Trong bối cảnh cuộc sống đô thị hiện đại, không ít người đang tìm kiếm con đường khởi nghiệp để thoát khỏi guồng quay công việc văn phòng vốn bị xem là nhàm chán, thu nhập ít ỏi và nhiều áp lực. Thế nhưng, đã có những startup phải rầu rĩ thốt lên “làm ăn dễ thế thì nhiều người đã đi làm chủ rồi”.
“Nếu làm ăn dễ thế, thì nhiều người đã đi làm chủ rồi”
Sau gần 10 năm làm việc văn phòng với mức lương ổn định từ 25 đến 30 triệu đồng mỗi tháng, hai vợ chồng anh Hùng và chị Lan (Tp. Hồ Chí Minh) vẫn phải sống trong một căn nhà thuê chật chội. Với con nhỏ và những chi phí sinh hoạt hàng tháng chồng chất, họ không còn dư dả gì. Sau khi tích cóp, số tiền tiết kiệm của họ chỉ vỏn vẹn khoảng 400 triệu đồng, chưa kể nợ thẻ tín dụng.
Chị Lan, một người phụ nữ khéo léo trong việc nấu nướng, từ lâu đã ấp ủ giấc mơ mở quán ăn. Với sự động viên từ bạn bè về món bún bò “đặc sản” của mình, chị quyết định nghỉ việc để theo đuổi niềm đam mê bếp núc. Trong khi đó, anh Hùng tiếp tục công việc của mình, tranh thủ giúp đỡ vợ vào buổi tối và những ngày cuối tuần.
Ban đầu, họ chỉ bán bún bò mang về, và mặc dù lượng đơn hàng còn ít ỏi, nhưng nhờ hương vị thơm ngon và giá cả phải chăng, khách hàng đã quen dần. Người mua nhiều nhất vẫn là các đồng nghiệp cũ của chị Lan, đồng nghiệp trong văn phòng của anh Hùng và hàng xóm trong cùng khu phố. Lượng đơn hàng dần ổn định hơn khiến anh chị cảm thấy tự tin đôi chút, họ quyết định thuê một mặt bằng nhỏ, đầu tư gần hết số tiền tiết kiệm vào việc sửa sang quán, mua sắm bàn ghế và đồ bếp. Tuy nhiên, chỉ sau chưa đầy ba tháng, họ nhận ra rằng việc kinh doanh không hề đơn giản như mình tưởng.
Chi phí mặt bằng, điện nước, nguyên liệu và nhân viên cao hơn rất nhiều so với dự tính. Dù có khách hàng, nhưng lợi nhuận lại không như mong đợi; nhiều hôm họ còn phải chịu lỗ. Những ngày mưa lớn, quán vắng khách, nỗi lo lắng cứ đeo bám cặp vợ chồng trẻ. Chị Lan bắt đầu mất ngủ, sụt cân và căng thẳng vì áp lực. Anh Hùng cũng không yên lòng, đi làm khi mà tâm trí lúc nào cũng vướng bận với quán ăn. “Mỗi ngày mở mắt ra là thấy ngay khoản tiền thuê nhà đang treo lơ lửng, rồi lo lắng hôm nay làm sao cho hòa vốn, lượng thực phẩm tồn trong tủ phải giải quyết thế nào…” – Anh Hùng buồn rầu cho biết.
Sau nửa năm, anh Hùng quyết định xin nghỉ việc để về phụ vợ, hy vọng tình hình sẽ cải thiện. Nhưng càng làm, họ càng cảm thấy đuối sức. Mỗi lần thấy doanh thu tăng lên họ lại nhen nhóm một niềm hi vọng. Nhưng niềm vui đó lại nhanh chóng “tắt ngúm” khi nhìn vào bảng cân đối cuối tháng, toàn là những con số thâm hụt. Cuối cùng, sau gần một năm vật lộn, họ không còn tiền, sức lực cũng cạn kiệt. Anh Hùng quyết định dẹp quán và hai vợ chồng bắt đầu đi xin việc, quay trở lại làm những nhân viên văn phòng, chấp nhận cuộc sống tẻ nhạt, lương thấp nhưng dễ dàng hơn. Sau chuỗi ngày thử kinh doanh, anh đúc kết: “Nếu làm ăn dễ thế, thì nhiều người đã đi làm chủ rồi”.
Kinh doanh không là câu chuyện dành cho những người mơ mộng
Từ câu chuyện của vợ chồng anh Hùng, có một bài học mà bất kỳ ai muốn khởi nghiệp cũng cần ghi nhớ: Kinh doanh không chỉ đơn thuần là đam mê hay tài năng, mà còn là một nghệ thuật quản lý và lập kế hoạch. Dưới đây là những điểm quan trọng mà bất cứ ai muốn khởi nghiệp cũng cần lưu ý:
- Nghiên cứu thị trường kỹ lưỡng:
- Tìm hiểu về nhu cầu và xu hướng: Trước khi khởi nghiệp, việc nghiên cứu thị trường là vô cùng cần thiết. Bạn cần hiểu rõ đối tượng khách hàng mà mình hướng tới, nhu cầu của họ và các xu hướng hiện tại trong ngành. Việc này không chỉ giúp bạn xác định sản phẩm hay dịch vụ phù hợp mà còn giúp bạn phát triển chiến lược marketing hiệu quả.
- Phân tích đối thủ cạnh tranh: Nắm bắt thông tin về các đối thủ cạnh tranh là điều quan trọng. Bạn cần hiểu họ đang cung cấp gì, điểm mạnh và điểm yếu của họ là gì. Từ đó, bạn có thể tìm ra cách để làm nổi bật sự khác biệt của mình, từ hương vị món ăn cho đến dịch vụ khách hàng.
- Lập kế hoạch chi phí cẩn thận:
- Dự toán chi phí thực tế: Khi bắt đầu kinh doanh, nhiều người chỉ tập trung vào doanh thu mà quên đi chi phí. Cần lập một bảng dự toán chi phí chi tiết cho từng hạng mục như nguyên liệu, điện nước, nhân công, và các chi phí phát sinh khác. Sự thất bại của vợ chồng anh Hùng là đã không lường trước được các chi phí ẩn, dẫn đến việc quán ăn luôn trong tình trạng thiếu hụt tài chính.
- Dự trữ tài chính cho những tháng khó khăn: Nên có một quỹ dự phòng để đối phó với những tháng doanh thu thấp. Điều này giúp bạn duy trì hoạt động kinh doanh ổn định trong những giai đoạn khó khăn, như những ngày mưa mà lượng khách hàng giảm sút.
- Quản lý thời gian và nguồn lực:
- Phân chia công việc hợp lý: Khi khởi nghiệp, việc phân chia công việc giữa các thành viên rất quan trọng. Mỗi người cần có vai trò rõ ràng để tối ưu hóa hiệu quả. Anh Hùng – chị lan đã không phân chia công việc một cách khoa học, dẫn đến tình trạng cả hai đều kiệt sức và không thể tập trung vào những khía cạnh quan trọng nhất của kinh doanh.
- Tối ưu hóa quy trình làm việc: Cần thiết lập quy trình làm việc hiệu quả, từ khâu chuẩn bị nguyên liệu đến phục vụ khách hàng. Việc này không chỉ giúp tiết kiệm thời gian mà còn đảm bảo chất lượng món ăn, từ đó tạo ra sự hài lòng cho khách hàng.
- Chấp nhận thất bại và học hỏi:
- Thái độ tích cực với thất bại: Thất bại là một phần không thể tránh khỏi trong quá trình khởi nghiệp. Quan trọng là bạn phải có thái độ tích cực với những thất bại đó. Thay vì nhìn nhận chúng như những điều tiêu cực, hãy xem đó là cơ hội để học hỏi và cải thiện.
- Phân tích nguyên nhân thất bại: Sau mỗi thất bại, cần dành thời gian để phân tích nguyên nhân. Điều này giúp bạn không lặp lại những sai lầm tương tự trong tương lai.
- Xây dựng mạng lưới hỗ trợ:
- Kết nối với những người có kinh nghiệm: Việc xây dựng mạng lưới kết nối với những người có kinh nghiệm trong ngành có thể cung cấp những lời khuyên quý báu và hỗ trợ trong những lúc khó khăn. Họ có thể chia sẻ những kinh nghiệm thực tế mà bạn chưa từng trải qua, giúp bạn tránh được những cạm bẫy.
- Tham gia các khóa học, tiếp cận kiến thức: Đầu tư vào việc học hỏi thông qua các khóa học và hội thảo về kinh doanh, quản lý, và marketing cũng là một cách tốt để nâng cao kiến thức và kỹ năng của bạn. Những kiến thức này sẽ giúp bạn phát triển chiến lược kinh doanh hiệu quả hơn.
Kinh doanh là một hành trình đầy thách thức, nhưng nếu có sự chuẩn bị và tư duy đúng đắn, bạn hoàn toàn có thể biến ước mơ thành hiện thực. Hãy luôn nhớ rằng, thành công không đến từ những gì dễ dàng, mà từ những nỗ lực không ngừng nghỉ và khả năng học hỏi từ những thất bại.
Theo Trang Đào-Đời sống & pháp luật
