Sự hiểu biết của một người về tiền bạc sẽ ảnh hưởng đến sự lựa chọn của người đó và cuối cùng quyết định số phận của họ.
Bill Gates từng nói: “Tiêu tiền một cách khôn ngoan cũng khó như kiếm tiền”.
Cùng một số tiền, nhưng khi ở trong tay những người khác nhau, chúng sẽ có dòng chảy và giá trị khác nhau.
Có người sẽ tiêu cho bất cứ thứ gì họ muốn. Một số người mù quáng chạy theo xu hướng và quẹt thẻ chỉ để chi tiêu tùy hứng. Cũng có những người sống tiết kiệm, mỗi lần mua một món đồ nào đó đều phải nhiều lần đo lường hiệu quả chi phí…
Tiền là một tấm gương. Cách bạn tiêu tiền phản ánh kiến thức, tầm nhìn và trình độ của bạn.
01–Người có nhận thức thấp rơi vào bẫy tiêu dùng
Abhijit, người đoạt giải Nobel Kinh tế, là chuyên gia đẳng cấp thế giới về nghiên cứu trong “vấn đề nghèo đói”. Trong cuốn sách “Bản chất của nghèo đói”, ông kể câu chuyện về một nhân vật có tên Parker.
Parker là một nông dân bình thường sống ở Indonesia, gia đình anh rất nghèo và đôi khi anh chỉ có thể ăn một bữa trong hai ngày. Kết quả là cơ thể Parker cực kỳ yếu đuối, anh thậm chí không đủ sức để làm việc hay kiếm tiền.
Để giảm bớt gánh nặng cho gia đình, các con anh phải nghỉ học đi làm hoặc gửi về ở với ông bà ngoại. Tuy nhiên, khi Abhijit đến thăm nhà Parker, anh đã bị sốc trước những gì mình nhìn thấy.
Trong nhà Parker có TV, đầu DVD và điện thoại di động, trong góc còn có một ít trà và cà phê. Abhijit bối rối, tại sao Parker không tìm cách lấp đầy chiếc bụng luôn rỗng của mình trước khi bỏ tiền ra mua những thứ đắt tiền và không có quá nhiều lợi ích ở thời điểm hiện tại như này?
Parker nói với anh: “Tôi phải có niềm vui cho riêng mình.” Abhijit khuyên Parker rằng anh có thể để tiền để lo cho sức khỏe hoặc cho con đi học. Nhưng Parker vẫn không nghe, cứ khi nào có chút tiền dư, anh sẽ dùng nó để mua những thứ để giải trí.
Sau này anh phát hiện ra Parker không phải là người duy nhất có mong muốn như vậy, hầu hết những người dân nghèo ở vùng đất này đều như vậy.
Cuối cùng, Abhijit đi đến kết luận: Nguyên nhân người ta nghèo thường không phải vì thu nhập mà vì nhận thức thấp.
Nhiều người tỏ ra khá phi lý trong vấn đề tiêu dùng. Họ không hiểu mình cần gì nhất và không bao giờ quan tâm đến tỷ lệ hoàn vốn, vì vậy họ liên tục rơi vào bẫy tiêu dùng.
Câu chuyện tương tự không chỉ xảy ra ở nước nghèo Indonesia mà còn ở xung quanh chúng ta. Ngày nay, ngày càng có nhiều người coi “tận hưởng” là kim chỉ nam của mình và đặt việc “đối xử tốt với bản thân” lên hàng đầu. Vì vậy, chúng tôi theo đuổi bất cứ thứ gì hợp thời và tiêu tiền cho bất cứ thứ gì theo trend.
Hôm nay tôi sẽ uống một tách trà sữa thương hiệu, ngày mai tôi sẽ mua một chiếc điện thoại di động mới của một thương hiệu nào đó.
Theo một cách vô thức, chúng ta đã tiêu hết tiền nhưng không mang lại bất kỳ giá trị gia tăng nào cho bản thân.
Có một câu nói rằng: “Điều thực sự quyết định khoảng cách giàu nghèo chính là trình độ nhận thức”.
Càng có ít tiền, bạn càng cần giữ đầu óc tỉnh táo.
Hãy trân trọng từng khoản tiền trong tay và cân nhắc kỹ lưỡng tính hiệu quả về mặt chi phí của mỗi khoản chi tiêu.
Hãy tiêu tiền vào nơi thực sự xứng đáng, đừng bốc đồng một cách mù quáng, đây là sự tỉnh táo mà một người trưởng thành nên có.
02–Người có tầm nhìn xa biết cách tiêu tiền tiết kiệm
Nhà hoạch định tài chính nổi tiếng David Bach từng nói: “Vấn đề về tiền bạc thường không phải là bạn có quá ít thu nhập mà là bạn chi tiêu quá nhiều”.
Khi một người không có tiền, thường là do tầm nhìn của anh ta quá hẹp và thiếu kế hoạch chi tiêu dài hạn.
Chỉ bằng cách luôn nhắn mình có tâm thế chuẩn bị cho một ngày mưa bất chợt và buộc bản thân phải tiết kiệm, bạn mới có thể dễ dàng đương đầu với nhiều khó khăn khác nhau.
Có một bài thuyết giảng trên TED như thế này: Người thuyết giảng là Sun Ling, cô vào làm ở một nhà máy trong những năm mới ra trường và chỉ kiếm được 2.000 nhân dân tệ (khoảng 6.5 triệu đồng) một tháng.
Ngay khi các đồng nghiệp nữ khác nhận được tiền lương, họ sẽ dùng để tiêu dùng hoặc để dành làm của hồi môn.
Nhưng Sun Ling lại khác, cô không muốn cả đời ở lại nhà máy làm việc.
Tình cờ, cô bắt đầu thích học về phần mềm máy tính.
Tuy nhiên, chi phí đào tạo quá đắt, cô không đủ khả năng chi trả cho buổi học đầu tiên. Vì vậy sau khi suy nghĩ kĩ càng, Sun Ling bắt đầu quyết tâm tiết kiệm tiền. Cô lên kế hoạch chi tiêu chặt chẽ, ăn uống mỗi bữa rất đơn giản và ngừng mua sắm quần áo, trang sức. Chẳng bao lâu, cô đã tiết kiệm được 30.000 nhân dân tệ (khoảng 97 triệu đồng).
Cô dùng toàn bộ số tiền để đăng ký tham gia các lớp học và sau khi hoàn thành việc học, cô đã tìm được công việc trở thành lập trình viên.
Sau đó, cô tiếp tục tiết kiệm tiền đồng thời dành tiền để đầu tư vào bản thân. Đầu tiên, cô cải thiện kỹ năng của mình và học tiếng Anh, sau đó đến một trường đại học ở Mỹ để học thêm.
Vài năm sau, với khả năng vượt trội của mình, Sun Ling gia nhập một công ty Internet ở New York, với thu nhập lên đến hàng triệu USD mỗi năm.
Trong khi những đồng nghiệp ở trong nhà máy vẫn bị mắc kẹt trong vòng luẩn quẩn. Chính vì tiêu tiền đúng chỗ mà Sun Ling mới có thể đảo ngược vận mệnh của bản thân.
Nhà kinh tế học Nhật Bản Masato Noguchi từng đề xuất lý thuyết “ba chiếc ví”. Ông tin rằng mọi người đều có ba chiếc ví được sử dụng để tiêu dùng, đầu tư và đầu cơ. Tiêu dùng là việc tiêu tiền nhằm thỏa mãn ham muốn hưởng thụ của cá nhân.
Đầu cơ có nghĩa là tiêu tiền để kiếm vận may, chẳng hạn như mua vé số, sưu tầm tác phẩm nghệ thuật, v.v.
Đầu tư là thứ trả trước một phần chi phí và sau đó nhận được lợi nhuận lâu dài, chẳng hạn như chi tiền để cải thiện bản thân và giáo dục cho con cái. Những bậc thầy thực sự có tầm nhìn xa và biết cách kết hợp ba chiếc ví.
Nguyên tắc tiêu tiền tốt nhất là “một thêm, một bớt, một hợp lý”. Đầu cơ ít hơn, đầu tư nhiều hơn và tiêu dùng hợp lý.
Hãy tiết kiệm khi nhắc đến những thứ xa hoa và vô dụng nếu có thể; chi tiêu vào những thứ làm giàu cho bản thân khi bạn cần.
Hãy tiêu tiền của bạn vào những thứ có giá trị và bạn sẽ nhận được vô số phần thưởng trong tương lai.
03–Những người có tầm nhìn xa sẽ tiêu tiền đúng chỗ
Nhà văn He Quanfeng cho rằng: “Cách một người tiêu tiền quyết định phần nào tầm cao mà người đó có thể đạt tới trong tương lai”.
Mọi người có thể được chia thành ba cấp độ tùy theo cách họ tiêu tiền.
Những người ở cấp độ một tiêu tiền một cách ngẫu nhiên và mua bất cứ thứ gì họ nghĩ đến.
Việc chỉ theo đuổi hạnh phúc ngắn hạn mà không để lại một khoản quỹ dự trữ nào đã tiềm ẩn những mối nguy hiểm cho tương lai.
Những người ở cấp độ thứ hai có thể tiết kiệm tiền và thắt chặt túi tiền.
Dù có thể đảm bảo cuộc sống của mình nhưng tôi lại bỏ lỡ nhiều trải nghiệm hơn và chưa bao giờ thực sự sống cho hiện tại.
Những người ở cấp độ thứ ba biết cách tiêu tiền và có thể tiêu nó vào những thứ thực sự có giá trị.
Họ để tiền sinh ra tiền, lợi nhuận kép, không ngừng gia tăng giá trị cho bản thân và có cuộc sống phong phú và nhiều trải nghiệm hơn.
Có người từng nói: “Của cải giống như nước trong ao, chúng lưu thông mỗi ngày”.
Điều mà chúng ta cần làm là khiến cho dòng tiền chảy ra có giá trị hơn và tiết kiệm chi phí hơn.
- Chi tiền cho sức khỏe
Bạn đã bao giờ để ý đến những “bẫy sức khỏe” xung quanh mình?
Nhiều người chỉ quan tâm đến việc kiếm tiền mà không quan tâm đến tình trạng thể chất của mình, họ đợi cho đến khi vấn đề nhỏ trở thành vấn đề lớn rồi mới giải quyết.
Thông thường, hầu hết số tiền tiết kiệm được trong đời đều bị xóa sạch chỉ trong một lần đổ bệnh.
Tiền chi cho sức khỏe sớm gọi là đầu tư, chi muộn là tiêu dùng.
Khi nói đến việc chăm sóc cơ thể, chúng ta không được keo kiệt.
Bạn có thể lập một tài khoản sức khỏe và thường xuyên gửi tiền vào đó để dành cho việc tập thể dục, khám sức khỏe, điều trị y tế, v.v.
- Tiêu tiền vào các mối quan hệ
Có một câu nói rất hay rằng: “Muốn đi nhanh thì đi một mình, muốn đi xa hãy đi cùng tập thể”.
Tiền là thứ có cánh, chỉ khi biết buông bỏ, bạn mới có thể lấy lại được nhiều hơn.
Khi bạn giàu có, hãy chia sẻ một phần trong miếng bánh lớn của mình; khi người khác gặp khó khăn, hãy giúp đỡ họ.
Những người khác cũng sẽ ghi nhớ lòng tốt của bạn và trao cho bạn phần thưởng gấp đôi vào một ngày nào đó trong tương lai.
Số tiền bạn chi cho các mối quan hệ ngày hôm nay sẽ trở thành nấc thang giúp bạn thăng tiến trong tương lai.
- Chi tiền cho sự phát triển của bản thân
Yu Minhong từng nói: “Thay vì có tiền, hãy trở nên đáng tiền”.
Khả năng kiếm tiền từ đầu tư quan trọng hơn việc tiết kiệm hàng triệu USD.
Trong thời đại thay đổi nhanh chóng này, những kỹ năng đặc biệt hiện tại của bạn có thể trở nên vô giá trị sau một vài năm.
Nếu muốn tránh bị loại, bạn phải không ngừng phát triển khả năng của mình.
Chỉ bằng cách trau dồi bản thân, không ngừng học hỏi, cập nhật kiến thức, kỹ năng thì giá trị và thu nhập của bạn mới tăng lên.
Có người từng nói: “Sự hiểu biết của một người về tiền bạc sẽ ảnh hưởng đến sự lựa chọn của người đó và cuối cùng quyết định số phận của họ.”
Tiền bạc và thời gian của bạn đi đâu, cuộc sống của bạn sẽ đi đến đó.
Tiêu dùng mù quáng chỉ có thể thỏa mãn sự phù phiếm và buồn chán tạm thời.
Với kế hoạch hợp lý, đầu tư hợp lý và tiêu tiền đúng chỗ, bạn có thể không ngừng gặt hái được những bất ngờ và sự phát triển.
Diệu Đan-Theo Đời sống Pháp luật