Nhìn vào nội dung bài phát biểu của Tổng thống Biden trước Quốc hội, nhận thấy nội các của ông khá tham vọng.
Kế hoạch tham vọng
Trong bài diễn văn quan trọng đánh dấu 100 ngày đầu tiên trong nhiệm kỳ, Tổng thống Biden tập trung nhấn mạnh vào các chính sách đối nội, đưa ra những chính sách hàn gắn nước Mỹ và đưa nước Mỹ tiến lên.
Tuyến đường sắt xuyên lục địa, đường cao tốc liên bang, nối liền hai đại dương và mang lại một kỷ nguyên tiến bộ mới cho Hợp chủng quốc Hoa Kỳ.
Đó là những khoản đầu tư mà chỉ có chính phủ mới có thể thực hiện. Đó là lý do tôi đề xuất thực hiện Kế hoạch Việc Làm cho người Mỹ – Kế hoạch việc làm lớn nhất kể từ Thế chiến II. Đó là kế hoạch tăng số việc làm thông qua các dự án xây dựng đường xá, cầu, đường cao tốc, đường sắt, đường vận chuyển, xây dựng đường ống nước sạch.
Kế hoạch này sẽ tạo ra hàng ngàn công việc được trả lương cao. Nó sẽ giúp hàng triệu người có công ăn việc làm trở lại sau đại dịch.
Tổng thống Mỹ Joe Biden
Phát biểu trước Quốc hội lần này, ông Biden khá tự tin. Điều này có được do kinh nghiệm làm Thượng nghị sĩ dày dặn, đồng thời với 2 nhiệm kỳ Phó Tổng thống liên tiếp dưới thời ông Obama thì các bài phát biểu trước Quốc hội không còn lạ lẫm với ông. Về mặt kinh nghiệm thì ông Biden có thừa. Và khi nhìn vào nội dung bài phát biểu thì nhận thấy nội các của ông khá tham vọng. Ông giành nhiều thời gian nói về những điều nước Mỹ phải đối mặt, tập trung vào những kế hoạch để đưa nước Mỹ tiến lên.
Cụ thể, Tổng thống Biden đã đề cập đến một số chính sách khá là táo bạo như là vấn đề nhập cư, kiểm soát súng đạn. Đặc biệt, ông Biden đưa ra kế hoạch về nâng cấp cơ sở hạ tầng của Mỹ trị giá 2.300 tỷ USD, được xem là một trong những kế hoạch táo bạo.
Tuy nhiên, để được thông qua dự án “khổng lồ” này đòi hỏi ông phải có sự ủng hộ của một số Nghị sĩ của đảng Cộng hòa và sẽ chắc chắn sẽ có một số sữa chữa, không chỉ về ngôn ngữ mà cả nội dung của kế hoạch. Không loại trừ trường hợp đảng Dân chủ có thể phải đính kèm thêm một số đạo luật được đảng Cộng hòa ủng hộ.
Vốn dĩ đảng Cộng hòa không muốn thúc đẩy một gói kích thích quá nhiều tiền đến như vậy, nên có thể đảng Dân chủ sẽ phải giới hạn lại độ bao phủ và giảm quy mô của kế hoạch này.
Hiện chưa rõ kế hoạch này có được thông qua hay không bởi nó sẽ cần sự nhất trí của các nghị sĩ ở cả hai viện của Quốc hội, nhất là trong bối cảnh số ghế mà đảng Dân chủ nắm được cũng chỉ với cách biệt khá mong manh. Tuy nhiên, điều này cho thấy ông Biden quyết tâm và có nhiều tham vọng đưa ra chính sách mới cho nước Mỹ trong thời gian sắp tới.
Trong bài phát biểu của ông Biden đụng chạm đến nhiều vấn đề còn tranh cãi của nước Mỹ như nhập cư, kiểm soát súng đạn cho thấy mục tiêu tham vọng của vị Tổng thống thứ 46.
Câu chuyện kiểm soát súng đạn vốn là vấn đề còn gây nhiều tranh cãi ở Mỹ vì “đụng” tới quyền sở hữu súng được Hiến định của người dân Mỹ. Để đạt được những tham vọng này thực sự là khó, nhưng có khả năng một số quy định ràng buộc hơn về kiểm tra nhân thân đối với những người mua súng… có thể được đưa ra.
Nước Mỹ trở lại
Về đối ngoại, ông Biden vẫn ưu tiên các mục tiêu đã cam kết trong cuộc tranh cử bầu cử, thúc đẩy vai trò trung tâm của nước Mỹ trong thể chế đa phương cũng như đưa nước Mỹ trở lại vị trí cột trụ trong hệ thống thế giới mà trong thời gian vừa qua đã bị bão hòa dưới thời Tổng thống Trump.
Vì vậy, ông Biden sẽ thúc đẩy lại các thiết chế đa phương do Mỹ lãnh đạo. Trong bài phát biểu, Tổng thống Biden đã khẳng định, nước Mỹ sẽ không giải quyết các vấn đề một mình: “Chúng ta sẽ làm điều đó bằng cách gặp gỡ các đồng minh, an ninh mạng, biến đổi khí hậu, cũng như với những gì chúng ta đang có”.
“Chúng ta phải phát triển và thống trị các sản phẩm và công nghệ của tương lai. Pin tiên tiến, công nghệ sinh học, chip máy tính, năng lượng sạch”…
“Trung Quốc và các nước khác đang đuổi theo sát nút.”
Tổng thống Mỹ Joe Biden
Ngoài ta, về mặt đối nội, để thông qua những chính sách trong nước, Tổng thống Biden cũng muốn có được sự ủng hộ của đảng Cộng hòa. Và quan điểm của đảng Cộng hòa là luôn muốn vai trò của Mỹ mạnh mẽ hơn trên chính trường thế giới và muốn Mỹ chi nhiều tiền cho quân sự. Chính vì vậy, mặc dù nước Mỹ bận tâm với những vấn đề đối nội nhưng cũng không bỏ quên chính sách đối ngoại.
Ông cũng nhấn mạnh, nước Mỹ đang tiến lên, tiến về phía trước, nhưng nước Mỹ không thể dừng lại lúc này và Mỹ đang cạnh tranh với Trung Quốc cũng như các nước khác để giành chiến thắng trong thế kỷ 21.
Mặc dù tập trung giải quyết các vấn đề đối nội nhưng cả 2 đảng đều ủng hộ chính sách mạnh mẽ hơn của Mỹ trên chính trường đối ngoại, và đặc biệt là cả 2 đảng đều ủng hộ chính sách cứng rắn hơn với Trung Quốc. Điều này đặt Tổng thống Biden vào thế không thể nào lui lại được nữa mà phải tiếp tục con đường mà nước Mỹ đã thực hiện trong thời gian qua.
(*) Tiêu đề do tòa soạn đặt
Theo Doanh nghiệp và Tiếp thị