Sự thay đổi của xã hội bắt đầu bằng sự thay đổi của từng phụ nữ. Bởi vậy, phái đẹp phải bước ra khỏi vùng an toàn với lợi thế của mình chính là sức bền như dòng nước khiến đá phải mòn
Sự thay đổi của xã hội bắt đầu bằng sự thay đổi của từng phụ nữ
Vai trò của phụ nữ ngày càng được khẳng định trong lập pháp, hành pháp cũng như trong việc điều hành các doanh nghiệp và những đóng góp cho xã hội.
Thông qua cách họ sống và cống hiến, lãnh đạo nữ đang trở thành nguồn cảm hứng cho toàn xã hội để tạo nên sự thay đổi, chia sẻ, gắn kết những con người của hành động, tạo nên một xã hội tốt đẹp và nhân văn hơn.
Vậy khả năng lãnh đạo, dẫn dắt của người phụ nữ dựa trên những tố chất quan trọng nào? Điều đó có sẵn hay cần tôi luyện? Giới tính có là yếu tố quyết định hay phụ thuộc vào sự khác biệt của mỗi cá nhân?
Tại sự kiện Women’s Sumit 2019 do Forbes tổ chức ngày 23/5, bà Amanda Rasmussen, CEO Indo Trans Corp, Chủ tịch Hiệp hội Thương mai Mỹ (AmCham) tại TP. HCM cho rằng tố chất, kỹ năng quan trọng nhất của nhà lãnh đạo là sự cảm thông, khả năng hiểu người khác và chia sẻ cũng như khả năng dẫn dắt.
Thứ hai là làm thế nào để vừa bộc lộ bản thân một cách mạnh mẽ, vừa mang đặc trưng rất mềm mại, nhẹ nhàng và tinh tế của phái yếu.
So sánh văn hoá Việt Nam với văn hoá phương Tây, bà Amanda Rasmussen cũng gặp phải vấn đề tương tự như phụ nữ châu Á trong việc hoàn thành vai trò làm mẹ, làm vợ.
Khó khăn này lớn hơn nhiều khi người phụ nữ làm việc trong các tập đoàn lớn, khi còn trẻ, lại có con.
Nữ lãnh đạo này cho biết đã phải học hỏi liên tục để hoàn thành công việc nhưng bà cũng hiểu rằng không nhất thiết phải hoàn hảo 100%.
Thay vào đó, cần có lòng dũng cảm cho phép mọi người nhìn thấy phiên bản chưa hoàn thiện của mình, một phiên bản còn khiếm khuyết, cần học hỏi nhưng không hề sợ hãi.
“Hãy tự tin đứng lên cất tiếng nói của mình. Khi có cơ hội, người phụ nữ hãy vượt khỏi vùng an toàn, vượt khỏi những điều từng khiến mình sợ hãi để trở thành nhà lãnh đạo”, Chủ tịch Amcham TP. HCM đưa ra lời khuyên.
Nữ lãnh đạo này chia sẻ thêm: “Tôi có nhiều hình mẫu khác nhau. Tôi thích người có khả năng xây dựng thế hệ lãnh đạo kế cận chính vì vậy hỗ trợ những người phụ nữ khác trở thành nhà lãnh đạo tương lai là điều tôi đang hướng tới”.
Bà cho rằng không ai biết được hết tất cả mọi thứ, phải luôn cởi mở và học hỏi khi chúng ta có rất nhiều nguồn thông tin, nếu không sẽ khó sống sót trong nghề của mình. Điều quan trọng là trở thành người hợp tác để thành công.
Nhà sáng lập và giám đốc Forkast News Angie Lau, phóng viên nổi tiếng của Singapore có doanh nghiệp và một tờ báo riêng liên quan đến blockchain lại đánh giá cao khả năng kết nối với những người khác nhau của một nữ lãnh đạo, sự chân thành trong giao tiếp kể cả phải thể hiện những điểm yếu để có thể trở nên mạnh mẽ hơn.
Điều quan trọng không kém được bà Angie Lau nhấn mạnh là khả năng cảm thông, lòng từ bi của nữ lãnh đạo bởi kỹ thuật có thể học được nhưng lắng nghe mới chính là khả năng quan trọng để có thể điều phối được các mối quan hệ – nơi khởi nguồn của những rủi ro.
Nữ nhà báo này nhìn nhận, đôi khi chúng ta sẽ không thấy được chúng ta đã mạnh mẽ thế nào. Có 20 năm kinh nghiệm trong nghề báo, bà cũng từng phải tò mò trước những câu hỏi rất gai góc của một cô bé.
Bà nhận ra, chính những khoảnh khắc như vậy là thời điểm soi xét được bản thân mình một cách rõ nét nhất.
Phụ nữ thường vị tha nên nếu biết kềm chế bản năng, phát triển giác quan thứ sáu thì sẽ có thể chữa lành cho tất cả những người xung quanh mình. Phải biết kiềm chế bản ngã, cho người khác cơ hội để trình bày khả năng.
“Khi chúng ta trưởng thành và chín chắn hơn, chúng ta sẽ đủ can đảm để nói rằng mình đã có thể định nghĩa cho con đường sẽ đi. Những hình mẫu chỉ là gợi ý cho định nghĩa của riêng mình”, bà Angie Lau nhìn nhận và cho rằng không có công thức chung để trở thành một nhà lãnh đạo tốt mặc dù có một số quan niệm về tố chất lãnh đạo bởi lẽ nhà lãnh đạo không nhất thiết phải đáp ứng một hình mẫu nào cả, mỗi người là một thực thể độc đáo, kể cả đàn ông và phụ nữ.
“Trong thế kỷ 21, phải phá bỏ quan niệm cũ về giới, tất cả phụ nữ cần có các kỹ năng cần thiết để lãnh đạo. Tôi cũng muốn con trai mình có những tố chất như vậy, đặc biệt là sức mạnh của lòng từ tâm”, bà Angie Lau chia sẻ.
Bà Nguyễn Thị Mai Thanh, Chủ tịch kiêm Tổng giám đốc REE. lại đánh giá cao sự hiểu biết về đội ngũ cũng như môi trường mình tương tác, tính quyết đoán, mạnh mẽ.
Tuy nhiên, phụ nữ phải vượt qua nhiều khó khăn hơn nam giới khi cần đến sự thông cảm của gia đình, phải làm cho người bạn đời hiểu mình, biết dung hoà giữa gia đình và công việc để dẫn dắt một doanh nghiệp lớn.
Trong một số hoàn cảnh nhất định, mong muốn điều hành doanh nghiệp đi theo hướng minh bạch đôi khi rất khó để đạt được. Hơn ai hết, người lãnh đạo phải thích ứng để đưa doanh nghiệp phát triển bền vững.
Nữ lãnh đạo này cho biết: “Tôi rất ngưỡng mộ lãnh đạo trẻ. Với tuổi đời chỉ đôi mươi, ba mươi, họ rất mạnh mẽ, duyên dáng, có lối đi riêng, đó là lợi thế vô cùng lớn của người phụ nữ”.
Bà Hà Thu Thanh, Chủ tịch Deloite Việt Nam nhấn mạnh sự đam mê – tố chất quan trọng nhất để tạo ra năng lượng, là dòng dẫn để truyền đến đội ngũ, được nuôi dẫn bởi trách nhiệm và giá trị nghề.
“Hai mươi năm đầy thăng trầm của nghề kiểm toán, điều tôi học được những người đi trước là bản lĩnh, giúp cho người khác cảm thông và thuyết phục. Tố chất ấy được tôi luyện qua năm tháng, nhưng đâu đó cũng đòi hỏi yếu tố bẩm sinh”, bà Thanh chia sẻ.
Bà cho rằng nữ tính không cản trở gì người lãnh đạo mà do văn hoá, cách nhìn của xã hội. Những người phụ nữ châu Á thường bị ảnh hưởng quá sâu bởi những rào cản trong văn hoá truyền thống nên dễ giới hạn mình.
Gắn bó với nghề trong nhiều năm, nữ tướng ngành kiểm toán hiểu ra rằng lợi thế của phụ nữ chính là sức bền, như dòng nước chảy khiến đá phải mòn, mài sắc thành kim.
Hãy bước ra khỏi vùng an toàn để trở thành phiên bản tốt nhất của chính mình
Tuy nhiên, một câu hỏi được đặt ra là nếu gắn bó quá lâu với một tổ chức thì có hạn chế bước tiến của người phụ nữ, khiến họ không dám bước ra khỏi vùng an toàn.
Gắn bó với Deloite Việt Nam từ những ngày đầu, dù vẫn giữ nguyên chức vụ nhưng phải có sự thay đổi hàng năm trong suốt 28 năm phát triển của nghề tư vấn chiến lược và quản trị rủi ro.
Bởi lẽ, để trở thành chuyên gia với kiến thức chuyên sâu, đòi hỏi sự thay đổi liên tục.
Thế nhưng khi đã quen với một tổ chức, sự thay đổi cũng sẽ tạo nên nỗi lo về sự mất đi của giá trị tổ chức, hoặc làm thủ lĩnh quá lâu đôi khi sẽ không nhận ra luồng thay đổi của đội ngũ.
Chính vì vậy, bà Hà Thu Thanh nhấn mạnh, càng lãnh đạo lâu một tổ chức thì càng phải cởi mở.
“Tôi rất thích khái niệm khởi nghiệp toàn cầu, lãnh đạo phải luôn tìm kiếm sự thay đổi và những cái mới trong bước đi, phải nhìn về tương lai”, nữ tướng Deloitte nhận định.
Bà Mai Thanh, người lắp hệ thống điện lạnh đầu tiên lớn nhất Việt Nam cho Nhà hát Hoà Bình, một trong 4 công ty niêm yết chứng khoán đầu tiên với giá trị cổ phiếu luôn nóng lại đề cao sự cấp tiến bởi nó là yếu tố luôn gắn với REE trong suốt 30 năm qua bởi chính bà cũng là một phụ nữ cấp tiến.
“Tôi từng học về điện lạnh ở Đức. Lần đầu tiên vào REE, thấy máy móc cũ kỹ, rỉ sét, tôi biết đây là nơi mình có thể làm gì đó. Thời đó Việt Nam đóng cửa hoàn toàn nên tôi phải làm việc với các kỹ sư để tận dụng những máy móc cũ chế nước đá cây cung cấp cho các tàu biển ngoài khơi”, bà Mai Thanh kể lại.
Đến khi Việt Nam bước vào thời kỳ đổi mới, mở cửa, có đầu tư nước ngoài, doanh nghiệp Việt Nam, trong đó có REE đang ngộp thở bỗng có luồng khí mới.
Trong mười năm vừa rồi, công ty này phát triển nhiều mảng mới ngoài cơ điện lạnh và nước sạch nhưng nữ lãnh đạo này vẫn thấy công ty mình sao cũ kỹ quá.
Bà không ngừng trăn trở làm thế nào để học và ứng dụng được công nghệ mới, luôn khuyến khích đội ngũ của mình làm những cái mới.
Trong khi đó, bà Angie Lau nhấn mạnh cơ hội mới cho nữ lãnh đạo trong kỷ nguyên số. Nền kinh tế Đông Nam Á đang phát triển với tư duy mở và rất nhiều tài năng.
“Tôi thích thú với chủ trương nuôi dưỡng mô hình khởi nghiệp nhưng các bạn phải có tư duy vươn ra khỏi Việt Nam, ra khỏi Đông Nam Á, hướng ra toàn cầu. Phải có tinh thần khởi nghiệp toàn cầu trong ba mươi năm tới để dẫn đầu về công nghệ. Nếu chúng ta không hiểu tương lai thì sẽ không thể hiểu được vị trí của mình trong tương lai”, lãnh đạo Forkast News cho biết.
Theo nữ nhà báo này, blockchain sẽ mang lại những cơ hội độc nhất vô nhị cho các nước châu Á đang phát triển khi phương Tây đã đi vào ổn định.
Việc hình dung ra những yêu cầu mới của thời đại sẽ là cần thiết cho việc hình thành những nữ lãnh đạo mới, hiệu quả.
“Hãy bước ra khỏi vùng an toàn để tạo sự thay đổi cho chính mình và cho thế giới. Đừng trở thành kẻ thù của bản thân mình, mà hãy là phiên bản tốt nhất của chính mình”, bà Angie Lau nhìn nhận.
Kim Yến (The Leader)
