi về hàng tuần.
Các câu hỏi này sẽ khởi dậy những ký ức bị chôn vùi từ lâu hoặc khám phá những quan điểm, suy nghĩ, khoảnh khắc chưa từng được biết đến trước đây. Ví dụ như: “Một ngày mệt mỏi bạn sẽ dành thời gian để làm gì?, Bạn ngưỡng mộ điều gì ở các thành viên trong gia đình?, Đâu là kỉ niệm đẹp nhất, năm đó có sự kiện gì nhớ mãi không quên?…”.
Sau khi thu thập đủ thông tin, dịch vụ Storyworth sẽ biên tập lại và tạo ra một cuốn tự truyện hoặc hồi ký độc nhất vô nhị và được thiết kế bìa theo ý thích. Sau khi kiểm tra mọi thông tin cũng như đối soát hai bên, cuốn sách sẽ được xuất bản và giao tận tay khách hàng.
Từ xưa đến nay, những người xuất bản sách tự truyện thường là các tỷ phú, doanh nhân giàu có, người có chức quyền cao hoặc cá nhân có thu nhập khá trở lên. Họ thường sử dụng hai cách, một là thuê người viết hộ, hai là tự viết bằng tay. Tuy nhiên hai cách này đều có nhược điểm là đắt đỏ hoặc quá mất công. Chính bởi vậy dịch vụ của Baum đã tối ưu hóa điều này.
Storyworth thu thập thông tin hàng tuần trong ít nhất 1 năm, đủ để có đủ tư liệu ký ức mà không tốn quá nhiều thời gian. Đặc biệt, một cuốn sách tự truyện với giá chỉ 100 USD là một cái giá rất phải chăng – phần lớn mọi người có thể chi trả.
Tệp khách hàng chủ lực của Baum là những người phụ nữ từ 35-55 tuổi. Họ thường đăng ký dịch vụ viết sách này để tặng người thân.
Andrew Gemmell – cuộn phim ký ức
Andrew Gemmell là người sáng lập công ty The Family Film, chuyên sản xuất các bộ phim phóng sự chuyên nghiệp. Nhưng mức phí cho một bộ phim kết hợp nhiều cảnh quay như thế này thường có giá 50.000 USD (hơn 1 tỷ đồng/phim).
Mức giá cao như vậy là vì Andrew có trình độ cao cũng như độ nổi tiếng nhất định. Ông từng là người chụp ảnh tại bữa tiệc độc thân của ông hoàng nhạc pop Elton John và chụp tại đám cưới của công chúa Eugenie (cháu gái của Nữ hoàng Elizabeth).
Giống như Baum, ý tưởng của Andrew bắt nguồn từ người cha quá cố. Cha ông đã chết đuối trong một vụ tai nạn khi ông mới 18 tuổi. Chính bởi vậy, Andrew bắt đầu quay phim và ghi lại khung cảnh của người thân khi họ kể chuyện về bố của ông. Thông qua đó, ông có thể hiểu rõ hơn về bố mình và tưởng nhớ ông mãi mãi.
Dịch vụ này rất phù hợp cho một thời đại kỹ thuật số như hiện nay, nhưng mức giá sẽ phù hợp với tầng lớp thu nhập cao.
StoryTerrace – nâng tầm hồi ký
StoryTerrace có trụ sở tại London và Los Angeles, khởi đầu là một nền tảng nhận viết hộ do Rutger Bruining sáng lập. Ngày nay, công ty này vẫn cung cấp dịch vụ viết thuê với hơn 650 nhân sự trên toàn thế giới. Khách hàng đã trả tới 27.500 USD (hơn 640 triệu đồng) để viết hộ mỗi cuốn sách tự truyện khoảng 60.000 từ.
Thậm chí công ty còn cung cấp dịch vụ quảng cáo cuốn sách đó để nó có thể xuất hiện trong một hoặc hai danh sách bán chạy nhất trên các trang thương mại điện tử.
Nhưng StoryTerrace không chỉ cung cấp dịch vụ viết hộ mà còn nâng cấp hợp tác với công ty công nghệ ảnh 3D 8i. Với chi phí 5.000 USD (hơn 117 triệu đồng), khách hàng sẽ nhận được một video kể lại câu chuyện của mình và được hiển thị dưới dạng 3D. Mọi người có thể hòa mình vào khoảnh khắc của người kể chuyện và trải nghiệm bằng công nghệ thực tế ảo.
Dự án này có thể thu hút 20% những khách hàng giàu có nhất của StoryTerrace. Công ty đang thử nghiệm dịch vụ này với khách hàng hiện tại – nhà thiết kế túi xách LA Jerry.
“Rất nhiều người có băng hình ghi lại khoảnh khắc gia đình”, Rutger Bruining nói. Vì vậy, công ty có thể làm lại bằng một bộ phim đẹp dưới định dạng 3D để làm câu chuyển hồi ký trở nên lôi cuốn hơn.
Khách hàng mục tiêu của StoryTerrace thường là những người sử dụng dịch vụ để làm video mừng sinh nhật 70 tuổi của người thân hoặc làm quà tặng cho một ngày kỷ niệm nào đó.
Trước đây, viết xuất bản sách tự truyện, hồi ký thường dành cho các chính khách, ngôi sao điện ảnh và tác giả nổi tiếng. Nhưng vào cuối thế kỷ 20, việc này đã trở thành một lĩnh vực mà người bình thường cũng có thể thực hiện, Ben Yagoda, tác giả của “Memoir: A History” nói. Mạng xã hội, podcast và các nền tảng có thể tự xuất bản đã khuyến khích mọi người chia sẻ câu chuyện của họ với nhiều người hơn.
Cũng theo báo The Guardian, các công ty cung cấp dịch vụ viết hộ tự truyện cho những người muốn chia sẻ câu chuyện của họ đã ghi nhận sự gia tăng lượng khách hàng kể từ dịch Covid-19. Dịch bệnh và thời đại công nghệ số cũng khiến mọi người ít nói chuyện với nhau hơn. Vì vậy, theo dự đoán, dịch vụ này sẽ phát triển hơn trong tương lai và được nhiều người lựa chọn để khởi nghiệp.
Tham khảo: BI– Thùy Bảo-Theo Nhịp sống thị trường
