Không có bằng cấp 3 nhưng vẫn sở hữu khối tài sản 16 tỷ USD, Kirk Kerkolian được tờ The New York Times gọi là “người đàn ông giàu nhất Los Angeles”. Mặc dù vậy, vị tỷ phú này cũng đã trải qua những thăng trầm, thất bại đắng cay
Trong lĩnh vực đầu tư, không có hai kịch bản đầu tư giống hệt nhau. Kirk Kerkolian, tượng đài trong giới đầu tư và là cổ đông lớn nhất của MGM, được The New York Times gọi là “người đàn ông giàu nhất Los Angeles. Dù chưa tốt nghiệp trung học nhưng Kerkolian đã gây dựng khối tài sản trị giá 16 tỷ USD. Trong mắt nhiều người, ông là một bậc thầy đầu tư dựa trên giá trị, có thể sánh ngang với Warren Buffett.
Chiến lược đầu tư của Kekelian là mua lại một công ty có giá trị thấp, sau đó nâng cao giá trị và kiên nhẫn chờ đợi tình hình kinh tế vĩ mô tốt hơn trước khi bán nó.
Trong vài thập kỷ qua, bất kể ngành công nghiệp và tình hình kinh tế đã thay đổi như thế nào, Kerkolian đã thực hiện mô hình này khá tốt. Kerkolian đặc biệt yêu thích ô tô. Khoản đầu tư vào ô tô từng mang lại cho ông khoản lãi lớn 2,7 tỷ USD và cũng từng khiến ông phải chịu khoản lỗ nặng 700 triệu USD.
Kerkolian lần đầu tiên đầu tư vào một công ty xe hơi vào năm 1990, khi cổ phiếu của Chrysler giảm xuống chỉ còn 9 USD do suy thoái kinh tế Mỹ và mô hình quản lý rất kém của nó. Kkorian tin rằng giá cổ phiếu của Chrysler đã phản ánh các vấn đề kinh tế nhưng nó hoàn toàn không phản ánh khả năng phục hồi kinh tế. Vì vậy, Kerkolian đã mua 36 triệu cổ phiếu Chrysler với giá 10 USD, tương đương 10% giá trị công ty và trở thành cổ đông lớn nhất của Chrysler. Đến đầu năm 1994, giá trị cổ phiếu mà ông nắm giữ đã tăng lên 60 USD mỗi cổ phiếu.
Năm 1995, Kerkorian cho biết thông qua nghiên cứu ông cho rằng Chrysler có thể có những chiến lược tốt hơn để làm tăng giá trị cổ phiếu. Sau đó, dưới sự lãnh đạo của Giám đốc điều hành Lee Lacocca, giá cổ phiếu của công ty đã đạt đến một mức cao mới. Kerkorian xác định rằng lợi tức đầu tư hơn 500% của mình là không đủ. Ông tin rằng giá trị của Chrysler vẫn đang bị định giá thấp. Vì vậy ông đã quyết định đầu tư 23 tỷ đô la để mua toàn bộ công ty.
Chrysler lúc đó đã từ chối Kerkorian nhưng ông vẫn tiếp tục mua cổ phiếu của công ty. Sau đó, Daimler-Benz mua lại Chrysler với giá 36 tỷ USD và thành lập DaimlerChrysler. Trong quá trình này, Kekelian cũng mua cổ phần của Daimler-Benz.
Sau khi kết thúc thỏa thuận, ông đã kiếm được 2,7 tỷ đô la lợi nhuận, tỷ lệ hoàn vốn cao hơn 500%, vượt qua tổng sản phẩm quốc nội của tất cả các nước sản xuất dầu mỏ ở châu Phi vào thời điểm đó. Đây là lần thứ hai Kerkolian đầu tư vào một công ty xe hơi và thành công rực rỡ.
Năm 2005, Kerkolian lên kế hoạch cố gắng kiểm soát General Motors. Ông đã mua 28 triệu cổ phiếu GM với giá tiền mặt là 31 USD một cổ phiếu, tương đương 8,8% công ty. Năm tháng sau, ông mua thêm 2,1 triệu cổ phiếu, tăng tỷ lệ sở hữu lên 9,9% và trở thành cổ đông lớn nhất của GM. Ông tin rằng giá cổ phiếu của GM và ngành công nghiệp ô tô đã ở mức thấp trong lịch sử.
Tuy nhiên, sau đó ông đã bán tất cả cổ phần của General Motors vì GM đã từ chối ý tưởng của ông về một “liên minh toàn cầu”. Lần thứ ba này, khoản đầu tư vào công ty xe hơi, lợi nhuận của Kerkolian là không nhiều. Ông chỉ lãi khoảng 110 triệu USD và phần lớn đến từ cổ tức.
Năm 2008, Kerkolian đã phân tích Công ty Ford Motor và nhận thấy “giá trị” đáng kinh ngạc của Ford mà ông tin rằng nó không được phản ánh trong giá cổ phiếu của công ty. Vào tháng Tư, Kerkolian đã mua 100 triệu cổ phiếu và sau đó thực hiện giao dịch mua 20 triệu cổ phiếu, trị giá tổng cộng 170 triệu USD. Vào tháng 6, họ đã mua thêm 20 triệu cổ phiếu và cổ phần của ông đã tăng lên 6,5%, trị giá 995 triệu USD. Với 140,8 triệu cổ phiếu, ông trở thành cổ đông tư nhân lớn nhất của Ford.
Khi việc mua lại Kerkolian hoàn tất, doanh số của Ford đã giảm trực tiếp 35%. Sau đó, công ty tiết lộ tình hình thua lỗ và từ bỏ mục tiêu lợi nhuận trong năm 2009. Do đó, giá cổ phiếu của Ford đã giảm mạnh và khoản đầu tư gần 1 tỷ USD của Kerkolian đã giảm hai phần ba.
Với Công ty Ford Motor, ông đã thất bại thảm hại
Đến tháng 10, Kerkolian bắt đầu bán ra cổ phiếu. Ông bán 7,3 triệu cổ với mức giá 2,43 USD, thấp hơn khoảng 65,8% so với giá mua 7,10 USD. Đến ngày 29/12, Kerkolian đã bán tất cả các cổ phiếu còn lại. Thương vụ này, Kerkolian lỗ 700 triệu USD. Đây là một đòn đau trong cuộc đời đầu tư của ông.
Tại sao đầu tư của Kerkolian vào ngành công nghiệp ô tô ba lần thành công nhưng lại thảm bại trong lần thứ 4?
Chủ nghĩa kinh nghiệm cá nhân
Trong quá khứ, Kerkolian đã thành công nhưng ông thất bại vào năm 2008. Điều này là do môi trường kinh tế thay đổi, định vị thị trường ô tô Mỹ trở nên không cạnh tranh, trong khi mô hình đầu tư của ông vẫn khăng khăng không thay đổi, không có sự điều chỉnh cho phù hợp. Có lẽ Kerkolian chỉ đơn giản tin rằng trong hơn nửa thế kỷ, khoản đầu tư của anh ta vào nhiều lĩnh vực đã thành công và anh ta có thể tiếp tục thành công với kinh nghiệm trong quá khứ của mình.
Nhưng việc chỉ dựa vào kinh nghiệm đã có chính là gốc rễ cho sự thất bại thứ 4 của Kerkolian .
Tự mãn tạo ra điểm mù
Một khi bạn tự mãn, nó khá dễ gây ra điểm mù khiến bạn không thể nhìn thấy những gì có thể nhìn thấy. Bạn cũng sẽ không thể biết mình đang có khiếm khuyết. Trong quá khứ, vì Kerkolian đã thành công rất nhiều lần, ông ta thậm chí không nghĩ rằng mình sẽ thất bại. Đây là một điểm mù.
Trên thực tế, trong lĩnh vực đầu tư, không có hai kịch bản đầu tư giống hệt nhau và sự tự mãn là yếu tố vô cùng nguy hiểm cho người đầu tư.
Không phải lỗi của chiến lược đầu tư
Chiến lược đầu tư Kerkolian không sai. Sai lầm của Kerkolian là ông đã không tiến hành một cuộc điều tra chuyên sâu để xác định một số yếu tố ảnh hưởng hoặc yếu tố sắp xảy ra trong nền kinh tế.
Không có lợi nhuận vĩnh viễn
Bởi vì có nhiều yếu tố ảnh hưởng đến nền kinh tế, một khi môi trường kinh tế thay đổi, mô hình đầu tư cũng nên thay đổi. Do đó, các nhà đầu tư phải liên tục cập nhật dữ liệu kinh tế và phải thách thức các giả định thông thường để giữ cho mô hình đầu tư của mình được cập nhật.
Không gì là mãi mãi. Các nhà đầu tư nên có sự đánh giá nghiêm ngặt rõ ràng về các sự kiện đang xảy ra.
Hoa Lê
