“Nếu tôi đọc sách kinh doanh, có lẽ tôi đã chẳng dám khởi nghiệp đâu vì mọi yếu tố trong sách đều chỉ ra điều bất lợi”.
Tờ Financial Times dùng từ “dị thường” để nói về Tatyana Bakalchuk, nữ tỷ phú tự thân của Nga. Với vai trò là người sáng lập hãng thương mại điện tử Wildberries, bà Bakalchuk được ví như “Jack Ma Nga” – từ bà mẹ bỉm sữa bốn con đến nữ tỷ phú USD khiến cả đất nước ngỡ ngàng.
Bà Bakalchuk thành lập Wildberries vào năm 2004 tại chính căn hộ của mình ở Moscow. Sau khi nghỉ dạy tiếng Anh để dưỡng thai, người phụ nữ 28 tuổi lúc bấy giờ suy nghĩ rất nhiều về những khó khăn các bà mẹ trẻ phải đối mặt, chẳng hạn như tự mua sắm quần áo trong lúc nghỉ ở nhà chăm con nhỏ. Động lực này thôi thúc bà Bakalchuk sáng lập ra Wildberries.
“Ban đầu, tôi tự làm mọi thứ, từ lấy hàng đến giao cho khách bằng tàu điện ngầm hoặc xe buýt”, CEO của Wildberries chia sẻ và cho biết thương hiệu dành riêng cho những bà mẹ không quá dư dả tiền bạc và thời gian.
Quần áo được mua số lượng lớn thông qua trang bán hàng Otto, sau đó bán lại qua kênh online. Khách hàng của Bakalchuk nhận sản phẩm tại nhà, đặc biệt, không cần trả tiền trước hay đặt cọc.
Sau 1 năm hoạt động, tệp khách hàng của Wildberries lớn dần. Bà Bakalchuk bắt đầu phải thuê người giao hàng và chuyển kho chứa sang địa điểm mới. Chồng bà khi đó cũng phải tạm gác lại công việc văn phòng để giúp vợ.
Năm 2016, các công ty trung gian mà bà Bakalchuk vẫn thường mua hàng bắt đầu tìm cách thâm nhập thị trường Nga. Nhận thấy mối đe dọa, người phụ nữ này nhanh chóng ký hợp đồng trực tiếp với nhãn hàng, trong đó có Tom Tailor, s.Oliver hay Adidas để tránh rủi ro mất khách trung thành.
Giai đoạn 2008-2009, thời nước Nga khủng hoảng tài chính còn đồng rúp mất giá, Wildberries vẫn được hưởng lợi nhờ các chương trình ưu đãi hút người mua. Các sản phẩm của bà rất đa dạng, từ làm đẹp, đồ chơi đến thiết bị gia dụng.
Thành công nhờ không đọc sách kinh doanh
Trong một bài phỏng vấn chia sẻ về bí quyết thành công của mình, nữ tỷ phú này cho biết bà không đọc bất kỳ quyền sách kinh doanh nào.
“Nếu tôi đọc sách kinh doanh, có lẽ tôi đã chẳng dám khởi nghiệp đâu vì mọi yếu tố trong sách đều chỉ ra điều bất lợi. Mọi cuốn sách kinh doanh đều nói mô hình thương mại điện tử trong điều kiện nước Nga lúc bấy giờ là không khả thi”, Bakalchuk nói. “Chính vì tôi chẳng biết cuốn sách dạy kinh doanh nào nên tôi mới không sợ”.
Bí quyết thành công của Tatyana Bakalchuk nằm ở việc bắt đầu kinh doanh từ quy mô nhỏ, chậm mà chắc. Những doanh nhân từng theo học tại các ngôi trường danh giá như Harvard thường hay nghĩ rằng bạn phải huy động vốn và tăng trưởng nhanh nhất có thể.
“Chiến lược này sẽ khiến công ty giống như bức tượng đứng trên đôi chân bằng đất sét. Nó có thể sụp đổ bất kỳ lúc nào”, bà nói.
Theo Financial Times, trong năm 2019, doanh thu Wildberries tăng 88% lên khoảng 3 tỷ USD. Lượng đơn đặt hàng mỗi ngày đạt 750.000, gấp đôi so với một năm trước đó.
Cũng trong năm 2019, Wildberries ước tính chiếm khoảng 4,7% doanh số bán hàng trực tuyến tại Nga, đứng thứ 3 sau Yandex Market và Alibaba của Trung Quốc. 4 triệu sản phẩm đến từ 35.000 thương hiệu và 26.000 nhà cung cấp khác nhau đã được trao tới tay người tiêu dùng trong khoảng thời gian này.
Hiện tại, Tatyana Bakalchuk đang sở hữu khối tài sản ước tính 7 tỷ USD. Giai đoạn đỉnh cao nhất, khối tài sản của bà ước tính chạm mốc 12,9 tỷ USD nhờ nhu cầu mua sắm trực tuyến tăng vọt thời đại dịch. Khó có thể tin rằng đầu năm 2021, khối tài sản của bà mới chỉ đạt 1,1 tỷ USD.
Theo: FT-Vũ Anh-Theo Nhịp sống thị trường
