Tác giả: Tiến sĩ, Bác sĩ Yuhong Dong và Makaï Albert
Nhiều chi tiết có thể kiểm chứng được cung cấp bởi những người nhận tạng và những người có trải nghiệm cận tử đã giúp xây dựng các hướng dẫn y tế, làm sáng tỏ bản chất của ý thức con người.
“Khi ông ấy ôm tôi, tôi cảm thấy con trai mình”, mẹ của Jerry kể lại. “Nó ở đó.” Khi mới 16 tháng tuổi, Jerry đã chết đuối một cách bi thảm. Tim của cậu bé được ghép cho Carter, một cậu bé 7 tháng tuổi bị bệnh tim bẩm sinh. Nhiều năm sau, khi mẹ của Jerry, một bác sĩ và tự nhận là “người hoài nghi bẩm sinh”, gặp Carter, bà đã kinh ngạc trước những điểm tương đồng với con trai mình. “Carter 6 tuổi,” bà quan sát, “nhưng nó nói chuyện giống Jerry và chơi với mũi tôi giống như Jerry đã làm”.
Mẹ của Carter cũng chứng kiến những hành vi phi thường ở con trai mình sau ca ghép tim. “Tôi thấy Carter đi về phía bà ấy,” bà nói khi nói về mẹ của Jerry. “Nó không bao giờ làm vậy. Nó rất, rất nhút nhát, nhưng nó đi về phía bà ấy như thể nó từng chạy về phía tôi khi còn bé. Khi nó lẩm bẩm ‘không sao đâu mẹ’, tôi đã bật khóc. Nó gọi bà ấy là mẹ”. Phản ứng của Carter đối với cha của Jerry còn đáng kinh ngạc hơn. “Khi chúng tôi đi nhà thờ cùng nhau, Carter chưa bao giờ gặp cha của Jerry,” bà giải thích. “Chúng tôi đến muộn và cha của Jerry đang ngồi với một nhóm người ở giữa hội chúng. Carter buông tay tôi ra và chạy về phía người đàn ông đó. Nó leo lên đùi ông ấy, ôm chặt lấy ông ấy và nói ‘Bố’. Chúng tôi sững sờ. Làm sao nó có thể biết ông ấy? Tại sao nó lại gọi ông ấy là bố?”.
Trường hợp của Carter đặt ra một câu hỏi đáng chú ý về bản chất của ý thức: liệu nó có bị giới hạn trong não không? Một lượng lớn nghiên cứu y học cho thấy điều ngược lại, cho biết rằng ý thức có thể mở rộng sang các cơ quan khác, như tim của chúng ta, và thậm chí vượt qua cơ thể trong các trạng thái chuyển tiếp đặc biệt giữa sự sống và cái chết.
Một trái tim mới, một con người mới?
Paul Pearsall, nhà thần kinh tâm lý lâm sàng tại Đại học Hawaii, cùng với Gary Schwartz và Linda Russek, thuộc khoa tâm lý và y học tại Đại học Arizona, Tucson, là những người đầu tiên ghi lại các trường hợp của Jerry và Carter.
Nghiên cứu của họ dựa trên hơn 74 trường hợp ghép tạng, bao gồm 23 ca ghép tim, được Paul Pearsall chú ý trong khoảng thời gian mười năm. Ông nhận thấy rằng những người nhận tạng đôi khi tiếp nhận các đặc điểm của người hiến tặng, bao gồm sở thích, cảm xúc, đặc điểm tính cách, ký ức và thậm chí cả các khía cạnh của danh tính. Nghiên cứu của Paul Pearsall được thiết kế chuyên sâu, với các cuộc phỏng vấn với những người nhận ghép, giới xã hội của họ và những người thân cận của người hiến tặng.
Các nhà nghiên cứu đã trình bày chi tiết các quan sát chính từ mười cặp trường hợp trong đó bệnh nhân đã chia sẻ trải nghiệm thay đổi tính cách của họ sau khi ghép tạng, bao gồm cả trường hợp của “Danielle”. Danielle, một cô gái 18 tuổi, đã nhận được một trái tim ghép từ một chàng trai 18 tuổi tên Paul. Trước khi ghép, Danielle không có hứng thú với âm nhạc. Tuy nhiên, sau khi nhận trái tim của Paul, cô đã phát triển một tình yêu sâu sắc với âm nhạc và cảm thấy một sự thôi thúc mạnh mẽ muốn chơi guitar, nhạc cụ mà Paul đã chơi.
Khi Danielle gặp gia đình Paul, cô ấy nói rằng đã cảm thấy một sự kết nối quan trọng, khẳng định: “Tôi biết anh ấy trực tiếp”. Một trường hợp đáng chú ý khác là Claire Sylvia, người đã viết A Change of Heart, một hồi ký kể lại trải nghiệm của cô sau ca ghép tim. Cô ấy nói rằng đã phát triển những cơn thèm ăn bất ngờ sau khi ghép. Mặc dù tự mô tả mình là một “vũ công chú trọng sức khỏe”, Sylvia đột nhiên có một “cơn thèm không thể kiểm soát” đối với gà viên, một món ăn mà trước đây cô không thích. Sau đó, hóa ra cơn thèm này phù hợp với sở thích của người hiến tạng cho cô ấy.
Một nghiên cứu hồi cứu được công bố năm 1992 báo cáo rằng trong số 47 bệnh nhân Úc đã trải qua phẫu thuật ghép tạng, 6% có những thay đổi tính cách rõ rệt sau khi nhận một trái tim mới. Một nghiên cứu cắt ngang được thực hiện vào năm 2024 đã xem xét những thay đổi tính cách ở 23 bệnh nhân ghép tim so với 24 bệnh nhân ghép các cơ quan khác, bao gồm thận, phổi và gan. Nghiên cứu cho thấy rằng 89% những người nhận tạng đã trải qua những thay đổi tính cách, mặc dù các tác giả không thiết lập mối tương quan giữa những thay đổi này với đặc điểm của người hiến tặng của họ.
Kết quả cho thấy 47,8% những người được ghép tim đã trải qua ít nhất bốn thay đổi tính cách đáng kể, so với 25% những người nhận các cơ quan khác.
Một nghiên cứu cắt ngang năm 2024 đã kiểm tra 23 người nhận ghép tim và 24 người nhận ghép các cơ quan khác, bao gồm thận, phổi và gan. (Epoch Times)
Các thay đổi tính cách, bao gồm việc tham gia hoặc xem các hoạt động thể thao, thay đổi về tính khí và sở thích ăn uống, đã được báo cáo.
Các nghiên cứu khác nhau báo cáo kết quả khác nhau, có thể do sự khác biệt trong thiết kế và phương pháp nghiên cứu. Cần nhấn mạnh rằng một số báo cáo không ghi nhận bất kỳ thay đổi tính cách nào sau khi ghép.
Tim Não
Tiến sĩ Mitchell B. Liester, phó giáo sư lâm sàng tại khoa tâm thần của trường y Đại học Colorado, đã đưa ra giả thuyết rằng, trong quá trình ghép tim, ý thức của người hiến tặng hoặc ký ức được lưu trữ trong cơ quan có thể được chuyển sang người nhận.
Ông nhấn mạnh rằng người nhận có thể tiếp nhận đặc điểm tính cách của người hiến tặng thông qua trí nhớ tế bào, mà ông đã phân loại thành sáu loại: epigenetics, DNA, RNA, trí nhớ protein, dây thần kinh tim và năng lượng điện từ. Từ quan điểm giải phẫu, hệ thống thần kinh của tim có sự giống nhau đáng kinh ngạc với hệ thống thần kinh của não. Cả hai hệ thống đều có cấu trúc phức tạp, chia sẻ các chất dẫn truyền thần kinh tương tự và thể hiện khả năng thích ứng theo thời gian. Do những điểm tương đồng này, tim thường được gọi là “não của tim”.
Y học cổ truyền Trung Quốc, có lịch sử 5000 năm, có một câu nói tương tự: “Tâm (tim) chủ thần”, cho thấy rằng trái tim của chúng ta là một phần của ý thức. Có những giải thích khác cho những thay đổi tính cách, như tác dụng của thuốc ức chế miễn dịch, căng thẳng của phẫu thuật và sự trùng hợp thống kê. Những giải thích thay thế này có thể giải thích một số trường hợp nhưng không đủ để giải thích các trường hợp mà người hiến tặng và người nhận có mức độ tương đồng cao.
Tiến sĩ Eben Alexander, một cựu bác sĩ phẫu thuật thần kinh và giáo sư tại Trường Y Harvard, cho biết trong một cuộc phỏng vấn với Epoch Times: “Cân nhắc rằng đây là một ‘ý thức của tim’ là hoàn toàn hợp lý.” Ông nói thêm rằng việc giới hạn ý thức vào tim hoặc não có thể không phải là câu trả lời cho mọi câu hỏi. Các cơ quan hoạt động giống như “thiết bị thu phát, bộ lọc,” ông nói. “Cơ thể vật lý của chúng ta chỉ là một cách để biểu hiện ý thức này”.
Quan điểm của Tiến sĩ Alexander lặp lại quan điểm của Tiến sĩ Larry Dossey, cựu trưởng khoa tại Bệnh viện Medical City Dallas, người cho rằng ý thức của chúng ta là phi cục bộ, nghĩa là nó không bị giới hạn ở các vị trí cụ thể như tim hoặc não. Tuy nhiên, ngay cả khi cả tim và não đều không hoạt động, ý thức vẫn có thể tồn tại.
Trải nghiệm ngoài cơ thể
Một trường hợp thuyết phục được báo cáo bởi cựu bác sĩ tim mạch Michael Sabom liên quan đến Pam Reynolds (bí danh), 35 tuổi, người đã trải qua một ca phẫu thuật não do phình động mạch. Để đảm bảo ca phẫu thuật thành công, toàn bộ máu đã được rút khỏi não cô, và ngay cả tim cô cũng ngừng đập.
Trong suốt ca phẫu thuật, không có sóng EEG nào được ghi nhận và thân não không cho thấy hoạt động nào. Hơn nữa, cô ấy đang được gây mê sâu và nhiệt độ cơ thể của cô ấy đã được hạ xuống 15 °C. Theo tất cả các định nghĩa lâm sàng, cô ấy hoàn toàn bất tỉnh. Tuy nhiên, như Michael Sabom kể trong cuốn sách Light and Death của mình, ngay sau khi bắt đầu ca phẫu thuật, Pam nghe thấy một tiếng vo ve và cảm thấy như thể cô ấy đã rời khỏi cơ thể mình, cuối cùng quan sát ca phẫu thuật từ một điểm nhìn cao hơn, như thể cô ấy đang ngồi trên vai bác sĩ phẫu thuật.
Sau ca phẫu thuật, cô ấy đã báo cáo một số chi tiết đáng kinh ngạc. Cô ấy mô tả chính xác các công cụ được bác sĩ phẫu thuật thần kinh sử dụng để mở hộp sọ và có thể kể lại các cuộc trò chuyện giữa các nhân viên y tế. Cô ấy khẳng định đã nghe thấy bài hát Hotel California mặc dù một thiết bị 100 decibel đã được đặt trong tai cô ấy, điều này không gây ra bất kỳ hoạt động não nào. Tất cả các quan sát của cô ấy sau đó đã được xác minh bởi các nhân viên y tế.
Tiến sĩ Pim van Lommel, một bác sĩ tim mạch người Hà Lan, đã báo cáo một trường hợp khác ở Hà Lan trên tạp chí The Lancet vào năm 2001.
Một người đàn ông 44 tuổi bị ngừng tim và rơi vào hôn mê. Trong quá trình hồi sức, một y tá đã tháo răng giả của bệnh nhân và đặt nó trên một chiếc xe đẩy gần đó. Vài giờ sau, đội ngũ y tế đã thành công trong việc khởi động lại tim của người đàn ông. Một tuần trôi qua trước khi bệnh nhân hoàn toàn tỉnh lại. Khi đang nằm trên giường bệnh, ông ấy nhận thấy các nhân viên đang tìm kiếm thứ gì đó. Trước sự ngạc nhiên của mọi người, ông ấy đột nhiên nói: “Cô ấy biết răng giả của tôi ở đâu”, chỉ vào một trong những y tá. Ông nhớ lại chính xác rằng răng giả đã được đặt trong một ngăn kéo kéo ra dưới chiếc xe đẩy.
Một trải nghiệm không hiếm gặp
Những hiện tượng này, được gọi là “trải nghiệm cận tử” (EMI), đã được báo cáo bởi những người trải qua những trải nghiệm sống động vào thời điểm cái chết lâm sàng hoặc nguy hiểm cực độ. Sam Parnia và các đồng nghiệp đã xem xét 2060 trường hợp ngừng tim và nhận thấy rằng ở 9% bệnh nhân, ý thức vẫn hoạt động ngay cả sau khi tim ngừng đập. Gần một trong mười người đã có trải nghiệm cận tử, cho thấy rằng hiện tượng này không hiếm.
Tương tự, Tiến sĩ Pim van Lommel báo cáo rằng 18% trong số 344 bệnh nhân, những người đã được hồi sức sau khi ngừng tim, đã báo cáo những trải nghiệm sống động. Một khía cạnh phổ biến của trải nghiệm cận tử là cảm giác “tách rời ý thức khỏi cơ thể vật lý”, thường được gọi là “trải nghiệm ngoài cơ thể”. Những trải nghiệm như vậy đã được báo cáo bởi 13% những người trải qua trải nghiệm cận tử trong nghiên cứu của Sam Parnia và bởi 24% trong nghiên cứu của Tiến sĩ Pim van Lommel về EMI.
Những người này mô tả họ đang lơ lửng bên ngoài cơ thể và quan sát các chi tiết về môi trường xung quanh, nhiều trong số 3đó có thể được xác minh độc lập bởi nhân viên y tế, như trong trường hợp của Pam.
Cảm giác tách rời ý thức khỏi cơ thể vật lý thường được mô tả như một trải nghiệm ngoài cơ thể (OBE, Out of body experience). (Minh họa của báo Epoch Times)
Một sự chính xác đáng kinh ngạc
Janice Holden, người có nghiên cứu chủ yếu tập trung vào những ý nghĩa của trải nghiệm cận tử, giao tiếp sau khi chết và các trải nghiệm xuyên nhân cách khác đối với việc tư vấn, đã tiến hành phỏng vấn 93 bệnh nhân đã trải qua các tình huống cận tử. Cô yêu cầu những người tham gia mô tả những quan sát của họ về các sự kiện xảy ra xung quanh họ. Các nhân viên bệnh viện sau đó đã xác minh tính chính xác của những quan sát này.
Kết quả cho thấy 92,5% các quan sát là hoàn toàn chính xác, nghĩa là chúng phù hợp với các sự kiện thực tế được xác nhận bởi nhân viên bệnh viện. Ngoài ra, 6,5% các quan sát gần như chính xác, nghĩa là chúng phần lớn đúng, nhưng có những khác biệt nhỏ. Chỉ 1,1% các quan sát bị đánh giá là không chính xác, được quy cho một bệnh nhân duy nhất trong nghiên cứu.
Tiến sĩ Jeffrey Long, một bác sĩ xạ trị đang hành nghề ở Kentucky, đã nghiên cứu về EMI trong 25 năm. Trong cuốn sách Evidence of the Afterlife: The Science of Near-Death Experiences, Tiến sĩ Long mô tả một cuộc khảo sát được thực hiện với 617 người đã trải qua trải nghiệm cận tử, trong đó 46,5% mô tả trải nghiệm ngoài cơ thể. Trong số những người này, 97,6% các quan sát đã được xác minh là có thật. “Khi họ kiểm tra những gì họ đã thấy khi hồi phục sau sự kiện đe dọa tính mạng, họ thấy rằng nó luôn chính xác đến từng chi tiết tinh tế.” Tiến sĩ Long nói với Epoch Times rằng ông đã nghiên cứu hơn 4000 trường hợp EMI.
Sự tương đồng, tính nhất quán và độ chính xác được quan sát thấy trong các trải nghiệm cận tử nên khuyến khích chúng ta xem xét những nghiên cứu và hiện tượng này như những cuộc điều tra khoa học hợp pháp, ông nói thêm. Trong cuốn sách của mình, Michael Sabom nói rằng ban đầu ông hoài nghi về EMI. Ông thậm chí còn bắt tay vào việc bác bỏ chúng. Tuy nhiên, sau nhiều năm nghiên cứu chuyên sâu, quan điểm của ông đã thay đổi. Khoa học về cơ bản dựa trên nguyên tắc rằng thực tại được thiết lập bằng cách quan sát lặp đi lặp lại và có thể kiểm chứng. Với hàng nghìn trường hợp được báo cáo, EMI xứng đáng được xem xét khoa học nghiêm túc.
Đến các chiều không gian khác
Ngoài trải nghiệm ngoài cơ thể, các tạp chí y học nổi tiếng và các bác sĩ đã báo cáo các trường hợp người ta đã du hành vượt ra ngoài thế giới vật lý hiện tại. Trong nghiên cứu của Tiến sĩ Pim van Lommel, 29% những người trải qua EMI nói rằng ý thức của họ đã du hành đến các chiều không gian khác và trở về với những trải nghiệm sống động. Hơn nữa, 7% số đối tượng trong nghiên cứu của Sam Parnia báo cáo rằng họ cảm thấy như thể đã bước vào một thế giới ngoài Trái đất.
Sự nghiệp của Tiến sĩ Alexander bao gồm hơn 25 năm kinh nghiệm làm bác sĩ phẫu thuật thần kinh, trong đó có 15 năm làm việc tại Bệnh viện Brigham and Women’s và Bệnh viện Nhi Boston, cũng như tại Trường Y Harvard ở Boston. Vào những giờ đầu ngày 10 tháng 11 năm 2008, Tiến sĩ Alexander rơi vào tình trạng hôn mê sâu do viêm màng não vi khuẩn hiếm gặp. “Các bác sĩ nói với ông ấy rằng ông ấy chỉ còn 2% cơ hội sống sót và không có cơ hội phục hồi,” ông nói với Epoch Times trong một cuộc phỏng vấn.
Mặc dù tình trạng của ông nhanh chóng xấu đi, ông tỉnh lại bảy ngày sau đó. Trong suốt tuần hôn mê, khi sự sống của ông đang suy yếu, Tiến sĩ Alexander đã trải qua một trải nghiệm cực kỳ mạnh mẽ. Theo ký ức của ông, ông cảm thấy mình được tái sinh dưới dạng một chất nguyên thủy, nhớt nhát, sau đó cưỡi trên cánh bướm dẫn ông đến một vương quốc “hoàn toàn khác biệt về bản chất vĩnh cửu so với Trái Đất,” ông nói. Thế giới mà ông thấy có những đám mây khổng lồ chứa các sinh vật màu hồng và trắng, trong suốt và lấp lánh, di chuyển thành vòng cung trên bầu trời, để lại những vệt cầu vồng, ông nói với Epoch Times. Trong cuốn sách Proof of Heaven: A Neurosurgeon’s Journey into the Afterlife, Tiến sĩ Alexander đã diễn giải thế giới này là thiên đường. Ông cũng mô tả việc cảm nhận tình yêu của Chúa và sự hiện diện của các thiên thần.
Tiến sĩ Mary C. Neal, một bác sĩ phẫu thuật chỉnh hình tại Đại học Nam California, đã báo cáo một trải nghiệm tương tự trong cuốn sách To Heaven and Back. Năm 1999, trong một vụ tai nạn kayak, Tiến sĩ Neal bị chết đuối và ý thức của cô dường như rời khỏi cơ thể để bước vào một vương quốc ánh sáng. Ở đó, cô đã gặp gỡ các linh hồn và xem lại cuộc đời mình. “Sam Parnia và một nhóm các chuyên gia y tế, bao gồm các nhà thần kinh học, chuyên gia chăm sóc đặc biệt, bác sĩ tâm thần và nhà tâm lý học từ Đại học Harvard, Đại học Baylor, Đại học California, Riverside và Đại học Virginia, đã tóm tắt rằng các EMI tuân theo một mô hình đáng ngạc nhiên là giống nhau.
Một hướng dẫn y tế năm 2022 được viết bởi Tiến sĩ Sam Parnia và một nhóm chuyên gia y tế, đã tóm tắt các EMI có những mô hình tương đồng đáng kinh ngạc. (Minh họa Epoch Times)
Phi vật lý
Ghép tim và EMI cho thấy một sự linh hoạt đáng chú ý của ý thức. Ý thức con người có lẽ là một thực thể tự do di chuyển trong cơ thể chúng ta. Nó có thể di chuyển vào trái tim chúng ta, ra ngoài cơ thể chúng ta, và thậm chí du hành đến các chiều không gian khác mà mắt người không thể nhận thấy.
“Giống như một cầu vồng, bạn có thể thấy nó là thật, nhưng bạn không thể chạm vào nó,” Peter Walling, từ trung tâm y tế Đại học Baylor, nói với Epoch Times. Tiến sĩ Long nói rằng nếu mọi người thực sự hiểu “bằng chứng áp đảo” về sự tồn tại của ý thức độc lập với cơ thể, “sẽ rất dễ dàng chấp nhận rằng chúng ta thực sự là những sinh vật vĩnh cửu có sự tồn tại trên trần thế, có cơ thể vật lý, nhưng thực tại lớn nhất của chúng ta là của cái phi vật lý và ý thức phi vật lý”.
Bất kể ý thức du hành đến đâu, nó phải có một nguồn gốc, một điểm xuất phát.
Tiếp theo chúng ta sẽ khám phá nguồn gốc có thể có của ý thức con người qua lăng kính của nghiên cứu y học và khoa học.
Theo Epoch Times-Thanh Ngọc biên dịch
