Có những người sinh ra để làm nhà khởi nghiệp chuyên nghiệp, Hồ Phi Ân – founder kiêm CEO 9x của EI Industrial là một trong những trường hợp như thế.
Hồ Phi Ân quê ở Đắk Lắk, sinh trưởng trong một gia đình nông dân thuần túy. Năng động, thích tìm tòi, cùng năng khiếu kinh doanh bộc lộ rất sớm, Hồ Phi Ân đã tự kiếm tiền và tập tành kinh doanh từ những năm cấp 2.
Theo học Đại học Kinh tế TP.HCM, Phi Ân hăng hái tham gia nhiều cuộc thi kỹ năng như ‘Tìm kiếm CEO tương lai’ và được nhận làm Trợ lý Tổng Giám đốc từ năm thứ ba. Với công việc này, anh học được bài học phá sản doanh nghiệp lần thứ nhất trong đời. Sau khi tốt nghiệp, anh bắt đầu sự nghiệp làm nhân viên kinh doanh ở các công ty đa quốc gia, đồng thời ấp ủ cho những dự án khởi nghiệp tham vọng liên tiếp.
Trong giai đoạn 2014 – 2015, Hồ Phi Ân gầy dựng 2 mô hình kinh doanh: Hội quán tiếng Anh và website cung cấp cơm trưa văn phòng giao tận nơi. Tuổi trẻ với nhiều dại khờ, tham lam ôm đồm nhưng thiếu kinh nghiệm và tập trung, muốn tăng trưởng nhanh nhưng nguồn vốn toàn vay mượn ngắn hạn, 2 lần anh học được những bài phá sản khác nhau trên chính những trên đứa con tinh thần của mình.
Giấc mơ khởi nghiệp có lúc tưởng chừng như khép lại khi nợ nần đã tiệm cận con số 2 tỷ với chàng trai 24 tuổi năm 2015. Cũng trong giai đoạn này, anh theo học chương trình MBA của Đại học Việt Đức kết hợp với ĐH Lepzig (Đức), chuyên ngành phát triển doanh nghiệp vừa và nhỏ – nhằm chuẩn bị thêm hành trang cho những lần khởi nghiệp tiếp theo.
Cuối năm, là lúc cũng vừa hoàn thành tấm bằng MBA, tạm gác giấc mơ khởi nghiệp, anh trở thành Giám đốc Kinh doanh chuỗi phòng khám đa khoa Singapore – Careplus.
Và cơ hội đổi đời thực sự đến vào tháng 8/2016 khi anh được mời về làm Country Manager (Giám đốc Kinh doanh Toàn quốc) cho tập đoàn đa quốc gia Ý – Modula – chuyên về kho tự động cho các nhà máy. Đây chính là cơ hội mở ra một chân trời mới giúp anh hiểu hơn về ngành công nghiệp Việt Nam.
“Chân ái” khởi đầu từ kinh doanh đèn LED và nghiên cứu robot “made in Vietnam”
Trước đây, khi theo dõi báo chí, anh thường nghe nhiều chuyên gia bảo rằng: “Việt Nam không làm nổi con ốc”. Nhưng qua những năm làm ‘chinh chiến’ trong ngành công nghiệp, tới thăm hàng ngàn nhà máy khắp nơi trên đất nước, anh nhận ra nền công nghiệp Việt Nam đang ngày càng mạnh mẽ, phát triển thần tốc cùng rất nhiều kỳ tích về quy mô và công nghệ.
Khi được bổ nhiệm phụ trách quản lý thêm thị trường Philippines vào năm 2018, Hồ Phi Ân thấy nền công nghiệp Việt Nam vượt xa đảo quốc này. Qua nhiều chuyến công tác tại 13 quốc gia, cũng như làm việc cùng đồng nghiệp, đối tác khắp nơi trên thế giới, anh nhận thấy thời cơ khởi nghiệp trong mảng công nghiệp đã tới.
Nhờ tệp khách hàng đồ sộ sau những năm ngược xuôi Bắc Nam, tháng 3/2019 EI Industrial ra đời ngay tại căn chung cư của anh, với mô hình đầu tiên là bán đèn LED cho nhà máy. Kinh nghiệm làm việc ở hãng đèn Phillips, cộng với may mắn khi có cựu đồng nghiệp đang làm Giám đốc đại diện của hãng Ledvance (Osram cũ) ở Việt Nam đồng ý để anh làm đại lý chính hãng, đã tạo xuất phát điểm thuận lợi cho doanh nghiệp.
Chọn lựa đèn LED để bắt đầu, Hồ Phi Ân lập luận đơn giản: “Nhà máy nào mà không cần ánh sáng“. Chỉ sau vài tuần, công ty đã có doanh thu và liên tục tăng trưởng từ 1 cho tới hơn 15 nhân sự vào cuối 2019.
Không những thế, chỉ sau vài tháng bắt đầu, EI Industrial đã mạnh dạn đầu tư R&D để phát triển công nghệ kho tự động ‘made in Việt Nam’ – robot tự hành AGV – và ngay lập tức có những đơn đặt hàng tiềm năng. Ngay năm đầu kinh doanh, EI Industrial chỉ “lỗ” tượng trưng 2 triệu đồng được rót vốn từ nhà đầu tư thiên thần để tăng tốc nghiên cứu phát triển và tung sản phẩm ra thị trường.
Đã có lúc, đèn LED chuẩn bị được giao cho khách hàng chất đầy trong căn chung cư. Đầu năm 2020, EI Industrial từ một công ty khởi nghiệp tại một căn chung cư nhỏ bé tự tin chuyển đến một mặt bằng rộng hơn 300m2 khang trang ngay mặt tiền Quốc lộ 13 – Thủ Đức.
Covid-19 ập tới và xé tan mọi kế hoạch kinh doanh, nhưng trong họa có phúc
EI Industrial khởi đầu năm 2020 với niềm tin lớn khi vừa có nguồn vốn mới, việc nghiên cứu chế tạo cũng có những bước tiến quan trọng khi mô hình thử nghiệm đã thành công và sẵn sàng cho quá trình hoàn thiện tiếp theo để tung ra thị trường. Nhận thấy, tất nhiều khách hàng đón chờ ngày được tận mắt chứng kiến sản phẩm để tự tin đặt hàng; EI Industrial tự tin đặt mục tiêu doanh số vượt triệu USD cho năm thứ 2 khởi nghiệp.
Và rồi, người tính không bằng trời tính, Covid-19 ập tới và xé tan mọi kế hoạch của công ty non trẻ. Doanh số sụt giảm khiến dòng tiền bốc hơi nhanh chóng. Từ tháng 5/2020, Hồ Phi Ân bắt đầu gọi vốn từ các quỹ đầu tư mạo hiểm.
Những tưởng mô hình và sản phẩm thú vị của mình sẽ dễ dàng thuyết phục các nhà đầu tư, nhưng sự thật phũ phàng khiến anh vỡ lẽ. Vì không có một chút kiến thức, mối quan hệ hay kinh nghiệm về quỹ đầu tư mạo hiểm, anh chủ động tìm tòi và dùng mạng xã hội LinkeIn để kết nối. Sau khi lập danh sách hơn 100 quỹ ở Đông Nam Á, anh lựa chọn những quỹ có vẻ phù hợp và liên hệ.
Ban đầu mọi thứ có vẻ rất thuận lời vì hầu như các quỹ đều rất quan tâm tới mảng công nghiệp của Việt Nam đầy tiềm năng; nhưng khi nghe xong bài thuyết trình thì 50 quỹ đầu tư đều lặng thinh từ chối.
Nhận ra những điểm yếu chết người trong mô hình kinh doanh sau nửa năm cầm cự vượt qua Covid, EI Industrial đã cắt giảm một nửa nhân sự và thay đổi hoàn toàn mô hình. EI Industrial ngưng toàn bộ dự án R&D về robot, đồng thời tìm kiếm đối tác để chuyển nhượng công nghệ này (đến đầu 2021 đã có đơn vị tiếp quản công nghệ này và tiếp tục phát triển).
Và từ tháng 7/2020, EI Industrial chuyển mình thành công ty công nghệ tập trung phát triển nền tảng thương mại điện tử B2B cho lĩnh vực công nghiệp sản xuất và xây dựng.
Xây dựng một công ty công nghệ đòi hỏi nhiều kĩ năng – kiến thức, khác rất nhiều với một công ty truyền thống. Thế nên, Phi Ân lại tiếp tục lao vào nghiên cứu và học tập. May mắn, EI Industrial được nhận vào chương trình tăng tốc khởi nghiệp của Zonestartups (Quỹ đầu tư tăng tốc khởi nghiệp của Canada), được hỗ trợ từng bước hoàn thiện mô hình mới, cũng như trau dồi kỹ năng và kiến thức để xây dựng và vận hành một startup công nghệ.
Cuối năm 2019, từ một sự tư vấn của người bạn – nay là CTO (Giám đốc công nghệ của EI) – website EI Industrial ngay thời điểm đó đã chuyển đổi qua nền tảng công nghệ mới chuyên về thương mại điện tử B2B trong mảng công nghiệp. Tháng 9/2020, website thương mại điện tử của EI Industrial ra mắt âm thầm với toàn bộ nhận diện thương hiệu mới.
Startup này là nền tảng thương mại điện tử B2B đầu tiên tại Việt Nam tập trung vào các sản phẩm công nghiệp dành cho khách hàng công nghiệp sản xuất và xây dựng.
Kể từ đây EI Industrial hồi sinh. Có những tháng, doanh số tăng 200%, các nhà đầu tư bắt đầu thay đổi thái độ về anh và mô hình mà EI Industrial theo đuổi. Những ngày cuối năm 2020, anh chính thức cầm trong tay hợp đồng đầu tư với con số và mức định giá ngoài sức tưởng tượng và kế hoạch.
Con đường tìm kiếm mô hình kinh doanh tỷ đô
Logo của EI Industrial là con ốc vít cách điệu – hình ảnh ẩn dụ về khả năng gắn kết, xoáy sâu, siết chặt các bộ phận với nhau. Con ốc tuy nhỏ bé nhưng đóng vai trò không thể thay thế trong sản xuất công nghiệp. Logo con ốc thể hiện ước mơ của EI Industrial: số hóa chuỗi cung ứng ngành công nghiệp Việt Nam, đồng thời nhắc nhở về định kiến một thời rằng: ngành công nghiệp Việt Nam không làm nổi con ốc.
Hiện EI Industrial đã có hàng trăm nhà cung cấp khác nhau và số lượng sản phẩm giao dịch đang tiến nhanh tới cột mốc hàng triệu. Mặc dù chưa tiến hành bất kỳ hoạt động truyền thông, quảng cáo đắt đỏ nào, tốc độ tăng trưởng tự nhiên mỗi tháng của EI Industrial khoảng 50%, với hàng trăm khách hàng lớn.
EI Industrial cũng mạnh dạn đầu tư nghiên cứu nhiều công nghệ phần mềm mới để giúp doanh nghiệp Việt Nam số hóa nhiều quy trình hoạt động của họ. Vào tháng 8/2021 tới đây, EI Industrial sẽ chính thức ra mắt thị trường và mong ước của họ là sẽ tạo ra một ‘kỷ nguyên mới cho ngành công nghiệp nước nhà’.
“Tôi xem những thất bại khác nhau trong cuộc đời mình chính là những điểm kết nối để hình thành nên EI Industrial. Rất nhiều mối quan hệ – kinh nghiệm khởi nghiệp – tài nguyên mà tôi dùng cho EI Industrial, được tích luỹ trong những tháng ngày ‘vật vã’ đó.
May mà tôi thất bại để bây giờ có mô hình kinh doanh vô cùng phù hợp với bản thân, phát huy được tất cả thế mạnh và thỏa mãn được tất cả đam mê. Sau 6 năm tìm kiếm, cuối cùng tôi đã tìm ra được ‘chân ái’ của mình – mô hình có thể tạo ra doanh thu tỷ USD. Trong tương lai, tôi tin EI Industrial sẽ phát triển đến được tầm vóc đó“, Hồ Phi Ân kết luận.
Quỳnh Như-Theo Doanh nghiệp và Tiếp thị
