Debay là tên gọi của một hầm rượu được xây dựng sâu trong lòng núi, từ năm 1923 dưới thời Pháp thuộc trên đỉnh Bà Nà. Và nếu đến Bà Nà Hills mà chưa nghe những câu chuyện bí ẩn từ lòng núi, về nơi lưu giữ cả một quá khứ vàng son của giới quý tộc Pháp một thế kỷ trước, thì đó là cả một sự đáng tiếc.
Hầm rượu là một công trình lịch sử in đậm văn hóa rượu vang của người Pháp ở Bà Nà Hills. Đây là công trình khá độc đáo ở Việt Nam vì các hầm rượu thường phổ biến ở châu Âu nhưng lại ít được tìm thấy ở nước ta. Đặc biệt hơn nữa, nếu như các hầm rượu ở châu Âu thường thì được đào sâu xuống lòng đất, thì hầm rượu ở Bà Nà Hills nằm ẩn vào trong lòng núi.
Trong quãng thời gian từ năm 1919 đến năm 1938, đỉnh núi Chúa đã được người Pháp khai phá và xây dựng hàng trăm ngôi biệt thự cùng bệnh viện, bưu điện, ngân hàng… để phục vụ nhu cầu nghỉ dưỡng của các quan chức, sĩ quan quân đội, thương gia người Pháp và những người Việt giàu có. Vào năm 1923, người Pháp đã cho xây dựng hầm rượu Debay nhằm cất giữ các loại rượu và đặc biệt là loại rượu vang nổi tiếng được mang từ Pháp sang. Debay là tên của vị đại úy người Pháp đã phát hiện ra Bà Nà, hầm rượu mang tên ông như một cách ghi nhận công lao của vị đại úy này.
Hầm rượu có tổng chiều dài từ lối vào đến lối ra khoảng 100 mét, chiều cao 2,5 mét, rộng khoảng 2 mét, bên trong có các hầm cất giữ rượu, bar rượu, lò sưởi, sảnh. Vách hầm được xây bằng đá núi, trần hầm được đào theo hình vòm cung thể hiện lối kiến trúc mang đậm chất Pháp. Hơn nữa, hình vòm còn giúp tạo nên sự vững chắc cho hầm rượu. Đó là lý do vì sao gần 100 năm qua, hàng trăm ngôi biệt thự lộng lẫy nguy nga một thời nay chỉ còn là những phế tích nhưng hầm rượu vẫn trường tồn với thời gian, với sự khắc nghiệt của thiên nhiên và sự tàn phá của bom đạn trong chiến tranh, là công trình duy nhất của người Pháp còn lại khá nguyên vẹn tại Bà Nà.
Khám phá hầm rượu, du khách sẽ nhìn thấy những hốc đá được đào sâu vào bên trong vách núi. Nhiệt độ bên trong hầm rượu nói chung và các hốc đá này nói riêng thường khoảng 16 – 200C, đây chính là nhiệt độ lý tưởng để cất giữ các loại rượu vang. Trong hầm rượu hiện tại có tất cả 14 hốc rượu, gồm có 9 hốc nhỏ và 5 hốc lớn, mỗi hốc rượu đều có chủ nhân của nó. Họ là những chủ nhân của những ngôi biệt thự hoặc khách sạn tại Bà Nà một thế kỷ trước.
Sau một thời gian tìm hiểu từ nhiều nguồn tài liệu khác nhau, đến nay khu du lịch đã tìm ra 2 trong tổng số 14 vị chủ nhân của các hốc rượu nơi đây, đó là ông Morin và luật sư Beisson- người bạn thân của ông Morin. Morin và những anh em của ông đã mạnh dạn đầu tư xây dựng khách sạn đầu tiên tại khu du lịch Bà Nà, với tổng cộng 22 phòng đầy đủ tiện nghi, hoàn thành và đưa vào khai thác từ năm 1923, cùng thời điểm ra mắt hầm rượu cổ Debay.
Cách đây 100 năm, người Việt Nam bình thường hầu như không có cơ hội đặt chân đến đây. Lý do là vì đây là nơi chỉ dành cho giới thượng lưu gồm các quan chức, sĩ quan cao cấp trong quân đội Pháp, các thương gia Pháp và một số rất ít những người Việt Nam giàu có thân Pháp. Đây là nơi người Pháp gặp gỡ, giao lưu và tổ chức các buổi dạ tiệc, khiêu vũ xa hoa.
Cùng với sự ra đi của người Pháp ở Việt Nam vào năm 1945, Bà Nà đã chìm vào quên lãng và hầm rượu cũng chịu chung số phận. Nó đã bị bỏ hoang trong một thời gian dài và khu vực này đã bị bom đạn đánh sập một phần. Hầm rượu Debay là một công trình quan trọng cần được gìn giữ và tôn tạo đồng thời là một điểm tham quan không thể thiếu của mọi du khách khi đặt chân đến Bà Nà.
Tái hiện lịch sử, phục dựng quá khứ, khu du lịch Sun World Ba Na Hills đã tiếp tục nâng cấp, duy tu và phục chế lại các công năng của hầm rượu, nhằm mang đến cho du khách cơ hội trải nghiệm thú vui thưởng thức rượu vang quý mà giới quý tộc Pháp giàu có đã thưởng ngoạn cách đây hàng trăm năm. Bà Nà đã được khôi phục và hầm rượu cũng được phục chế lại tương đối hoàn chỉnh như ban đầu. Vì vậy, đến với Bà Nà Hills ngày nay, du khách sẽ không bất ngờ khi bắt gặp những tủ rượu, quầy bar, lò sưởi, phòng đón khách đậm chất Pháp trong hầm rượu Debay.
Ghé thăm hầm rượu Debay 100 năm tuổi trong mùa hè này, lần đầu tiên du khách sẽ được hóa thân thành những quý tộc Pháp thời xa xưa, trở về ký ức lịch sử của những năm 1923, trải nghiệm văn hóa rượu vang của nước Pháp, hình dung lại không gian và không khí sang trọng của những bữa yến tiệc mà giới quan chức Pháp giàu có xa xưa từng tận hưởng.
Những trải nghiệm đặc biệt này được bao gồm trong ba hạng mức lựa chọn gồm Silver, Gold và Platinum. Theo đó, ở tất cả các hạng mức, du khách sẽ được sở hữu vé tham quan hầm rượu và một ly rượu vang hoặc cocktail. Sự khác biệt duy nhất giữa các hạng mức là loại đồ uống khác nhau để du khách có thể trải nghiệm các hương vị rượu vang/cocktail thượng hạng khác biệt tại hầm rượu Debay.
Để gia tăng trải nghiệm cho du khách, Sun World Ba Na Hills đã xây dựng Bar Debay ngay phía trên hầm rượu với không gian rộng rãi, sang trọng. Đây là nơi du khách có thể nghỉ chân và tiếp tục thưởng thức những ly rượu vang quý hiếm và thơm lừng.
Bar Debay còn gây ấn tượng với không gian ngoài trời thoáng đãng nhìn ra vườn hoa Le Jardin D’Amour, từ đây, du khách có thể vừa nhấm nháp ngụm vang sóng sánh thơm lừng, thưởng thức xiên thịt nướng vừa ngắm mây bay ngang tầm mắt giữa chốn ngàn hoa.
Ghé thăm Hầm rượu Debay để một lần trải nghiệm làm quý tộc Pháp, khám phá những giá trị văn hóa, lịch sử đáng quý của hầm rượu 100 năm tuổi và thưởng thức những ly rượu vang trên đỉnh Bà Nà, bạn sẽ có những cảm giác đặc biệt không thể nào quên trong mùa hè này.
Ánh Dương-Tổ Quốc
