Mỹ hôm 2-9 cho biết nước này sẽ yêu cầu các nhà ngoại giao cấp cao của Trung Quốc phải được Bộ Ngoại giao Mỹ chấp thuận trước khi đến thăm các trường đại học của Mỹ hoặc tổ chức các sự kiện văn hóa với hơn 50 người tham dự bên ngoài các phái bộ ngoại giao.
Động thái này của Mỹ nhằm phản ứng trước những gì họ cho là sự hạn chế của Trung Quốc đối với các nhà ngoại giao Mỹ làm việc tại Trung Quốc. Đây là một phần trong chiến dịch của chính quyền Tổng thống Donald Trump chống lại các hoạt động gián điệp và gây ảnh hưởng của Trung Quốc.
Bộ Ngoại giao Mỹ cho biết họ cũng sẽ hành động để đảm bảo tất cả các tài khoản mạng xã hội của đại sứ quán và lãnh sự quán Trung Quốc được “xác định chính xác”.
Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo cho hay: “Chúng tôi chỉ đơn giản là yêu cầu có đi có lại. Quyền tiếp cận của các nhà ngoại giao của chúng tôi ở Trung Quốc nên phản ánh khả năng tiếp cận của các nhà ngoại giao Trung Quốc ở Mỹ và các bước hôm nay cơ bản là đi theo hướng đó. Nếu Trung Quốc loại bỏ các hạn chế áp đặt đối với các nhà ngoại giao Mỹ, chúng tôi sẵn sàng đáp lại”.
Đây là bước đi mới nhất của Mỹ nhằm hạn chế hoạt động của Trung Quốc tại Mỹ trước thềm cuộc bầu cử tổng thống vào tháng 11, theo đó việc Tổng thống Trump đưa ra cách tiếp cận cứng rắn đối với Trung Quốc là nền tảng chính sách đối ngoại quan trọng.
Đại sứ quán Trung Quốc tại Washington gọi động thái này là hạn chế và rào cản phi lý đối với các nhân viên ngoại giao và lãnh sự Trung Quốc, đi ngược lại với các giá trị về sự cởi mở và tự do của phía Mỹ.
Theo nhà ngoại giao hàng đầu Mỹ, Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Mỹ về tăng trưởng kinh tế Keith Krach gần đây đã viết thư cho ban lãnh đạo của các trường đại học Mỹ cảnh báo họ về các mối đe dọa từ Trung Quốc. Ông Pompeo cho rằng: “Những mối đe dọa này có thể được thực hiện dưới hình thức tài trợ bất hợp pháp cho các nghiên cứu, đánh cắp tài sản trí tuệ, đe dọa sinh viên nước ngoài và các nỗ lực tuyển dụng nhân tài không rõ ràng”.
Ông Pompeo cũng cho biết ông dự định thảo luận về Trung Quốc và các vấn đề khu vực khác với Hiệp hội 10 quốc gia Đông Nam Á và các nước Ấn Độ – Thái Bình Dương trong các cuộc họp trực tuyến vào tuần tới.
Theo Người Lao động