Nhiều nguyên nhân chủ quan và khách quan đã khiến các dự án thuộc sáng kiến Vành đai Con đường của ông Tập Cận Bình gặp vô số khó khăn trong thời gian gần đây.
Đầu tư khó khăn
CNBC mới đây dẫn nguồn cơ quan xếp hạng tín dụng Moody’s Investors Service nhận định tăng trưởng đầu tư nước ngoài của Trung Quốc sẽ chậm lại và thậm chí suy giảm trong vài năm tới, giữa bối cảnh rủi ro về kinh tế và địa chính trị trên khắp thế giới đang có xu hướng tăng.
Trong báo cáo được đưa ra tuần trước, Moody’s cho rằng các công ty xây dựng cơ sở hạ tầng của Trung Quốc sẽ lựa chọn kĩ lưỡng hơn khi đầu tư vào các dự án ở nước ngoài.
“Các khoản đầu tư nước ngoài sẽ duy trì ở ngưỡng cố định, nhưng các công ty Trung Quốc sẽ cẩn trọng hơn khi đầu tư, đặc biệt tại các thị trường mới nổi và ở biên giới với Trung Quốc. Hiện tượng này xảy ra bởi các công ty đã bắt đầu nhận thức được nhiều rủi ro,“ báo cáo viết.
Trong nhiều năm qua, đầu tư trực tiếp nước ngoài của Trung Quốc đã tăng mạnh, được khuyến khích bởi các chương trình của chính phủ như Sáng kiến Vành đai Con đường.
Siêu dự án này là trọng tâm trong chính sách đối ngoại của Chủ tịch nước Tập Cận Bình và được coi là nỗ lực của Trung Quốc trong việc gia tăng tầm ảnh hưởng – thông qua đầu tư và xây dựng các dự án cơ sở hạ tầng lớn trên khắp thế giới, chủ yếu ở các quốc gia đang phát triển.
Dự án Vành đai Con đường hướng tới việc kết nối hơn 60 quốc gia trên khắp Châu Á, Châu Âu, Châu Phi và vùng Trung đông thông qua các tuyến đường bộ và đường biển.
Đầu tư trực tiếp nước ngoài của Trung Quốc tăng 49,3% trong năm 2016 và giảm liên tiếp trong 2 năm sau đó, xuống mức 23% vào năm 2017 và 13,6% vào năm 2018 so với thời điểm năm trước đó.
Hủy bỏ cam kết
Theo Moody’s, sau khi đạt đỉnh vào năm 2016, tăng trưởng đầu tư bắt đầu chậm lại do các biện pháp kiểm soát theo quy định và điều kiện thanh khoản chặt chẽ hơn ở Trung Quốc.
“Chúng tôi tin rằng sự suy giảm trong năm 2018 đã phản ánh việc các công ty cơ sở hạ tầng đã rút lui do những vấn đề đầu tư mà họ đã gặp phải trong những năm trước, đặc biệt tại các thị trường mới nổi của Vành đai Con đường.
Đang có những sự thay đổi khó đoán tại nước ngoài. Thái độ của chính phủ các nước đối với các nhà đầu tư Trung Quốc đang thay đổi bởi các cuộc bầu cử ở nước sở tại sẽ đem lại những nhà lãnh đạo mới,” báo cáo cho hay.
Trong những năm gần đây, các quốc gia như Pakistan, Malaysia và Sierra Leone đã hoãn hoặc hủy bỏ cam kết đối với dự án Vành đai Con đường vì vô số các lí do bao gồm thay đổi về mặt chính trị và sự phản đối từ cộng đồng dân cư địa phương.
Ngoài ra, mâu thuẫn thương mại giữa Mỹ – Trung cũng đang ảnh hưởng tới “quan điểm của các quốc gia khác đối với nguồn đầu tư từ công ty Trung Quốc và quan điểm của các công ty Trung Quốc đối với việc đầu tư ra nước ngoài”.
Ada Li, chuyên gia cấp cao tại Moody’s, nói dự án Vành đai Con đường sẽ bị trì hoãn trong nhiều năm tới, đặc biệt khi đầu tư trực tiếp nước ngoài trong nửa đầu năm 2019 chỉ tăng trưởng 0,1% so với năm trước.
Trong khi đó, các công ty nhà nước Trung Quốc cũng đang chuyển các khoản đầu tư tại thị trường nước ngoài trở về trong nước.
“Đây là cách để giúp Trung Quốc đạt mục tiêu tăng trưởng từ 6% tới 6,5%,” bà Li nói.
Moody’s kết luận trong báo cáo: “Mặc cho các rủi ro, đầu tư nước ngoài vẫn đem lại những lợi ích chiến lược và tài chính cho chính phủ và nền kinh tế Trung Quốc. Những lợi ích này bao gồm việc củng cố hình ảnh của Trung Quốc trên thế giới, mở rộng sự hiểu biết về công nghiệp, tài nguyên thiên nhiên và đa dạng hóa thị trường cũng như các nguồn thu nhập của quốc gia này.”
theo Trí Thức Trẻ
