Hơn 1 thập kỷ lập nghiệp ở “thành phố không ngủ” New York, nhiều khoảnh khắc 9x Việt Nguyễn Trần Minh Đức (34 tuổi) tự hỏi “liệu có phải mình đang nằm mơ”. Đó là khi anh chạm tay đến cơ hội làm việc tại những thương hiệu, tạp chí trước đây Đức chỉ nhìn thấy qua Internet.
21h20, Minh Đức trở về căn hộ ở Brooklyn (New York) sau một ngày làm việc tại hãng nước hoa Le Labo và thực hiện một số dự án cá nhân. 11 năm kể từ ngày sang Mỹ, cuộc sống mỗi ngày của chàng trai sinh năm 1990 gần như chỉ xoay quanh công việc. Đức tự nhận mình “tham” vì cảm giác hạnh phúc khi làm được việc mình đam mê luôn thổi bùng lửa nghề trong anh.
Minh Đức vẫn nhớ chính xác ngày anh chính thức đi làm tại tạp chí Resident là 3/10/2014. Đây cũng là công việc đúng chuyên môn đầu tiên Đức có được ở xứ sở cờ hoa. Khi còn ở Việt Nam, chàng trai 9x từng là chuyên viên thiết kế đồ họa cho HTV3, làm việc cho một thương hiệu thời trang thiết kế và quay MV cho ca sĩ.
Lúc mới đặt chân đến Mỹ, Minh Đức vừa làm nhân viên phục vụ, vừa rải hàng trăm CV từ căn phòng không cửa sổ để nuôi giấc mộng thực hiện American Dream. Nước Mỹ với Đức Minh khi ấy chẳng thể màu hồng như trong những bộ phim ảnh anh từng xem.
Từ tầng hầm cách “miền đất hứa” New York hơn 100km
Khi được hỏi lý do vì sao từ bỏ công việc tại Việt Nam để tới Mỹ, Minh Đức thừa nhận “nghĩ lại cũng không biết tại sao”.“Lúc bố hoàn tất thủ tục bảo lãnh sang Mỹ, tôi vẫn hoang mang. Năm đó tôi 23 tuổi, nếu đi thì khá muộn so với những bạn du học. Ở Việt Nam, công việc đang trên đà thăng tiến. Dù có chút máu liều, muốn trải nghiệm môi trường mới nhưng tôi cũng sợ phải làm lại từ đầu. Mẹ là người ủng hộ tôi đi”, Minh Đức kể.
Trong tưởng tượng của chàng trai này, nước Mỹ có những con đường tấp nập, nhà cửa san sát. Tại Texas nơi anh ở, đường phố vắng bóng người qua lại, nhà cửa cách xa nhau, càng không phát triển ngành thời trang hay điện ảnh như cách Minh Đức mong chờ.
Vì biến cố gia đình, Đức không học đại học tại Việt Nam. Anh vào một trường dạy thiết kế nhờ học bổng. Không bằng cấp chính quy, chỉ nói được tiếng Anh cơ bản nên trong suốt nửa năm đầu tiên, 9x loay hoay vì không tìm được việc đúng chuyên môn trong lĩnh vực nghệ thuật sáng tạo. Anh đi làm tại quán phở, tiệm nail để tự lập tài chính. Nghe bạn bè gọi về Việt Nam vì thấy anh càng ở lâu càng phí thời gian, bản thân Minh Đức cũng nhiều lần nhen nhóm ý định này.
Tuy nhiên thay vì về nước theo lời khuyên, 9x lại đem toàn bộ số tiền tiết kiệm đến New York để tìm kiếm cơ hội mới.“Nếu bản thân quay về lúc này vẫn chưa đạt được thành tựu nào thì rất lãng phí nên tôi lại liều, tự nhủ phải kiếm việc bằng mọi giá”, Đức chia sẻ.
Anh thuê một căn phòng rẻ nhất được giới thiệu tại New Jersey, cách New York hơn 100km với giá 400 USD/tháng (10 triệu đồng). Tầng hầm ở Mỹ thường là nơi đặt máy giặt, nhà kho, chủ nhà cải tạo lại cho khách thuê. Phòng trọ Minh Đức ở một mình không có cửa sổ, thiếu ánh sáng tự nhiên, mùa đông dùng máy sưởi vẫn cảm thấy lạnh buốt.
9x tiếp tục làm nhiều công việc khác nhau để duy trì thu nhập, hàng tuần ngồi xe buýt 1 tiếng đến New York nhận việc freelance tích lũy kinh nghiệm. Mỗi ngày anh đều rong ruổi khắp các trang tuyển dụng, rải ít nhất 10 CV cho những nơi cảm thấy phù hợp.
Ngày Minh Đức nhận thông báo được tạp chí Resident ở New York nhận vào vị trí thiết kế đồ họa, anh mừng đến muốn khóc. Đức chưa từng kể cho gia đình những chuyện đã trải qua tại Mỹ nhưng khi có tin trúng tuyển, anh gọi cho bố mẹ đầu tiên, rồi thông báo đến bạn bè.
Những cột mốc đầu tiên nơi đất khách quê người
Trong thời gian Minh Đức làm việc tại vị trí nhân viên thiết kế đồ hoạ, tạp chí Resident đăng tuyển vị trí Giám đốc sáng tạo. Đức không ngần ngại tự ứng cử. Bản thân anh là người làm việc trực tiếp với Giám đốc sáng tạo trước đó, Đức hiểu công việc. Hầu hết các kỹ năng như thiết kế, làm website, chỉnh sửa hình ảnh và video vị trí này yêu cầu anh đều đã có kinh nghiệm khi làm ở Việt Nam.
Minh Đức có 2 tuần thử việc, thực hiện mọi nhiệm vụ của một Giám đốc sáng tạo và anh đã được thăng chức chỉ sau 6 tháng kể từ khi vào tạp chí. “Tôi nghĩ mình rất may mắn, dù trước đó đã vụt mất nhiều cơ hội vì không có bằng cấp”, Đức nói.
Vừa làm việc tại Resident, 9x vừa đi nhận chụp hình tại show diễn thời trang như New York Fashion Week, hợp tác với các NTK, người mẫu để làm dày portfolio (hồ sơ năng lực) của bản thân. Nhờ vậy, Đức có cơ hội làm việc với nhà thiết kế nổi tiếng Marc Bouwer, người thiết kế váy dạ hội cho nhiều ngôi sao Angelina Jolie, Whitney Houston, Beyoncé…
Với kinh nghiệm tích lũy được, Minh Đức tiếp tục thử sức mình tại một trong những kênh truyền hình thiếu nhi lớn nhất nước Mỹ Nickelodeon. Chàng trai người TP.HCM tham gia thực hiện chương trình Kids’ Choice Award do Nickelodeon tổ chức hàng năm, hợp tác với một số tạp chí như Vogue, Glamour, GQ,.. 5 năm từ khi đặt chân đến Mỹ, Đức mới thấy bản thân quen với công việc, không còn cảm giác lạc lõng giữa thành phố 8 triệu dân.
“Tôi khóc khi nghe thấy tiếng mẹ đẻ tại sàn catwalk Mỹ”
Một cột mốc lớn trong sự nghiệp Minh Đức chính là cơ hội làm việc với NTK gốc Việt Peter Do. Anh nằm trong ekip Met Gala năm 2022 của NTK này, phụ trách quản lý hình ảnh cho Peter Do, Giám đốc quan hệ đối tác thời trang của Instagram Eva Chen và thành viên nhóm nhạc Hàn Quốc NCT Johnny.
“Nếu trước đây khi hợp tác với các NTK khác, tôi chỉ đến chụp 1 buổi rồi đi về thì lần làm việc với NTK Peter Do là trải nghiệm hoàn toàn khác. Tôi gắn bó với team nhiều mùa Fashion Week, theo sát quá trình thực hiện một BST, làm việc trực tiếp liên tục trong studio.
Nhờ vậy tôi thấy được sự khốc liệt của ngành thời trang New York với những yêu cầu khắt khe, áp lực kinh khủng và sự toàn năng của nhân sự trong ngành. Điều đó cho tôi nguồn cảm hứng, động lực làm việc và cũng mở ra nhiều cơ hội hơn”, Minh Đức chia sẻ.
Chàng trai 9x thích thời trang từ nhỏ, vậy nên khi đạt được những mục tiêu từng đặt ra thuở bé, có khoảnh khắc Minh Đức nghĩ bản thân đang “nằm mơ”. Show diễn của thương hiệu thời trang cao cấp Helmut Lang tại New York Fashion Week Xuân Hè 2024 là lần Đức cảm giác mạnh mẽ về hạnh phúc khi được làm công việc mình yêu thích.
Trong show diễn này, Giám đốc sáng tạo của Helmut Lang, NTK Peter Do đã sử dụng những bài thơ của nhà thơ người Mỹ gốc Việt Ocean Vương vào các thiết kế của mình. Các câu slogan tiếng Việt lẫn tiếng Anh xuất hiện trên trang phục và sàn catwalk với dấu ấn là chiếc áo in chữ “Con nhớ mẹ nhiều lắm, con xin lỗi con làm mẹ buồn” do người mẫu Dahan Phương Oanh trình diễn.
Minh Đức kể, khi những câu thoại tiếng Việt vang lên trong phần mở màn buổi diễn, toàn bộ ekip sau cánh gà đều khóc, từ khóc rơm rớm đến khóc nức nở. “Tôi hiểu đó là tâm trạng của những người Việt đã xa quê quá lâu. Cộng đồng người Việt ở New York lại không lớn như những nơi khác. Khoảnh khắc nhìn thấy tiếng mẹ đẻ xuất hiện trên sàn diễn lớn mang biểu tượng đại chúng như vậy, chúng tôi đều cảm thấy xúc động và tự hào”, Đức bộc bạch.
Chàng trai sinh năm 1990 ngẩn người khi nhận ra đã 11 năm anh chưa ăn Tết ở Việt Nam. Dịch bệnh Covid-19 khiến anh không thể về nước, từng có khoảng thời gian 6 năm liền Đức và mẹ chỉ nói chuyện qua điện thoại mỗi ngày.
Nỗi nhớ nhà và mong muốn quảng bá văn hóa Việt đến bạn bè quốc tế là cảm hứng để anh thực hiện bộ phim tài liệu New York Tết Stories. Bộ phim kể về những người trẻ Việt tại New York, thuộc nhiều ngành nghề khác nhau. Sống ở nơi xa Việt Nam hàng chục nghìn km, mải miết trong hành trình chinh phục hoài bão nhưng Đức nhìn thấy điểm chung giữa họ, đó là không bao giờ quên ngày Tết truyền thống quê hương.
Khởi đầu mới tại thương hiệu nổi tiếng toàn cầu
Theo Minh Đức, thử thách lớn nhất với anh mỗi lần xin việc tại Mỹ là việc phải chủ động tìm kiếm, gửi rất nhiều hồ sơ mới có cơ hội được nhận 1 công việc.
Tuy nhiên vị trí quản lý hình ảnh tại hãng nước hoa cao cấp Le Labo lại đến với anh một cách bất ngờ chỉ bằng những hình ảnh đăng tải trên mạng xã hội. Le Labo thuộc công ty Estée Lauder, thương hiệu mỹ phẩm hàng đầu thế giới được thành lập từ năm 1946. Qua một lần hợp tác, 9x này nhận được lời mời phỏng vấn khi anh đã làm việc tại Nickelodeon đến năm thứ 8.
Một lần nữa phải lựa chọn giữa việc ổn định và thử sức với lĩnh vực hoàn toàn mới, Đức tiếp tục liều. “Họ không mời tôi vì nhìn vào portfolio mà nói thích cá tính tôi thể hiện qua Instagram. Trước khi vào Le Labo, tôi xuề xòa, chưa từng dùng nước hoa. Tôi vừa hào hứng vừa lo không biết mình có phù hợp không”, Minh Đức nói.
9x vượt qua 5 vòng phỏng vấn và kiểm tra kỹ năng. Làm việc tại Le Labo, Minh Đức khi phải học lại từ đầu kiến thức về nước hoa, mỹ phẩm. Công việc hàng ngày của anh là cùng team Creative đảm bảo màu sắc, bố cục để hiệu chỉnh đồng nhất hình ảnh của thương hiệu trên trang mạng xã hội, website và hệ thống cửa hàng toàn cầu.
Vị trí đòi hỏi Đức đem góc nhìn và gu cá nhân vào việc tạo dựng hình ảnh thương hiệu. Anh chia sẻ: “Tôi gặp áp lực vì không biết những việc mình làm ảnh hưởng tốt hay xấu đến sản phẩm và thương hiệu. Phải nắm bắt văn hoá và định hướng của thương hiệu, cẩn trọng trong từng dự án. Sau 6 tháng, công việc mới vào guồng. Chọn nước hoa để dùng mỗi ngày cũng trở thành thói quen mới của tôi”.
Nhìn lại hành trình tại Mỹ, bước phát triển của chàng trai này không chỉ nằm ở công việc mà còn có thể nhận thấy qua nơi anh ở. Từ căn tầng hầm ở New Jersey, đến nay Minh Đức đã chuyển đến căn hộ với giá thuê 2.000 USD (50 triệu đồng). Căn hộ của anh chỉ cách bờ sông vài phút đi bộ, nơi có thể nhìn sang trái tim của New York Manhattan.
Trải qua nhiều lần chuyển nhà, chàng trai 9x vẫn giữ bộ PC nặng 10kg mang từ Việt Nam sang để thiết kế, dựng phim. Bộ PC này Minh Đức đã không dùng 7 năm nay nhưng anh không bỏ đi vì coi đó là minh chứng rõ nét nhất cho hành trình lập nghiệp có thăng có trầm của bản thân.
Ảnh: NVCC-Kim Linh–Đời sống Pháp luật
