Mỗi khi nhắc đến tài chính cá nhân, đa phần các lời khuyên đều xoay quanh việc hãy tập đầu tư bởi chỉ có những khoản đầu tư tốt mới giúp bạn có nguồn lực tài chính dồi dào cho cuộc sống của mình.
Tuy nhiên, có một câu hỏi được đặt ra đó là nếu bạn đang không có sẵn tiền nhàn rỗi để đầu tư thì sao? Phải chăng cứ phải có thật nhiều tiền mới có thể đầu tư sinh lợi cho tương lai được?
Tôi sẽ minh họa nhanh câu trả lời bằng câu chuyện sau đây. Vài năm trước, khi tôi chuyển công việc trong lĩnh vực bán lẻ sang tiếp thị, giám đốc phụ trách của tôi lại tìm việc ở nơi khác. Tôi được cho hay rằng mình chính là người kế nhiệm phù hợp của anh ấy, và dĩ nhiên kèm theo đó là khoản lương tăng hậu hĩnh. Dù không hề đầu tư bất kỳ khoản tiền nào, nhưng tôi vẫn có thể tăng thu nhập của mình.
Lợi ích này đến với tôi nhờ những sự đầu tư công sức của mình cho công việc trong quá khứ. Để rồi đến một ngày, khi người quản lý của tôi chuyển việc, ứng viên được lựa chọn thay thế là tôi chứ không phải anh đồng nghiệp bên cạnh. Có thể thấy rằng có thể mở rộng khái niệm đầu tư cho tương lai của bạn ra rất rộng và không nhất thiết đó phải là các khoản tiền đổ vào những mô hình kinh doanh phức tạp.
Đầu tư vào các mối quan hệ cá nhân
Một trong những lý do mà tôi là người thay thế tín nhiệm cho ông chủ là bởi tôi đã xây dựng được các mối quan hệ ở tất cả các cấp trong công ty. Tôi được quý mến và tôn trọng, vì vậy ban quản lý nghĩ rằng tôi có thể tạo ra sự thay đổi trong tổ chức.
Giờ hãy so sánh với công việc đầu tiên tôi từng làm – giáo viên. Bất kỳ người giáo viên nào cũng phải công nhận điều này, không thể nào có đủ thời gian để hoàn thành mọi việc, đặc biệt là khi mới bắt đầu. Tôi đã làm việc từ 7 giờ sáng đến 7 giờ tối năm ngày một tuần, cộng thêm ít nhất một buổi cuối tuần. Vừa cố gắng làm việc tôi vừa phải hi sinh mọi thứ để trang trải cuộc sống.
Điều gây ức chế và buồn cười nhất ở đây là khi tôi làm việc chung văn phòng với một số giáo viên khác, họ dành nhiều thời gian ngồi buôn chuyện hơn là thực sự làm việc.
Tua nhanh vài tháng tới buổi đánh giá thành tích công tác hàng năm. Dựa vào tất cả thời gian và nỗ lực mà bản thân đã bỏ ra, tôi khá tự tin sẽ có một phản hồi tích cực. Do đó, bạn sẽ tưởng tượng được sự ngạc nhiên tột độ của tôi, khi phải nghe một tràng dài 30 phút về việc thiếu kỹ năng tương tác với mọi người.
Rõ ràng việc tôi tập trung vào công việc của mình, thay vì ngồi buôn chuyện tầm phào lại là chuyện lớn ở đây. Các giáo viên khác nghĩ tôi là người lạnh lùng và tôi không nhận được sự tôn trọng trong mắt họ.
Đây phải chăng là vấn đề về văn hóa? Trong mắt tôi thì đúng vậy đấy. Tại sao người ta lại công kích một người đang làm việc theo đúng bổn phận của họ? Nhưng tạm bỏ qua điều này sang một bên, bài học tôi nhận được từ ngày hôm đó là tầm quan trọng của việc tạo dựng các mối quan hệ cá nhân tại nơi làm việc.
Thời gian trôi đi và tôi nhận ra rằng chúng ta thường bị đánh giá bởi việc người khác có thích mình không, chứ không đơn thuần là bản thân làm việc tốt chưa. Người dù lười biếng nhưng được yêu quý lại có thể nhận được đánh giá tốt hơn và tăng lương nhiều hơn so với người chăm chỉ làm việc nhưng có ít mối quan hệ.
Vì vậy, tuyệt đối đừng bỏ qua “vốn xã hội”. Nếu không có tiền để đầu tư, bạn vẫn có thể đầu tư – nhưng mà là trong các mối quan hệ cá nhân. Hãy dành thời gian để trò chuyện với mọi người, ở mọi tầng lớp. Từ người dọn dẹp đến người giữ sổ sách, từ giám đốc điều hành đến giám đốc nhân sự. Đừng quên việc nuôi dưỡng các mối quan hệ này.
Triết lý này không chỉ làm cho cuộc sống thú vị và nhiều màu sắc hơn, mà nó còn có thể trả lại cho bạn gấp nhiều lần trong tương lai.
Đầu tư vào sự thay đổi trong hành vi
Vài tháng trước ông chủ tôi nói rằng anh ấy muốn mua một căn nhà, nhưng lại không đủ tiền đặt cọc. Tôi thấy điều này thật lạ kỳ, vì tôi cũng có ý định mua một ngôi nhà, nhưng đã tiết kiệm được một khoản tiền kha khá mỗi tháng. Nếu bạn biết rằng lương anh ấy cao hơn nhiều so với lương của tôi thì điều đó còn lạ hơn. Tại sao vậy?
Hóa ra, ông chủ tôi có vô số những sở thích đắt tiền mà anh ấy coi là quan trọng đối với hạnh phúc của mình. Do đó, mọi khoản tiền đều được chi trả cho những sở thích này, khiến anh ấy nghĩ rằng bản thân không đủ khả năng để tiết kiệm cho tương lai.
Tôi hiểu điều đó – vì tôi cũng từng như vậy. Tôi đã viết về khoảng thời gian khó khăn phải gồng gánh nợ nần vài năm trước. Nhưng tôi đã trả hết nợ. Điều buồn cười ở đây là tôi nhận ra việc trả nợ ngày càng dễ dàng hơn theo thời gian. Một phần là do tính khuôn phép của tôi, một phần là tìm ra được những cách tốt hơn để tiết kiệm tiền, tăng số tiền có sẵn để trả nợ.
Nói ngắn gọn, mọi thứ trở nên dễ dàng hơn vì tôi đã thay đổi hành vi của mình và tốt hơn khi tôi quen với điều đó.
Có rất nhiều cách mà hành vi có thể ảnh hưởng đến cuộc sống của chúng ta; cả về tài chính và những khía cạnh khác. Một số ví dụ bao gồm:
Những gì bạn nghĩ là chi tiêu, mua bán tiết kiệm
Bao lâu trước khi bạn tiêu tiền
Bạn uống rượu bia và hút thuốc nhiều hay ít
Tần suất bạn đi ăn nhà hàng hoặc đi chơi
Liệu bạn mua vì “tiện” hay “cần”
Nhà và xe của bạn có được chăm sóc cẩn thận không
Tất cả những điều trên có thể ảnh hưởng đến lối sống – và tình hình tài chính trong tương lai của bạn.
Vì vậy, cách đầu tư khác mà bạn có thể thực hiện khi không có tiền là điều chỉnh hành vi của mình. Hãy thử kiểm tra lại chi tiêu để xem bạn đang lãng phí tiền ở đâu, sau đó là thay đổi bạn thấy cần thiết. Ăn ít đi. Hủy truyền hình cáp. Đừng đổi xe theo mẫu mã mới.
Hãy nhớ rằng trong tài chính cá nhân chỉ có 10% là số tiền bạn kiếm được. 90% còn lại là về tâm lý và cách nó ảnh hưởng đến những gì bạn làm với tiền của mình.
Thay đổi hành vi và thay đổi tương lai tài chính của bạn.
Đầu tư vào giáo dục
Ai sẽ được thăng chức trong công việc? Trả lời: người có kỹ năng phù hợp nhất với vị trí.
Ai sẽ bỏ việc để làm một lập trình viên tự do? Trả lời: người đã học Java hoặc Python.
Ai vừa đi du lịch khắp thế giới vừa viết blog? Đoán rằng: người đã học cách đầu tư thời gian để xây dựng một blog nổi tiếng.
Tất cả những ví dụ đơn giản trên có một điểm chung – học các kỹ năng mới (hoặc cải thiện các kỹ năng sẵn có).
Nếu bạn muốn tăng thu nhập của mình trong tương lai, và tận hưởng cảm giác yên tâm về tài chính sau này thì một cách khác để đầu tư khi không có tiền là liên tục học hỏi.
Giáo dục ở đây không nhất thiết đỏi hỏi các khoản vay học tập, hay mất nhiều năm đèn sách ở trường đại học. Ngày nay, có nhiều cơ hội hơn bao giờ hết để tiếp tục cải thiện kỹ năng bản thân.
Việc học hỏi trong công việc cũng vậy; hãy tình nguyện giúp giám đốc phụ trách của bạn hoặc các bộ phận khác làm việc mà bạn chưa nắm vững. Chắc chắn, mới đầu sẽ cảm thấy rất khó khăn, nhưng nếu bạn cố gắng đủ lâu, mọi thứ sẽ vào đúng quỹ đạo và thời sẽ tới.
Một TVC quảng cáo mà tôi lên ý tưởng và thực hiện sắp được phát sóng. Bạn có biết lượng kiến thức của tôi về quảng cáo truyền hình sáu tháng trước là bao nhiêu không? Hoàn toàn không có gì. Nhưng khi cơ hội đến, tôi đã dám nắm bắt nó. Bây giờ tôi có thêm một kỹ năng khác để viết vào hồ sơ xin việc của mình.
Một lựa chọn khác là học trực tuyến. Tôi là fan ruột của Udemy và hiện tại tôi đang thực hiện một số khóa học lập trình trực tuyến. Ai cũng đều tìm được việc mới và tăng lương khi năng lực của họ tăng lên. Nếu bạn chọn Udemy, hãy lưu ý rằng họ thường xuyên có chương trình khuyến mại. Vì vậy, đừng mua trọn gói các khóa học mà hãy đợi cho đến khi khóa học tương tự có giá chỉ tầm $20.
Ngay cả việc đọc blog miễn phí hoặc sách miễn phí từ thư viện hoặc Kindle Unlimited với giá rất rẻ đều có thể giúp tăng kiến thức và kỹ năng của bạn.
Mục tiêu là đầu tư cả thời gian và công sức để liên tục cải thiện kiến thức và kỹ năng theo từng tháng. Do đó, tiềm năng tài chính của bạn sẽ tăng theo thời gian, cho dù là qua đi làm thuê ăn lương hay tự khởi nghiệp.
Đầu tư vào sức khỏe và hạnh phúc
Tôi có lẽ may mắn khi sống ở Anh, với Dịch vụ y tế quốc gia hầu như là miễn phí. Tôi biết độc giả ở Mỹ không được may mắn như thế. Nhưng kể cả vậy, bạn vẫn có thể chi một khoản tiền phù hợp cho sức khỏe của mình nếu bạn không khỏe mạnh; có công việc nha khoa, là hội viên phòng gym hay uống thuốc bổ,…
Một câu ngạn ngữ cổ của Trung Quốc nói rằng: “Thời điểm tốt nhất để trồng cây là hai mươi năm trước. Thời điểm tốt thứ hai chính là ngày hôm nay”. Sức khỏe của bạn cũng vậy. Tốt hơn hết là nên thay đổi trong hôm nay hơn là để cho tương lai.
Nếu bạn uống quá nhiều soda mỗi ngày thì việc bị tiểu đường sẽ là chuyện sớm muộn, vậy, hãy ăn kiêng ngay từ bây giờ.
Nếu bạn đang chuẩn bị phải đi mua quần áo cỡ lớn hơn thì đây là lúc để đi bộ đi làm và ăn thật nhiều salad.
Một lần nữa, điều này không nhất thiết là bạn phải chi tiêu hơn. Đi dạo không hề tốn tiền. Chơi bóng đá với con bạn cũng thế. Vì vậy, hãy lựa chọn chiếc bánh sandwich có ít calo.
Kết luận – Đầu tư không nhất thiết phải có tiền
Tóm lại, ngay cả khi đang vất vả để trang trải mọi khoản chi phí, bạn vẫn có thể đầu tư, bằng cách sử dụng thời gian thay vì tiền.
Thời gian là vàng. Đầu tư nguồn tài nguyên quý giá này đúng cách thì bạn sẽ nắm được cơ hội để cải thiện đời sống và tình hình tài chính của mình trong tương lai. Vì vậy, hãy bắt đầu từ hôm nay, xem xét những gì có thể làm khác đi, để bạn gặt hái được kết quả như ý trong những năm tới.
Theo Hải Đăng – Trí thức trẻ
