Truyền thông Trung Quốc nói tân Thủ tướng Nhật Fumio Kishida đã có bước khởi đầu nhiệm kỳ “tồi tệ” với việc gửi đồ lễ đến ngôi đền Yasukuni.
Yasukuni là ngôi đền Thần đạo ở thủ đô Tokyo, Nhật Bản, bị Trung Quốc và Hàn Quốc xem là biểu tượng của chủ nghĩa quân phiệt Nhật Bản trong quá khứ. Nơi này thờ hơn 2,5 triệu người Nhật thiệt mạng trong Thế chiến II, bao gồm những nhân vật bị coi là tội phạm chiến tranh.
Động thái của ông Kishida ngày 17/10, diễn ra chỉ hơn hai tuần sau khi ông nhậm chức Thủ tướng Nhật Bản, được mô tả là tiếp bước hai người tiền nhiệm Shinzo Abe và Yoshihide Suga. Các nhà quan sát Trung Quốc cảnh báo điều này nằm trong hàng loạt động thái thách thức từ Tokyo và có thể làm xói mòn nền tảng quan hệ Trung-Nhật.
Báo Japan Times đưa tin Thủ tướng Kishida không có kế hoạch viếng thăm đền Yasukuni trong dịp lễ hội mùa thu đang diễn ra tại đây.
Cựu Thủ tướng Nhật Shinzo Abe đến thăm đền này lần đầu vào tháng 12/2013 – một năm sau khi bắt đầu nhiệm kỳ thứ hai của mình. Hành động của ông Abe khi đó thổi bùng sự tức giận từ Bắc Kinh, Seoul và làm thất vọng đồng minh của Tokyo là Mỹ.
Bộ Ngoại giao Hàn Quốc ngày 17/10 đã ra thông cáo bày tỏ “thất vọng sâu sắc và thấy đáng tiếc” về việc ông Kishida gửi đồ lễ đến đền Yasukuni, cũng như việc ông Suga thăm ngôi đền này ngày 17/10.
Liu Jiangyong, phó hiệu trưởng Viện Quan hệ quốc tế hiện đại thuộc Đại học Thanh Hoa, Trung Quốc, nói với Hoàn Cầu rằng dưới sự ảnh hưởng của phe bảo thủ ngày càng mạnh mẽ tại Nhật Bản, việc các Thủ tướng gửi đồ lễ đến đền Yasukuni dường như đã trở thành thông lệ trong những năm gần đây, và họ sẽ đến thăm ngôi đền này khi mãn nhiệm.
Các nhà quan sát Trung Quốc nói hành động gửi đồ lễ hay viếng thăm đền Yasukuni của lãnh đạo Nhật Bản thường khuấy động căng thẳng giữa Nhật-Trung-Hàn. Trước khi trở thành Thủ tướng, ông Kishida chưa từng có động thái tương tự.
Da Zhigang, giám đốc Viện Nghiên cứu Đông Bắc Á của Học viện Khoa học xã hội tỉnh Hắc Long Giang, Trung Quốc, cho rằng ông Kishida đang trong thế tiến thoái lưỡng nan. Thủ tướng Nhật không muốn thách thức các láng giềng và gây ra rắc rối về đối ngoại liên quan đến vấn đề lịch sử nhạy cảm trước cuộc tổng tuyển cử năm 2021 của nước này. Mặt khác, ông đang cố gắng tìm sự ủng hộ từ phe bảo thủ trong những tình huống tỷ lệ ủng hộ trong nước xuống thấp.
Tuy nhiên, “một vết nứt nhỏ có thể làm đắm cả con tàu lớn” – Liu nói.
Trả lời phỏng vấn tờ Yomiuri Shimbun hôm 15/10, ông Kishida nói sẽ cân nhắc việc cụ thể hóa việc Nhật Bản sở hữu những năng lực tiêu diệt các căn cứ tên lửa của đối phương – được nêu ra trong Chiến lược An ninh Quốc gia. Ông cho biết việc làm rõ năng lực an ninh chiến lược nhằm tấn công các căn cứ kẻ địch cho mục đích phòng ngự là “một phương án”.
“Tôi muốn làm điều đó sớm nhất có thể,” Thủ tướng Kishida trả lời về mục tiêu sửa đổi Chiến lược An ninh Quốc gia của nội các mới. Ông cũng kỳ vọng thực hiện được chuyến thăm Mỹ vào cuối năm nay và gặp Tổng thống Joe Biden.
Trước đó, Trung Quốc đã cảnh cáo Nhật Bản tôn trọng các cam kết “chỉ phòng thủ” và tiếp tục đi theo con đường phát triển hòa bình.
Theo Doanh nghiệp và Tiếp thị