Bà Morgan Ortagus, nhà phát ngôn của Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ đã nói như trên và nhấn mạnh rằng, việc vi phạm quyết định của tòa án bác bỏ yêu sách hàng hải chín đường của Trung Quốc là bất hợp pháp.
Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ cuối tuần qua đã nhấn mạnh rằng việc vi phạm quyết định của tòa án bác bỏ yêu sách “Đường chín đoạn” của Trung Quốc là bất hợp pháp. Ngày 12/7 đánh dấu ba năm kể từ khi Tòa án Trọng tài Thường trực tuyên bố rằng yêu sách của Trung Quốc về quyền lịch sử ở Biển Đông là vô căn cứ.
Người phát ngôn của Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ, Morgan Ortagus cho biết tòa án cũng đã tuyên bố các hoạt động của Trung Quốc liên quan đến việc xây dựng các đảo nhân tạo và cho ngư dân ra đánh bắt ở Biển Đông đã vi phạm các yêu cầu của Công ước Liên Hợp Quốc về Luật Biển (UNCLOS).
“Quyết định của tòa án là quyết định cuối cùng và ràng buộc về mặt pháp lý đối với cả hai bên chịu sự phân xử của tòa trọng tài này, Trung Quốc và Philippines”, bà Ortagus cho biết trong một cuộc họp báo hôm thứ Năm (11/7).
“Tất cả các bên có nghĩa vụ tuân thủ quyết định này. Tất nhiên, họ nên kiềm chế tập trận”, bà Ortagus nói.
“Đây là lợi ích chung của Hoa Kỳ và các quốc gia khác trong khu vực nhằm duy trì trật tự dựa trên các quy tắc, để mỗi quốc gia có thể đạt được tiềm năng của mình mà không phải hy sinh lợi ích quốc gia hoặc quyền tự trị của mình”, bà nói thêm.
Theo bà Ortagus, việc quân sự hóa của Trung Quốc đối với tiền đồn đang tranh chấp ở Biển Đông đã phản bội cam kết năm 2015 không tham gia vào hoạt động này của Chủ tịch Tập Cận Bình. Bà gọi đó là hành động khiêu khích vì nó làm phức tạp hóa các tranh chấp hòa bình, đe dọa an ninh của các quốc gia khác và làm suy yếu sự ổn định của các quốc gia khác.
“Chúng tôi cực lực phản đối những nỗ lực của Trung Quốc để khẳng định các yêu sách hàng hải bất hợp pháp của mình ở Biển Đông”, Bà Ortagus tuyên bố. “Chúng tôi kêu gọi tất cả các quốc gia tuân thủ luật pháp quốc tế như được phản ánh trong Công ước Luật Biển và giải quyết các tranh chấp lãnh thổ và hàng hải của họ một cách hòa bình và theo luật pháp quốc tế”.
Trong một phán quyết mang tính bước ngoặt vào ngày 12/7/2016, Tòa án Trọng tài Thường trực không tìm thấy cơ sở pháp lý nào để Trung Quốc đòi quyền lợi lịch sử đối với cái gọi là Đường chín đoạn ở Biển Đông và Bắc Kinh đã vi phạm các quyền chủ quyền của Philippines.
Nhưng Trung Quốc từ chối tôn trọng phán quyết của trọng tài quốc tế và gọi lập trường của Washington là “vô lý”, “tư duy bá quyền” và “đạo đức giả”, theo Reuters.
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc, Cảnh Sảng nói rằng Trung Quốc đã nói rõ lập trường của mình về phán quyết của Tòa Trọng tài Biển Đông trong nhiều trường hợp.
“Bản thân Tòa án Trọng tài được thành lập trên cơ sở bất hợp pháp. Nó cố tình mở rộng quyền lực của mình để thực thi quyền tài phán và đưa ra một phán quyết, đó là vô giá trị. Trung Quốc không chấp nhận hoặc công nhận điều đó”, ông Cảnh nói.
Phán quyết trọng tài là một chiến thắng to lớn đối với Philippines và cộng đồng quốc tế, vì nó báo hiệu sự chiến thắng của luật pháp ở một trong những vùng nước quan trọng nhất trên Trái đất: Biển Đông, theo Reuters.
Tuy nhiên, cựu ngoại trưởng Albert del Rosario cho biết, “vấn đề chúng ta gặp phải hôm nay là giải thưởng mà chúng ta giành được đã bị gác lại, dẫn đến những hành vi đe dọa và bắt nạt trái pháp luật ở Biển Đông”.
PV
