Thực tế, có rất nhiều tỷ phú không có bằng đại học và có rất ít tỷ phú có học vị giáo sư. Với tài sản 1,3 tỷ USD, David Cheriton có lẽ là vị giáo sư đại học giàu nhất thế giới. Tuy nhiên, không giống như những tỷ phú khác, du thuyền, máy bay riêng… không phải là sở thích của ông.
Vị giáo sư về ngành khoa học máy tính của trường ĐH Stanford tự coi mình là “gàn”. Món đồ xa xỉ nhất mà ông đã từng mua là là một chiếc Honda Odyssey “cho bọn trẻ”. Tuy nhiên, ông có một niềm đam mê tốn kém khác là “lập công ty”. Hai công ty đầu tiên do ông tham gia thành lập được bán cho Cisco Systems và Sun Microsystems với giá hàng trăm triệu USD.
Ông kiếm được hơn 50 triệu USD từ giao dịch đó là đầu tư lại vào 17 công ty khác nhau, từ VMware cho đến gần đây nhất là Arista Networks.
Vụ đầu tư đáng nhớ nhất của ông là khi ký tờ séc 100.000 USD cho hai cậu sinh viên ĐH Stanford, Larry và Sergey năm 1998. Tờ séc đó giờ đây trị giá hơn 1 tỷ USD, tính theo giá trị cổ phiếu Google. Ông nói :”Tôi cảm thấy mình rất may mắn trong đầu tư”.
Con người sống khép kín
Giáo sư Cheriton, 61 tuổi, là một người rất kín tiếng. Kết quả search Google về ông chỉ ra vài trang web đơn sơ, với phông chữ Times New Roman, không hề có LinkedIn, Facebook hay thậm chí Twitter, như người ta thường thấy ở dân Thung lũng Silicon. Khi hỏi sinh viên của Stanford, cũng chẳng mấy người biết về ông.
Đó là cách sống mà Cheriton ưa thích. Ông vẫn đi lại bằng chiếc Volkswagen Vanagon 1986 mua từ thủa hàn vi, vẫn sống trong ngôi nhà giản dị ở Palo Alto từ 30 năm nay, và thậm chí tự cắt tóc, cạo râu cho mình. “Đó không phải là vì tôi tiết kiệm hay khó tính mà chỉ là vì tôi thấy cắt tóc cho mình rất dễ và đỡ mất thời gian”.
Với một người làm việc từ 10 đến 12 giờ mỗi ngày, Cheriton hiểu rằng thời gian là tất cả. Công cụ tìm kiếm Google mà ông đầu tư vào cho phép hàng tỷ người trên thế giới tiếp cận với thông tin họ cần nhanh nhất có thể.
Công ty mới nhất của ông, Arista Networks, tạo ra bộ chuyển dữ liệu có thể giảm thiểu thời gian chờ giữa các máy chủ, tốc độ bit dưới 500 nanoseconds (một phần tỷ của giây), nhanh gấp hai lần tốc độ chuyển dữ liệu tốt nhất hiện của Cisco và Juniper Networks. Điều này sẽ giúp các nhà đầu tư chứng khoán thực hiện giao dịch nhanh hơn đối thủ trong vài phần tỷ của giây và cho phép các bác sĩ kết hợp bộ gen của bệnh nhân ngay lập tức.
Thông minh và tự lập
Là con thứ ba trong gia đình có 6 người con, ông lớn lên trong thời kỳ sau cuộc đại duy thoái. Bố mẹ ông, hai kỹ sư người Canada, đã luôn khuyến khích con tự tìm con đường đi riêng của mình.
Cheriton được các anh chị miêu tả là một cậu bé độc lập, tự tin. Khi còn đi học, cậu không thích tham gia các đội thể thao của trường mà dành thời gian xây cho mình một căn nhà gỗ riêng trong vườn của gia đình để tránh xa những đứa trẻ khác.
Cậu bé thông minh đã rời khỏi trường trung học từ năm lớp 11 bởi cậu thấy chương trình học quá “thấp” so với mình. Bố cậu nói “Nó đã luôn tự tìm con đường riêng của mình, chúng tôi không can thiệp vào quyết định của con”.
Là một cậu bé thông minh và ham tìm hiểu, Chariton đã không hề bị mắng mỏ khi chọn theo học chương trình ghi ta cổ điển và nghệ thuật trình diễn, đam mê lớn nhất của cậu khi còn là sinh viên.
Sau khi bị trượt khoa âm nhạc của Đại học Alberta, Chariton lại tìm được mối quan tâm khác, đó là toán học và sau đó là khoa học máy tính. Ông theo học tại Đại học British Columbia và sau đó lấy bằng tiến sĩ ở Đại học Waterloo.
Không chỉ đầu tư cho Larry và Sergey của Google, rất nhiều sinh viên khác cũng tìm đến văn phòng của giáo sư Cheriton để tìm kiếm lời khuyên và xin tiền đầu tư. Ông luôn khuyến khích các sinh viên của mình dám nghĩ lớn, và không ngần ngại chi tiền mạnh tay cho họ. Tuy nhiên, tiêu chuẩn của ông cũng cực kỳ cao. Các sinh viên chia sẻ lại rằng, những cuộc thảo luận với giáo sư Cheriton là một trong những thời gian căng thẳng nhất mà họ từng trải qua.
Cheriton cho biết ông luôn tránh xa những trào lưu thị trường, và mạng xã hội được coi là một trong số đó. Ông chỉ tập trung vào những ý tưởng góp phần cải thiện cuộc sống con người, như cách mà Google giúp các sinh viên hoàn thành bài viết của mình vào lúc 3 giờ sáng.
Tôi có một niềm tin rằng nếu bạn mang đến giá trị thực sự cho thế giới và thực hiện theo cách đúng đắn, xã hội sẽ không quên bạn.
(David Cheriton)
