Các biến thể COVID-19 từ Anh và California (Mỹ) dường như đã hợp thành một virus đột biến nặng, làm dấy lên lo ngại rằng giai đoạn mới của đại dịch COVID-19 có thể đang ở phía trước.
Báo New Scientist đưa tin hôm 16.2: Hai biến thể của virus corona SARS-CoV-2 đã kết hợp bộ gen của chúng để tạo thành một phiên bản lai đột biến nặng của virus.
Sự ‘tái tổ hợp’ này được phát hiện trong một mẫu virus ở California, làm dấy lên cảnh báo rằng chúng ta có thể đang bước vào một giai đoạn mới của đại dịch, theo New Scientist.
Virus lai là kết quả của sự tái tổ hợp giữa biến thể B.1.1.7 có khả năng lây truyền cao được phát hiện ở Anh và biến thể B.1.429 có nguồn gốc ở California. Virus lai có thể là nguyên nhân của làn sóng ca bệnh gần đây ở Los Angeles (Mỹ) vì nó chứa đột biến có khả năng chống lại một số kháng thể.
Virus tái tổ hợp được phát hiện bởi nhà sinh vật học Bette Korber tại Phòng thí nghiệm Quốc gia Los Alamos ở New Mexico (Mỹ). Cô Korber nói trong một cuộc họp tổ chức bởi Học viện Khoa học New York hôm 2.2 rằng cô đã thấy bằng chứng “khá rõ ràng” về virus tái tổ hợp trong dữ liệu về bộ gen virus tại Mỹ.
Vào tháng 12.2020 và tháng 1.2021, hai nhóm nghiên cứu độc lập báo cáo rằng họ chưa thấy bất kỳ bằng chứng nào về sự tái tổ hợp. Tuy nhiên, điều này đã được dự đoán từ lâu vì sự tái tổ hợp phổ biến ở các loại virus corona.
Không giống như đột biến thông thường, virus tái tổ hợp có thể có nhiều đột biến cùng một lúc. Điều này hầu như không mang lại bất kỳ lợi thế nào cho virus, nhưng đôi khi thì có.
Theo nhà nghiên cứu François Balloux tại Đại học College London (Anh), sự tái tổ hợp có thể có tầm quan trọng lớn về mặt tiến hóa. Nhiều chuyên gia thậm chí cho rằng đây là cách SARS-CoV-2 khởi phát.
Sự tái tổ hợp có thể dẫn đến sự xuất hiện của các biến thể mới và nguy hiểm hơn, mặc dù vẫn chưa rõ mối đe dọa (nếu có) của sự tái tổ hợp đầu tiên này.
Korber mới chỉ nhìn thấy một bộ gen tái tổ hợp duy nhất trong số hàng nghìn trình tự gen và không rõ liệu virus tái tổ hợp có truyền từ người sang người hay chỉ xuất hiện 1 lần duy nhất.
Sự xuất hiện gần đây của nhiều biến thể của virus corona mới có thể đã tạo điều kiện cho sự tái tổ hợp vì một người có thể bị nhiễm hai biến thể khác nhau cùng lúc.
Sergei Pond tại Đại học Temple ở Pennsylvania (Mỹ), người đang theo dõi các thể tái tổ hợp bằng cách so sánh hàng nghìn trình tự gen, cho biết: “Sắp tới, có thể chuyện này sẽ xảy ra với tỷ lệ đáng kể”.
Ông Pond nói rằng vẫn chưa có bằng chứng về sự tái tổ hợp rộng rãi, nhưng “tất cả virus corona đều tái tổ hợp, vì vậy câu hỏi là khi nào, chứ không phải có hay không”.
Ý nghĩa của phát hiện này vẫn chưa rõ ràng vì có rất ít thông tin về mặt sinh học của virus tái tổ hợp. Tuy nhiên, virus tái tổ hợp mang một đột biến từ B.1.1.7, được gọi là Δ69/70 – làm cho B.1.1.7 dễ lây truyền hơn; và một đột biến khác từ B.1.429, được gọi là L452R – có thể tạo ra khả năng chống lại các kháng thể.
Nhà sinh vật học Korber nói tại cuộc họp ở New York: “Loại tái tổ hợp này có thể cho phép virus kết hợp một loại virus dễ lây nhiễm hơn với một loại virus cứng đầu hơn”.
(Nguồn: New Scientist)