Phát biểu của nhà sáng lập Tập đoàn SoftBank Masayoshi Son tại một diễn đàn ở Tokyo tuần này đã gây chấn động không chỉ giới tài chính mà còn cả ngành công nghệ toàn cầu.
Tỷ phú Son xác nhận rằng SoftBank đã bán toàn bộ cổ phần tại nhà sản xuất chip hàng đầu thế giới Nvidia với giá 5,83 tỷ USD, và điều đáng chú ý là ông tuyên bố mình “đã khóc” khi đưa ra quyết định này. Giọt nước mắt này là biểu tượng rõ ràng nhất cho một sự chuyển dịch chiến lược tàn khốc và đầy tham vọng trong cuộc đua giành quyền kiểm soát tương lai của Trí tuệ Nhân tạo (AI).
“Tôi không muốn bán dù chỉ một cổ phiếu. Tôi chỉ cần thêm tiền để đầu tư vào OpenAI và các dự án khác”, Son nói tại diễn đàn FII Priority Asia. “Tôi đã khóc khi phải bán cổ phiếu Nvidia.”
Từ cảm xúc đến chiến lược
Mối quan hệ giữa SoftBank và Nvidia là một trong những câu chuyện đầu tư thành công vang dội nhất thập kỷ qua. Việc ông Son bày tỏ sự day dứt, nói rằng ông “không muốn bán dù chỉ một cổ phiếu,” cho thấy tầm nhìn sâu sắc và sự gắn bó cá nhân của ông đối với công ty mà ông từng đặt cược lớn. Nvidia không chỉ là một khoản đầu tư sinh lời mà còn là nền tảng phần cứng cho cuộc cách mạng AI.
Tuy nhiên, lời giải thích của ông Son rất thẳng thắn: ông cần tiền mặt để đầu tư vào OpenAI và các dự án khác.
Khi một công ty có tầm nhìn vĩ mô như SoftBank cần huy động hàng tỷ USD, họ phải cắt bỏ những tài sản có giá trị nhất và có tính thanh khoản cao nhất và đó chính là Nvidia.
Việc bán cổ phiếu Nvidia ở mức giá đỉnh cao là một hành động mang tính chất “tái phân bổ vốn” đỉnh cao. Nó cho thấy SoftBank không còn muốn đóng vai trò là nhà đầu tư nắm giữ thụ động trong chuỗi cung ứng chip, mà muốn trở thành người kiến tạo cơ sở hạ tầng và người kiểm soát mô hình AI, những nơi mà Son tin rằng giá trị sẽ tập trung nhiều nhất trong tương lai.
Giọt nước mắt của Masayoshi Son dường như đã được lau khô bằng hàng nghìn tỷ Yên đầu tư vào những dự án mới. Chiến lược hiện tại của SoftBank là dồn toàn lực vào AI tạo sinh (Generative AI), với hai trụ cột chính.
Thứ nhất là OpenAI. Tỷ phú Son nhìn nhận OpenAI không chỉ là một công ty công nghệ mà là “sản phẩm” tiềm năng để trở thành công ty có giá trị nhất thế giới. Các báo cáo cho thấy SoftBank đang chuẩn bị cho một khoản đầu tư khổng lồ vào công ty mẹ của ChatGPT, một động thái đòi hỏi nguồn vốn lớn gấp nhiều lần so với số tiền bán Nvidia.
Thứ hai là cơ sở hạ tầng AI quy mô toàn cầu. SoftBank đang tham gia vào các dự án trung tâm dữ liệu AI như Dự án Stargate, cam kết đầu tư hàng trăm tỷ USD. Việc xây dựng cơ sở hạ tầng này là thiết yếu để cung cấp sức mạnh tính toán cho các mô hình AI tiên tiến mà OpenAI và các đối tác khác đang phát triển.
Nói cách khác, ông Son đã đổi quyền sở hữu một phần “máy đào vàng” (Nvidia) lấy quyền xây dựng “mỏ vàng” (trung tâm dữ liệu AI) và đầu tư vào “người thợ đào tài năng nhất” (OpenAI).
SoftBank đã tăng gấp đôi cam kết với AI trong năm nay thông qua hàng loạt dự án, bao gồm phát triển các trung tâm dữ liệu thuộc Dự án Stargate và thương vụ mua lại nhà thiết kế chip Mỹ Ampere Computing.
Gã khổng lồ Nhật Bản cũng có thể “tiếp tục” tăng đầu tư vào OpenAI tùy thuộc vào hiệu quả hoạt động của công ty và mức định giá trong các vòng gọi vốn tiếp theo, theo một nguồn tin thân cận tiết lộ với CNBC.
Đầu năm nay, Son nói rằng SoftBank đang “dốc toàn lực” vào OpenAI và dự đoán startup AI này sẽ trở thành công ty giá trị nhất thế giới trong tương lai.
Cho đến nay, vụ cược đó đã mang lại một số quả ngọt, khi SoftBank báo cáo lợi nhuận ròng quý II tăng hơn gấp đôi lên 2,5 nghìn tỷ Yên (16,6 tỷ USD), nhờ mức tăng định giá từ khoản đầu tư vào OpenAI.
Tuy nhiên, những khoản cược khổng lồ vào AI của SoftBank diễn ra trong bối cảnh lo ngại ngày càng tăng trên thị trường về nguy cơ bong bóng AI.
10% GDP toàn cầu
Động thái bán cổ phiếu Nvidia diễn ra trong bối cảnh thị trường đang râm ran lo ngại về một “bong bóng AI.” Tuy nhiên, ông Son đã nhanh chóng dập tắt những mối lo này bằng một tuyên bố đầy thách thức, gọi những người nói về bong bóng là “không đủ thông minh.”
Ông dự đoán rằng “siêu trí tuệ nhân tạo” sẽ tạo ra ít nhất 10% tổng sản phẩm quốc nội (GDP) toàn cầu trong dài hạn, khẳng định lợi ích kinh tế sẽ vượt xa hàng nghìn tỷ USD đầu tư vào công nghệ này.
Giọt nước mắt của Masayoshi Son không phải là sự hối tiếc về tài chính, mà là sự hối tiếc khi phải từ bỏ một khoản đầu tư đã quá thành công để chấp nhận một rủi ro còn lớn hơn, nhưng tiềm năng sinh lời cũng khủng khiếp hơn. Đó là sự lựa chọn giữa sự an toàn của quá khứ và sự thống trị của tương lai.
Với SoftBank, việc chia tay Nvidia chỉ là bước đầu tiên trong canh bạc lớn nhất lịch sử tập đoàn: đặt cược mọi thứ vào một tương lai được định hình bởi AI mà Masayoshi Son muốn trở thành người kiểm soát.
*Nguồn: CNBC, Reuters-Băng Băng-Nhịp sống thị trường
