Wifi là một dịch vụ quá đỗi phổ biến, gần như không thể thiếu trong xã hội hiện đại ngày nay. Nhưng ít ai biết rằng người đã thai nghén ra nó lại không được người đương thời ghi nhận xứng đáng với phát minh vĩ đại của mình.
Vừa là đại minh tinh, vừa là nhà phát minh tài năng đặt nền móng cho Wifi: Đó là câu chuyện chưa kể về biểu tượng sắc đẹp một thời làm chao đảo cả Hollywood.
Wifi là một dịch vụ quá đỗi phổ biến, gần như không thể thiếu trong xã hội hiện đại ngày nay. Nhưng ít ai biết rằng “người mẹ” đã thai nghén ra nó lại không được người đương thời ghi nhận xứng đáng với phát minh vĩ đại của mình.
Nữ diễn viên xinh đẹp gốc Áo, Hedy Lamarr từng một thời làm chao đảo cả Hollywood vì vẻ ngoài kiều diễm của mình. Nhưng ít ai biết rằng, ẩn bên dưới mái tóc đen tuyền của Lamarr là một bộ óc rất thông minh. Và chính bà đã sử dụng trí thông minh ấy để phát minh ra một công nghệ mới – nền tảng cho một loại hình dịch vụ có thể bắt gặp ở mọi nơi ngày nay – Wifi.
Hãy cùng tìm hiểu câu chuyện về cuộc đời đầy thăng trầm của Hedy Lamarr – biểu tượng sắc đẹp của Hollywood – cùng những hé mở về trí thông minh sắc sảo đã không được người cùng thời đánh giá đúng mực.
Trí tuệ vượt trội từ khi còn nhỏ
Sinh ngày 9 tháng 11 năm 1914 ở Vienna, Áo, Lamarr đã sớm thể hiện một trí tuệ vượt trội ngay từ khi còn nhỏ.
Cha bà vẫn thường trò chuyện với cô con gái về hoạt động bên trong của máy móc, và dưới sự khuyến khích của ông, Lamarr đã thử tháo hộp nhạc khi mới 5 tuổi để xem hoạt động bên trong như thế nào. Bà cũng thể hiện tài năng về ngôn ngữ khi có thể nói tới 4 thứ tiếng khi mới lên 10 tuổi.
Nhưng ấn tượng mạnh mẽ nhất của mọi người về Hedy Lamarr là ngoại hình đầy cuốn hút. Năm 16 tuổi, bà lọt vào mắt xanh của đạo diễn điện ảnh Max Reinhardt, người từng say sưa nói rằng vẻ đẹp của bà là vô song ở châu Âu – và thậm chí trên toàn thế giới.
Từ đó, cuộc đời của Lamarr rẽ sang hướng khác. Bà học diễn xuất tại trường kịch nghệ Reinhardt ở Berlin và giành được vai diễn trong bộ phim năm 1930 có tên Geld auf der Straβe (“Money on the Street”).
Thành công ban đầu này đã dẫn đến một bộ phim năm 1933 gây chấn động thế giới – Ekstase, hay Ecstasy. Dù bộ phim có gây ra những tranh cãi nhất định, Hedy Lamarr cũng đã dánh dấu tên tuổi mình trên màn ảnh. Và những hào quang chỉ mới bắt đầu.
Từ bà nội trợ buồn tủi đến minh tinh Hollywood
Khi sự nghiệp đang lên, Hedy Lamarr lọt vào mắt xanh của một thương gia người Áo. Rất nhanh chóng, ông này đã tán tỉnh bà và hai người kết hôn vào năm 1933.
Nhưng Lamarr – giống như một nhân vật mà bà từng thủ vai – bị mắc kẹt trong một cuộc hôn nhân không hạnh phúc. Chồng bà – ông Mandl – cấm Lamarr diễn xuất, thậm chí còn biến người vợ tài năng sáng giá của mình thành một bà nội trợ suốt ngày ở nhà để phục vụ, mua vui cho bạn bè,
“Tôi giống như một con búp bê,” Lamarr nhớ lại. “Giống như một món đồ, một đối tượng nghệ thuật bị kiểm soát, bị giam cầm, không có tâm trí, không có cuộc sống riêng.”
Mệt mỏi vì những đêm dài phải phục vụ Mandl và bạn bè của ông ta, Lamarr âm mưu bỏ trốn. Năm 1937, bà trốn chạy khỏi cuộc hôn nhân đầy ám ảnh và chuyển đến London.
Ở đó, định mệnh đã đưa bà gặp Louis B. Mayer. Cùng nhau, cả hai bắt đầu hành trình vượt Đại Tây Dương đến xứ cờ hoa.
Cuộc đời Lamarr tiếp tục sang trang khi bà đặt chân lên đất Mĩ. Cái tên Lamarr ngay lập tức gây tiếng vang lớn ở Hollywood. Trong 10 năm, bà liên tiếp được ngợi ca khi tham gia hàng loạt những dự án phim đình đám của Hollywood.
Nhưng kể cả khi đang trong đỉnh cao của sự nghiệp diễn xuất, Lamarr vẫn chưa bao giờ quên niềm vui sướng khi khám phá chiếc hộp âm nhạc ngày nào. “Bộ não của con người thú vị hơn vẻ bề ngoài,” bà từng chia sẻ.
Và khi châu Âu dậy sóng vì Thế chiến II, Hedy Lamarr bắt đầu nghĩ cách có thể sử dụng trí óc một cách hữu ích hơn cho xã hội.
Trí tuệ của một nhà phát minh thiên tài
Ít ai biết rằng Hedy Lamarr luôn giữ cho sự tò mò sôi sục trong cơ thể, kể cả khi ở Hollywood. Ban ngày, bà vẫn là một diễn viên, nhưng khi đêm xuống, bà vui thích với công việc nghiên cứu và phát minh, với những thành quả như một loại đèn giao thông mới hay một viên nén có ga để làm nước ngọt. Và khi Lamarr đến với doanh nhân sáng tạo Howard Hughes, bà càng có điều kiện đã phát triển sở thích phát minh.
Không giống những người đàn ông khác ở Hollywood, Hughes rất ủng hộ đam mê của Lamarr và thậm chí đã từng gọi bà là “thiên tài”. Với sự ủng hộ mạnh mẽ từ Hughes, Lamarr đã có phát minh vĩ đại nhất cho mình vào năm 1940.
Trong một bữa tiệc tối, Lamarr bắt chuyện với nhà phát minh George Antheil về cuộc chiến lan rộng ở châu Âu. Khi nghĩ lại những bữa tối nhàm chán mà bà đã phải tổ chức cho chồng cũ Mandl và những người bạn của ông ta, Lamarr và Antheil chợt nảy sinh một ý tưởng về cái gọi là “nhảy tần”.
Nhảy tần là kĩ thuật cho phép thay đổi tần số giữa máy bay và ngư lôi dẫn đường để kẻ thù không thể làm nhiễu tín hiệu vô tuyến. Do các tín hiệu liên tục thay đổi, kẻ thù sẽ không thể dự đoán được.
Phát minh này mang lại cho Lamarr và Antheil bằng sáng chế vào năm 1942, tuy nhiên Hải quân Hoa Kỳ vẫn quyết định không áp dụng tính năng nhảy tần vào hoạt động quân sự. Và Lamarr vẫn nỗ lực hết mình để hỗ trợ cho quân đội Mỹ trong chiến tranh thế giới II, bằng vị thế và quyền lực minh tinh của mình, không phải bằng phát minh thiên tài bị bỏ qua kia.
May mắn thay, thành quả của Hedy Lamarr đã không hoàn toàn trở nên lãng phí. Ý tưởng của bà về sau sẽ được sử dụng để phát triển các công nghệ WiFi, Bluetooth và GPS hiện đại. Và Lamarr một ngày nào đó sẽ được công nhận là “Mẹ đẻ của WiFi”
Bi kịch của một trang tuyệt sắc giai nhân
Nửa sau cuộc đời, trí tuệ thiên tài của Lamarr hoàn toàn bị che mờ bởi những drama liên quan đến đời tư. Cùng với đó, 6 cuộc hôn nhân và cuốn tự truyện gây tranh cãi là đề tài khai thác triệt để của những trang báo lá cải. Và vụ bắt giữ vì tội ăn cắp đồ vào năm 1966 và 1991 cũng đẩy bà vào tâm điểm chú ý của dư luận.
Thông tin về những năm cuối đời của bà vẫn là một bí ẩn, vì bà nổi tiếng là một người sống ẩn dật, hiếm khi xuất hiện ra công chúng. Những gì được biết là bà qua đời vào ngày 19 tháng 1 năm 2000, ở tuổi 85. Nguyên nhân cái chết sau đó được tiết lộ là do bệnh tim.
Cũng trong những năm cuối đời, Lamarr rơi vào tình trạng tự căm ghét chính mình. Bà từng viết rằng khuôn mặt xinh đẹp của mình “đã mang đến bi kịch và đau khổ trong suốt 5 thập kỷ. Khuôn mặt của tôi là một chiếc mặt nạ không thể tháo ra: Tôi phải luôn sống chung với nó. Tôi nguyền rủa nó ”
Nhưng ngay cả khi hào quang của Hedy Lamarr lụi tàn trước khi bà qua đời, bộ óc thiên tài và những phát minh của bà vẫn không bao giờ bị lãng quên. Vào những năm 1960, công nghệ nhảy tần lần đầu tiên được áp dụng trong quân đội Mĩ. Trong những thập kỷ sau đó, nó đã thay đổi thế giới một cách không thể ngoạn mục hơn, với những ứng dụng toàn cầu như WiFi và Bluetooth. Và Lamarr cũng lần lượt được các tổ chức quốc tế ghi nhận đóng góp vĩ đại cho ngành kĩ thuật vô tuyến.
Có thể nói, trong suốt cuộc đời của mình, Hedy Lamarr được ghi nhớ chủ yếu nhờ sắc đẹp nghiêng nước nghiêng thành, hơn tài năng khoa học kĩ thuật. Nhưng chính trí tuệ của bà mới là thứ quý giá hơn cả, và sau này cũng mang lại cho Lamarr sự ghi nhận xứng đáng.
Cuộc đời Lamarr giống như một vai diễn mà bà từng đảm nhận trong bộ phim Ziegfeld Girl năm 1941, trong đó bà tái hiện hình ảnh một người phụ nữ quyến rũ với chiếc mũ đội đầu đầy các ngôi sao lung linh. Nhưng những ngôi sao ấy dù có chói lọi đến đâu, tỏa sáng đến đâu cũng không thể so sánh với trí tuệ sáng ngời của người phụ nữ đang đội chúng trên đầu.
Theo Lưu Ly-Theo Trí thức trẻ
