Các khía cạnh tâm linh và tôn giáo đã được chứng minh có liên quan đến sức khỏe tâm lý và thể chất tốt hơn.
Bạn nghĩ gì nếu yếu tố bị bỏ qua nhiều nhất trong sức khỏe của chúng ta không phải là những gì chúng ta ăn hay mức độ tập thể dục, mà là niềm tin của chúng ta?
Hơn hai năm trước, Tiến sĩ Vipin Mudegowder, khi đó là bác sĩ nội trú chuyên khoa phổi và chăm sóc đặc biệt, đã phải vật lộn để đối phó với những nhiệm vụ khó khăn khi thực tập tại khoa chăm sóc đặc biệt (ICU). Việc chứng kiến chấn thương và sự mong manh của cuộc sống đã bắt đầu ảnh hưởng đến sức khỏe của anh. Anh khó thoát khỏi những suy nghĩ chán nản. Đó là lúc anh quyết định thực hiện một thói quen có chiều hướng tâm linh. Anh bắt đầu thiền định vài phút mỗi ngày và không dừng lại kể từ đó. Sự thay đổi lối sống đơn giản này đã giúp anh phục hồi sức khỏe.
Anh đã đi một chặng đường dài, từ một thực tập sinh lo lắng, chán nản trở thành một bác sĩ phòng cấp cứu toàn thời gian, lạc quan và chu đáo.
Ngày càng có nhiều nghiên cứu cho thấy rèn luyện tâm linh có liên quan đến việc giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch và các rối loạn não như bệnh Alzheimer, sức khỏe tinh thần tốt hơn, tuổi thọ cao hơn, v.v. Tuy nhiên, văn hóa “bỏ bê tâm linh” phổ biến đã khiến nhiều người trong chúng ta thấy khó tin vào mối liên hệ giữa tâm linh và sức khỏe.
Bất chấp điều đó, hầu như mọi người—dù theo đạo, theo thuyết bất khả tri hay vô thần—đều có xu hướng khám phá thế giới tâm linh khi mọi thứ thực sự tồi tệ, theo Tiến sĩ Kyle Gillett, người được cấp chứng chỉ hành nghề về y học gia đình và y học béo phì.
Mọi yếu tố, dù là vật lý hay siêu hình, đều trở thành phạm trù cá nhân khi một người bắt đầu tìm kiếm câu trả lời cho các vấn đề sức khỏe của chính mình.
Sau đây là những lợi ích có thể bị mất khi bỏ bê tâm linh.
Các sinh hoạt tín ngưỡng có thể kéo dài tuổi thọ
Theo một nghiên cứu được công bố trên tạp chí Review of Religious Research, việc tham gia các buổi lễ tôn giáo hàng tuần có “tác dụng bảo vệ chống lại nguy cơ tử vong tương đương với tác hại của việc hút một bao thuốc lá mỗi ngày, hoặc khoảng bảy năm”.
Một phân tích tổng hợp được công bố trên Tạp chí của Hội đồng Y khoa Gia đình Hoa Kỳ đã tìm thấy mối liên hệ giữa việc thực hành tín ngưỡng và tuổi thọ cao hơn, lưu ý rằng việc tham dự thường xuyên các buổi lễ tôn giáo cũng tương đương với việc dùng thuốc như statin, một loại thuốc được sử dụng rộng rãi để giảm nguy cơ mắc bệnh tim.
“Thực hành tôn giáo có thể tiết kiệm chi phí hơn so với statin”, tác giả viết.
Hơn nữa, một nghiên cứu dọc thời gian đã chỉ ra mối liên hệ giữa thực hành tôn giáo và giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch vành. Sau thời gian theo dõi kéo dài ba thập kỷ, những người tham gia có nguy cơ tử vong do bệnh tim giảm 32% so với nhóm không theo tôn giáo nào, mặc dù họ có các yếu tố nguy cơ cao như tình trạng kinh tế xã hội thấp và bệnh tiểu đường.
Một phân tích năm 2008 về dữ liệu từ một nghiên cứu trước đó với gần 93.000 phụ nữ cho thấy việc tham dự thường xuyên các buổi lễ tôn giáo có liên quan đến việc giảm 20% nguy cơ tử vong.
Cầu nguyện và thiền định ảnh hưởng đến sức khỏe não bộ
Vào năm 2024, một nhóm nghiên cứu đã phân tích mối liên hệ giữa cầu nguyện và sức khỏe tinh thần ở Hoa Kỳ. Nghiên cứu này xem xét mối tương quan giữa các chiều kích khác nhau của lời cầu nguyện và các chỉ số khác nhau, chẳng hạn như hạnh phúc, trầm cảm, lo lắng, cảm giác kiểm soát, mục đích và phẩm giá. Nghiên cứu phát hiện ra rằng những cảm xúc tích cực trải qua trong khi cầu nguyện và cầu nguyện cùng người khác có liên quan đến sức khỏe tinh thần tổng thể tốt hơn. Ngược lại, những cảm xúc tiêu cực trải qua trong khi cầu nguyện có liên quan đến mức độ trầm cảm và lo âu cao hơn.
Theo Tiến sĩ Gillett, các nghiên cứu về cầu nguyện cho thấy nó có thể mang lại những cải thiện rõ rệt về sức khỏe thể chất. “Chắc chắn phải có điều gì đó cần phải làm. Chúng ta không nhất thiết biết lý do tại sao, nhưng ngay cả khoa học y tế cũng đang công bố ngày càng nhiều nghiên cứu lâm sàng về lợi ích của đức tin và cầu nguyện”.
Các hoạt động tâm linh như thiền định có thể dẫn đến những khác biệt đáng kể về cấu trúc trong mô não. So với nhóm đối chứng chưa tập thiền, những người thực hành thiền có vỏ não dày hơn đáng kể ở vùng trước não, vùng này rất quan trọng đối với quá trình xử lý nhận thức và cảm xúc. Nghiên cứu cho thấy những khác biệt về cấu trúc này có thể liên quan đến việc thực hành nhiều lần việc điều chỉnh sự chú ý và cảm xúc trong quá trình thiền định.
Chánh niệm cũng đã được chứng minh là có tác dụng làm giảm lo âu, nhưng nhìn chung vẫn chưa rõ liệu nó có hiệu quả như thế nào khi so sánh với các phương pháp điều trị tiêu chuẩn ban đầu. Một thử nghiệm lâm sàng ngẫu nhiên năm 2022 được công bố trên tạp chí JAMA Psychiatry đã tìm cách nghiên cứu tác dụng của chánh niệm so với escitalopram, một phương pháp điều trị dược lý tâm thần thường được sử dụng cho các chứng rối loạn lo âu. Nghiên cứu kết luận rằng thực hành chánh niệm có hiệu quả tương đương với thuốc chống trầm cảm escitalopram.
Một nghiên cứu khác cho thấy việc tăng tần suất thực hiện các trải nghiệm tâm linh hàng ngày có thể giúp duy trì hiệu suất nhận thức thần kinh ở những người phải chịu nhiều căng thẳng về mặt sinh lý và tâm lý.
Niềm tin tôn giáo làm giảm viêm
Viêm là phản ứng bảo vệ tự nhiên của hệ thống miễn dịch chống lại các tác nhân truyền nhiễm; Tuy nhiên, nếu tình trạng này kéo dài trong thời gian dài thì lại không phải là dấu hiệu tốt. Protein phản ứng C (CRP) là một trong nhiều dấu hiệu viêm nhiễm và nồng độ CRP cao có liên quan đến nguy cơ mắc nhiều vấn đề sức khỏe như bệnh tim, tiểu đường loại 2, bệnh Alzheimer, bệnh Parkinson, đột quỵ và thoái hóa điểm vàng do tuổi tác, cũng như nguy cơ mắc các vấn đề về tâm lý và trầm cảm cao hơn.
Một nghiên cứu năm 2024 tại Hoa Kỳ về những người trung niên và lớn tuổi đã xem xét mối liên hệ giữa tâm linh và sức khỏe thể chất, nhận thức và tình trạng viêm nhiễm; Nghiên cứu này liên kết “niềm tin và giá trị tôn giáo cao hơn” với mức CRP thấp hơn tới 6,5%.
Làm thế nào để rèn luyện sức khoẻ tinh thần?
Đối với những người mới bắt đầu tự hỏi làm thế nào để bắt đầu rèn luyện sức khỏe tâm linh mà không cảm thấy quá sức, Tiến sĩ Mudegowder và Tiến sĩ Gillett khuyên bạn nên bắt đầu từ từ để xây dựng và rèn luyện “cơ bắp tâm linh” của mình.
Theo Tiến sĩ Mudegowder, tâm linh không chỉ là niềm tin tôn giáo; Nó liên quan nhiều hơn đến khía cạnh thế giới nội tâm của chúng ta. Theo ông, để bước vào con đường tâm linh chân chính, trước tiên người ta phải bắt đầu nuôi dưỡng hành vi từ bi: tử tế với người khác và với chính mình. Ông khuyến khích tham gia vào các hành động tử tế tình cờ ngẫu nhiên. Tiến sĩ Mudegowder cho biết, một người nhân hậu có thể chiếm được trái tim của ngay cả những người không đếm xỉa đến đạo đức, trong khi sự thô lỗ có thể đẩy ngay cả những người cùng đức tin ra thật xa.
Theo Tiến sĩ Gillett, việc phát triển sức khỏe tinh thần tốt đòi hỏi một chiến lược tăng dần sức chịu đựng tương tự như bài tập đẩy tạ. Tăng dần tải trọng và số lần lặp lại để tăng sức bền và cơ bắp, vì việc nâng tạ vượt quá khả năng của chúng ta sẽ không giúp chúng ta phát triển. Điều quan trọng là phải chọn một “gánh nặng tinh thần” mà chúng ta có thể vượt qua nhưng vẫn khiến chúng ta cảm thấy hơi khó chịu để tiếp tục vượt qua chính mình. Ví dụ, thay vì bắt đầu một buổi thiền dài, hãy bắt đầu thiền trong vài phút mỗi ngày; hãy để khả năng thiền định của bạn phát triển dần dần.
Tiến sĩ Gillett nhấn mạnh rằng sức khỏe toàn diện phản ánh sự hài hòa giữa cơ thể, tâm trí và tâm hồn và không thể điều trị cái này mà không điều trị cái kia. Mỗi cá nhân là duy nhất, và bác sĩ cùng với bệnh nhân của mình nên thiết kế các kế hoạch chăm sóc sức khỏe cá nhân hóa mà không bỏ qua nhu cầu tinh thần của từng cá nhân.
Ông thường hỏi bệnh nhân những câu hỏi sau để tìm hiểu suy nghĩ sâu xa của họ:
- Mục đích sống của bạn là gì?
- Bạn, gia đình hoặc bạn bè đã làm gì để đặt ra mục tiêu hoặc quyết tâm cho năm mới vượt ra ngoài phạm vi vật chất?
- Bạn có đức tin hoặc hệ thống tín ngưỡng nào?
Tùy thuộc vào câu trả lời, ông sẽ hướng người đó tới điều phù hợp nhất với họ mà không áp đặt một hệ thống niềm tin cụ thể nào lên họ. Ông khuyên nên lên lịch trình đều đặn – tạo nhịp điệu – cho một số hoạt động tâm linh hướng đến sức khỏe, chẳng hạn như thiền định. Mục tiêu là hình thành thói quen.
Ông khuyên bạn nên bắt đầu bằng việc dành nhiều thời gian, ít nhất một lần mỗi năm, để viết ra mục tiêu sống, những bước hợp lý bạn đã thực hiện để đạt được mục tiêu đó và những bước bạn có thể thực hiện để cải thiện.
“Hãy coi đây là một dự án đánh giá và cải tiến chất lượng”, ông nói. “Chúng ta có thể nói về sức khỏe siêu hình nếu chúng ta thích. Chúng ta có thể gọi đó là sức khỏe tâm linh nếu chúng ta thích thuật ngữ đó, bất kể chúng ta thích thuật ngữ nào”.
Sau đó, hãy tổ chức các buổi họp hàng tháng với những người thân yêu của bạn – nhóm bạn bè của bạn – và chia sẻ những suy nghĩ cũng như nghi ngờ của bạn, đặt ra những câu hỏi khó, xem bạn đang thiếu sót ở đâu và hỏi cách vượt qua khó khăn.
Các khía cạnh tâm linh và tôn giáo đã được chứng minh có liên quan đến sức khỏe tâm lý và thể chất tốt hơn, bao gồm mức độ hài lòng trong cuộc sống cao hơn. Có lẽ đã đến lúc chúng ta cần chậm lại, dành chút thời gian để suy ngẫm về tình hình cuộc sống và xem xét thực hiện những thay đổi có ý nghĩa để tối ưu hóa sức khỏe của mình.
Theo Epoch Times-Thanh Ngọc biên dịch
