Bạn chỉ có thể tận dụng “gió đông” khi đã tìm ra “long mạch” của riêng mình. Khi có “gió đông”, doanh nghiệp của bạn không chỉ phát triển mà còn có thể tăng trưởng gấp trăm lần.
Trong một cuộc thi khởi nghiệp gần đây, Shark Nguyễn Hoà Bình – Chủ tịch Tập đoàn NextTech đã có bài chia sẻ tâm huyết với các đội thi khởi nghiệp.
Có mặt tại cuộc thi, Shark Bình đặt ra câu hỏi: Tại sao các bạn muốn trở thành một doanh nhân? Để tiết kiệm thời gian?
Và ngay sau đó, “cá mập” đã có phần chia sẻ: “Theo tôi, lý do mà các bạn muốn trở thành một doanh nhân chính là tiền. Nếu không nhắc đến tiền, bạn chưa thực sự là một doanh nhân. Đây là một trong số ít nghề trên thế giới có thể mang lại cho bạn thu nhập không giới hạn, nhưng đồng thời cũng đi kèm với những rủi ro lớn”.
Tiếp đó, Shark Bình đưa ra câu hỏi số 2: Theo các bạn, mục tiêu của một doanh nhân, cũng như của mọi người trong sự nghiệp là gì?
“Trong cuốn sách tôi mới xuất bản, tôi khẳng định rằng mục tiêu của tất cả mọi người không chỉ đơn thuần là tinh thần kinh doanh. Mà quan trọng là đạt đến ngưỡng tự do tài chính và cao hơn là ‘Tự do kép’ – tức là tự do về tài chính, đồng thời tự do cả về mặt thời gian.
Thật vô nghĩa nếu bạn giàu có nhưng lại không có thời gian để tận hưởng cuộc sống. Đó là lý do tôi tin rằng một trong những mục tiêu cao nhất, ước mơ lớn nhất của mọi người khi đi làm hoặc kinh doanh chính là tạo ra thu nhập ngay cả khi đang ngủ” , Chủ tịch Tập đoàn NextTech cho biết.
Ông Bình tiếp tục đặt vấn đề: Vậy sau khi đạt được “tự do kép”, mục tiêu tiếp theo của một doanh nhân là gì? Theo “cá mập”, đó chính là việc cống hiến cho xã hội, để lại điều gì đó cho đời, dẫu nhỏ nhoi. Khi bạn sở hữu một doanh nghiệp tạo ra những giá trị lớn, những nền tảng có tầm ảnh hưởng,… xã hội ghi nhận đóng góp, đó là lúc bạn đạt được mục tiêu thứ hai của đời doanh nhân.
Chủ tịch Tập đoàn NextTech cho biết khuyên mọi người nên cảnh giác vì khởi nghiệp không dành cho số đông. Bản thân ông khởi nghiệp từ con số 0, khi mới 19 tuổi. Ông Bình đã có ít nhất 3 lần suýt phá sản, khi ấy ông không có tiền trả lương nhân viên, thậm chí phải sống trong hoàn cảnh thiếu thốn.
“Phải mất 10 năm khởi nghiệp, tôi mới bắt đầu kiếm được tiền. Và sau 15 năm, tôi đã đạt được ‘sự tự do’ mà nhiều người mong muốn. Tôi may mắn, nhưng không phải ai cũng có được điều đó. Nhiều người đã thất bại, mất đi rất nhiều thứ và không thể đi tiếp trên hành trình này”, Shark Bình nhớ lại.
Ông Bình cho rằng, ý tưởng kinh doanh có thể xuất hiện bất cứ lúc nào, nhưng để bắt đầu, mọi người cần có sự chuẩn bị kỹ lưỡng. Khởi nghiệp không nên chỉ dựa vào cảm hứng nhất thời. Nếu bạn lao vào khởi nghiệp một cách ngẫu hứng, nguy cơ thất bại sẽ rất cao. Và khi thất bại, bạn sẽ phải đối mặt với hàng loạt hậu quả.
Thứ nhất, bạn sẽ bị mất tiền. Thậm chí, Shark Bình cảnh báo, bạn có nguy cơ mất rất nhiều tiền. Tất cả tiền của bạn sẽ theo gió mà bay đi.
Thứ hai, bạn sẽ bị mất thời gian. Khởi nghiệp ngày càng khó, thời gian là tài sản vô giá, là cánh cửa mở ra những cơ hội, nhưng một khi đã trôi qua, vĩnh viễn không thể lấy lại được.
Thứ ba, bạn mất tiền tin và hy vọng. Có thể bạn niềm tin vào bản thân, mất đi lý tưởng sống, không còn tin vào chính mình. Đồng nghiệp, bạn bè, thậm chí cả gia đình cũng dần mất niềm tin vào bạn. “Đặc biệt, nhiều doanh nhân thất bại còn mất đi động lực và không dám bắt đầu lại. Đây mới chính là mất mát lớn nhất”, Chủ tịch Tập đoàn NextTech cho biết.
Shark Nguyễn Hoà Bình là giám khảo đánh giá cho nhiều starup tại chương trình Shark Tank.
11 lưu ý khi khởi nghiệp
Shark Bình chia sẻ, nếu không muốn phải đối mặt với nguy cơ thất bại, kéo theo nhiều mất mát từ vật chất (tiền bạc, xe cộ, nhà đất) cho đến thời gian và cơ hội, niềm tin và cao nhất là hy vọng, thì dưới đây là một số gợi ý của dành cho bạn khi muốn khởi nghiệp:
Đầu tiên, bạn hãy tìm cho mình một ước mơ. Ước mơ là khởi đầu của tất cả. “Năm 1997, khi đang học lớp 11, tôi ước mình có một trụ sở siêu to khổng lồ như nhà thi đấu thể thao tỉnh Hà Tây. Ước mơ đó tự đến và sau 20 năm khởi nghiệp, tôi đã đạt được ước mơ đó” , ông Bình nhớ lại.
Thứ hai, ước mơ sẽ chỉ dừng lại ở ước mơ nếu không có kế hoạch cụ thể. Để biến ước mơ thành hiện thực, bạn cần chia nó thành các mục tiêu rõ ràng: mục tiêu hàng ngày, mục tiêu hàng tháng, mục tiêu 1 năm, 5 năm và 10 năm.
Ông Bình tâm sự: “Tôi tin rằng một giấc mơ đúng nghĩa phải tạo ra những mục tiêu cụ thể. Mục tiêu dẫn đến kế hoạch, kế hoạch định hướng hành động, hành động mang lại kết quả. Kết quả tốt sẽ giúp ước mơ của bạn ngày càng lớn và vững chắc hơn”.
Thứ ba, yếu tố quan trọng nhất khi bắt đầu một công ty khởi nghiệp chính là bộ ba: Kỹ năng, tri thức và kinh nghiệm. “Cá mập” tóm gọn bộ ba đó bằng một chữ “NGHỀ”. Nếu khởi nghiệp mà không có một cái “NGHỀ”, bạn sẽ tốn rất nhiều chi phí và gặp không ít khó khăn.
Shark Nguyễn Hoà Bình cho biết thêm: “Ví dụ, khi tôi bắt đầu kinh doanh trong lĩnh vực công nghệ, tôi đã là một lập trình viên giỏi. Startup của tôi khi đó chỉ có duy nhất một nhân viên là chính tôi. Tôi tự lập trình mọi thứ vì lúc đó không có đủ tiền để thuê nhân sự.
Vì vậy, trước khi khởi nghiệp, bạn cần có chuyên môn vững vàng trong lĩnh vực mà mình theo đuổi. Nếu muốn kinh doanh ngành F&B, bạn phải có kỹ năng nấu ăn tốt. Nếu không, bạn sẽ phải chi trả rất nhiều tiền để thuê người làm những việc mà lẽ ra bạn có thể tự làm, điều này khiến quá trình khởi nghiệp trở nên tốn kém và rủi ro hơn”.
Thứ tư, bạn phải có “máu liều”, dám nghĩ dám làm, dám dấn thân. Bạn cần sẵn sàng bước ra khỏi vùng an toàn, đối mặt với thách thức và không ngại thất bại.
Thứ năm, sau khi có tất cả những yếu tố ở trên, bạn mới nên bắt đầu suy nghĩ về ý tưởng kinh doanh. Quan trọng hơn, bạn cần có cách để kiểm chứng ý tưởng đó trước khi đầu tư thời gian và tiền bạc vào nó. Đây là bước không thể bỏ qua!
Ông Bình đã chứng kiến nhiều công ty khởi nghiệp với những ý tưởng thiếu thực tế, hậu quả là lãng phí vô số thời gian và tài chính. Ngay cả trên Shark Tank Việt Nam – chương trình mà ông Bình đã ghi hình, có rất nhiều startup với những ý tưởng viển vông, đốt hàng trăm nghìn đô la mà không thu về bất cứ giá trị gì!
Thứ sáu, bạn không thể khởi nghiệp mà không có hậu phương vững chắc. Hậu phương có thể là gia đình, bạn bè…. Họ chính là những “đồng sáng lập” theo một cách nào đó.
“Tôi khởi nghiệp từ 22 năm trước, nhưng phải đến 2 năm sau, tôi mới tìm được người đồng sáng lập. Nếu không có họ, tôi chắc chắn đã không thể đạt được thành công như ngày hôm nay”.
Thứ bảy, khi khởi nghiệp, bạn sẽ phải đối mặt với vô số khó khăn, từ nguồn lực, kinh nghiệm đến cơ sở vật chất… Nhưng thay vì để những thiếu sót đó cản bước, hãy biến chúng thành lợi thế. Sự thiếu thốn chính là động lực buộc bạn phải sáng tạo, thông minh hơn.
Thứ 8, 90% startup thất bại trong 3 năm đầu tiên, lý do đến từ sự cạnh tranh. Thành công không thể sao chép hay lặp lại một cách dễ dàng, nhưng những thất bại thì luôn để lại bài học quý giá. Nếu biết rút kinh nghiệm từ những sai lầm, bạn có thể tránh đi vào vết xe đổ của người khác và tăng cơ hội sống sót.
Thứ chín, bạn sẽ khởi nghiệp thành công nếu bạn tìm ra công thức kinh doanh độc nhất – cái mà ông Bình gọi là “long mạch”. “Long mạch” là tập hợp chiến lược và các phương thức kinh doanh, phù hợp với năng lực và điều kiện đặc thù của doanh nghiệp đó.
Thứ mười, công việc kinh doanh của bạn sẽ bùng nổ khi có “gió đông”. “Gió đông” là những yếu tố bên ngoài như đối tác chiến lược, nhà đầu tư, hay thậm chí là một xu hướng thị trường thuận lợi. Nhưng điều quan trọng là, bạn chỉ có thể tận dụng “gió đông” khi đã tìm ra “long mạch” của riêng mình. Khi có “gió đông”, doanh nghiệp của bạn không chỉ phát triển mà còn có thể tăng trưởng gấp trăm lần.
Cuối cùng, thành công trong khởi nghiệp không chỉ là tiền, mà còn là di sản bạn để lại. Bàn về điều này, Shak Nguyễn Hoà Bình cho rằng: “Điều tôi muốn nói đến ở đây chính là truyền thống khởi nghiệp của gia đình. Thành công của bạn sẽ mở đường cho thế hệ doanh nhân tiếp theo.
Trước đây, tôi chỉ phát biểu tại các sự kiện khởi nghiệp cho các doanh nhân, nhưng lần này tôi nhận lời vì 2 con của mình. Tôi muốn các con chứng kiến hành trình này và tiếp nhận tinh thần kinh doanh.
Nếu bạn thành công, đồng nghĩa bạn cũng đang xây dựng truyền thống cho gia đình mình. Ông bà tôi từng là doanh nhân thời bao cấp, cha mẹ tôi không có cơ hội tiếp nối, nhưng tôi đã làm được, và tôi hy vọng thế hệ sau sẽ tiếp tục hành trình đó”.
Ứng Hà Chi–Theo Thanh niên Việt