Hiện nay, Việt Nam có 4 loại khoáng sản có trữ lượng thuộc top 5 lớn nhất thế giới. Trong đó, 2 loại khoáng sản có trữ lượng đứng thứ 2, một loại khoáng sản có trữ lượng đứng thứ 3 và một loại khoáng sản có trữ lượng đứng thứ 5 thế giới.
Cụ thể, theo công bố năm 2022 của Cục Khảo sát địa chất Mỹ, trữ lượng và tài nguyên đất hiếm ở Việt Nam đạt khoảng 22 triệu tấn, đứng thứ 2 thế giới.
Theo Cơ quan Khảo sát Địa chất Mỹ, đất hiếm gồm 17 loại vật chất có từ tính và tính điện hóa đặc biệt. Đất hiếm là một loại khoáng sản đặc biệt, nguyên tố đất hiếm có vai trò rất quan trọng và là vật liệu chiến lược đối với sự phát triển của các ngành kỹ thuật mũi nhọn, công nghệ cao như điện, điện tử, quang học, laser, vật liệu siêu dẫn, chất phát quang.
Theo Bộ Tài nguyên và Môi trường, đất hiếm tại Việt Nam phân bố chủ yếu ở vùng Tây Bắc. Khu vực này có những mỏ đất hiếm như Đông Pao, Nam Nậm Xe, Bắc Nậm Xe, Yên Phú đã được thăm dò và xác định giá trị kinh tế. Khu vực Tây Bắc tồn tại rất phong phú các đá magma kiềm, á kiềm giàu các nguyên tố đất hiếm, đây là các điều kiện thuận lợi để hình thành các mỏ đất hiếm.
Ngoài đất hiếm, một loại khoáng sản nữa Việt Nam có trữ lượng đứng thứ hai thế giới là bô xít. Theo Cục Khảo sát địa chất Mỹ, trữ lượng bô xít ở Việt Nam đạt khoảng 5,8 triệu tấn, đứng thứ 2 thế giới.
Theo Bộ Tài nguyên và Môi trường, ở Việt Nam, quặng bô xít có hai loại chính, gồm bô xít nguồn gốc trầm tích tập trung ở các tỉnh phía Bắc như Hà Giang, Cao Bằng, Lạng Sơn, Bắc Giang, Sơn La và Nghệ An.
Bô xít nguồn gốc phong hóa laterit từ đá bazan tập trung ở các tỉnh phía Nam như Kon Tum, Đắk Nông, Lâm Đồng, Đồng Nai, Bình Dương, Phú Yên và Quảng Ngãi. Mặc dù quặng bô xít được phân bổ khá đều trên khắp Việt Nam, tuy nhiên quặng bô xít ở Tây Nguyên được nhà nước chú trọng tập trung khai thác.
Hiện nay, Đắk Nông là tỉnh có trữ lượng bô xít lớn nhất cả nước. Theo Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh Đắk Nông, Đắk Nông có tiềm năng phát triển công nghiệp Alumin, luyện nhôm lớn nhất cả nước. Tỉnh Đắk Nông có nguồn tài nguyên thiên nhiên phong phú và đa dạng, với 218 mỏ và điểm mỏ, gồm 16 loại khoáng sản có trữ lượng lớn, giá trị kinh tế cao.
Cùng với đó, loại khoáng sản Việt Nam có trữ lượng đứng thứ 3 thế giới là vonfram. Cụ thể, theo Cục Khảo sát địa chất Mỹ, trữ lượng vonfram Việt Nam đạt khoảng 100 nghìn tấn, đứng thứ 3 thế giới.
Hiện nay, vonfram được dùng làm vật liệu chống mài mòn, sử dụng trong các ngành công nghiệp gia công kim loại, khai thác mỏ, dầu khí và xây dựng. Đây là loại kim loại gần như không thể thay thế trong một loạt các ứng dụng công nghiệp như sản xuất máy hiệu suất cao và các hợp kim thép.
Ngoài ra, vonfram còn được sử dụng trong các ngành công nghiệp như ô tô, năng lượng, xây dựng, hàng không vũ trụ cũng như các ứng dụng quân sự, hàng không và sản xuất điện.
Trên thực tế, Thái Nguyên là tỉnh có trữ lượng vonfram lớn nhất Việt Nam. Theo Cổng thông tin điện tử tỉnh Thái Nguyên, tỉnh có nguồn tài nguyên khoáng sản đa dạng với trên 200 điểm mỏ, gồm nhiều loại khoáng sản như: Vonfram, than, sắt, thiếc, chì, kẽm…
Đặc biệt, trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên có một số loại khoáng sản có trữ lượng lớn như: mỏ vonfram đa kim trữ lượng lớn nhất cả nước và lớn thứ ba thế giới ở khu vực Núi Pháo (huyện Đại Từ); than trữ lượng khoảng 90 triệu tấn (đứng thứ hai cả nước) tập trung ở các mỏ Núi Hồng, Làng Cẩm (huyện Đại Từ), Phấn Mễ (huyện Phú Lương), Khánh Hòa (thành phố Thái Nguyên); quặng sắt trữ lượng khoảng 50 triệu tấn tập trung chủ yếu tại Trại Cau (huyện Đồng Hỷ)…
Loại khoáng sản Việt Nam có trữ lượng đứng thứ 5 thế giới là fluorit. Theo Cục Khảo sát địa chất Mỹ, trữ lượng fluorit Việt Nam đạt khoảng 5 nghìn tấn, đứng thứ 5 thế giới. Fluorite là khoáng vật thuộc nhóm Halozenua.
Fluorit được Dùng làm phụ gia trong luyện kim, sản xuất hóa mỹ phẩm và chất phụ gia trong nhà máy xi măng; dùng trong sản xuất axit Flohidric, làm men tráng trong nghề gốm… Hiện nay, quặng fluorit tập trung chủ yến ở Lào Cai, Lai Châu, Phú Yên…
Minh Tiến–Nhịp sống kinh tế
