Trong khi giới lãnh đạo Trung Quốc coi “cân bằng thương mại” là ưu tiên chính sách hàng đầu với Mỹ thì Tổng thống Trump lại tỏ ra “chơi đùa” với hy vọng đạt được “thỏa thuận lâm thời” với Mỹ của Trung Quốc.
Phó Thủ tướng Trung Quốc Lưu Hạc, người đứng đầu đoàn đàm phán của Trung Quốc cho rằng “cả thế giới đang mong chờ tiến triển trong đàm phán Trung-Mỹ” trong một cuộc gặp với Hội đồng Kinh doanh Mỹ-Trung. Ông Lưu cũng hoan nghênh động thái hoãn thuế của ông Trump từ 1/10 tới 15/10, điều mà ông Trump gọi là “nghĩa cử thiện chí” khi Trung Quốc mừng ngày quốc khánh.
Từ những tuyên bố công khai của Bắc Kinh, người ta có thể thấy rằng Trung Quốc đang muốn thúc đẩy ý kiến về một “thỏa thuận lâm thời” nhằm ngưng cuộc thương chiến nhưng không phải động chạm đến các vấn đề gai góc mà Đảng Cộng sản Trung Quốc không muốn giải quyết như cải tổ thể chế và an ninh. Thay vào đó, Trung Quốc muốn có bất kỳ một thỏa thuận nào chỉ bằng cách mua thêm nông sản của Mỹ.
Theo Tân Hoa Xã, trong khi nói chuyện với Ủy ban Kinh doanh Mỹ-Trung – một nhóm vận động của Mỹ, ông Lưu tuyên bố các danh mục quan trọng nhất trong cuộc đàm phán tại Washington vào tháng sau là “cân bằng thương mại, gia nhập thị trường và bảo vệ nhà đầu tư”. Ông cho biết thêm rằng một cuộc họp cấp chuyên gia của hai bên sẽ được tiến hành vào tuần sau để trải đường cho cuộc đàm phán quan trong vào đầu tháng 10 và Trung Quốc hoan nghênh việc ông Trump hoãn thuế 2 tuần. Ông Trump nói rằng việc đó là yêu cầu từ Bắc Kinh, Trung Quốc chưa xác nhận điều này.
Sau nhiều tháng kéo căng xung đột thương mại, Washington và Bắc Kinh gần đây đưa ra nhiều tín hiệu tích cực, thúc đẩy kỳ vọng về một thỏa thuận thương mại sẽ sớm đạt được, trong đó Trung Quốc kỳ vọng về một “thỏa thuận lâm thời”: Trung Quốc mua thêm nông sản Mỹ đổi lại Mỹ hoãn thuế hay thậm chí gỡ bỏ một số mức thuế.
Nhưng mọi việc không đơn giản như thế từ phía Tòa Bạch Ốc.
“Tôi thà làm làm cho xong luôn cả thỏa thuận thì hơn”, ông Trump nói với phóng viên từ Tòa Bạch Ốc. “Tôi đã thấy rất nhiều nhà phân tích đang nói về một thỏa thuận lâm thời, nghĩa là chúng ta sẽ làm từng phần của nó, những phần dễ dàng trước. Nhưng không có cái gì dễ hay khó. Chỉ có có thỏa thuận hay không”, ông khẳng định.
“Nhưng về một thỏa thuận tạm thời. Tôi đoán là nó sẽ là một điều mà chúng tôi cân nhắc”, tổng thống Mỹ nói thêm.
Tại một cuộc họp báo tại Bắc Kinh hôm 12/9, Bộ Thương mại Trung Quốc ngỏ ý Trung Quốc sẽ mua lại lượng lớn đậu nành và thịt lợn của Mỹ.
Tương tự như tuyên bố của ông Trump tại Tòa Bạch Ốc, những thông tin “rò rỉ” ra truyền thông cũng khiến Trung Quốc hoa mắt.
Trang Bloomberg dẫn nguồn tin giấu tên cho hay chính quyền Trump đang cân nhắc một “thỏa thuận giới hạn” với Trung Quốc, bao gồm việc hoãn lại hoặc gỡ bỏ một số khoản thuế đổi lấy việc Trung Quốc mua thêm hàng hóa Mỹ và đảm bảo quyền sở hữu trí tuệ của các công Mỹ được tôn trọng.
Trong khi đó, đài CNBC cũng tuyên bố nguồn tin “cấp cao trong Tòa Bạch Ốc” của họ nói rằng thỏa thuận lâm thời sẽ “không bao giờ” được Tổng thống Trump chấp nhận.
Những tín hiệu ngừng chiến đã khiến thị trường chứng khoán Mỹ tăng trưởng mạnh và quay trở về thời kỳ đỉnh cao nhất. Chỉ số Dow Jones vượt mức 27.000 điểm kỷ lục đạt được hồi tháng 7, các chỉ số về việc làm, lạm phát, tiền lương và niềm tin tiêu dùng của Mỹ đều đạt mức tốt đẹp, dẹp bỏ hoàn toàn các cảnh báo chỉ vài tuần trước về một cuộc suy thoái kinh tế đang kề cận. Tuy nhiên nền kinh tế Trung Quốc vẫn trải qua các dấu hiệu đầu khó khăn: thất nghiệp tăng, sản xuất công nghiệp suy giảm, lạm phát, giá cả tiêu dùng tăng và thịt lợn trầm trọng.
Trọng Đức