Để tạo nên những kỳ tích, ngay từ khi còn nhỏ, Musk đã đề cao việc tự học.
Elon Musk (SN 1971), ông là Nhà sáng lập, CEO của SpaceX; CEO, kiến trúc sư sản phẩm của Tesla, Nhà sáng lập của PayPal, Đồng sáng lập Neuralink, Chủ tịch SolarCity. Tổng tài sản của ông là 201,3 tỷ USD (tháng 11/2022 – Nguồn Forbes).
Musk có lẽ là tỷ phú nổi tiếng nhất hiện nay. Ông có chỉ số IQ siêu phàm. Truyền thuyết kể rằng ông đã học lập trình trong vòng vài ngày khi mới 10 tuổi và có thể gọi là thiên tài. Để tạo nên những kỳ tích, ngay từ khi còn nhỏ, Musk đã đề cao việc tự học bằng những cách dưới đây.
1. Việc đọc nhiều tạo ra “người nghiện sách”
Musk nói: “Chính những cuốn sách đã làm giàu cho tôi khi trưởng thành và sau đó là cha mẹ tôi”.
Musk sinh ra ở Nam Phi vào năm 1971. Cha mẹ ông ly hôn khi ông còn nhỏ. Musk rất khép kín và kín tiếng khi còn nhỏ. Musk sau này nhớ lại: “Tôi thường cảm thấy mình không thể hòa nhập với thế giới”.
Đọc sách là cách Musk chống lại sự cô đơn. Ông dành phần lớn thời gian để đọc mỗi ngày. Khi còn là thiếu niên, ông đã đọc hết sách trong thư viện trường và thường phàn nàn với người quản lý thư viện: “Sao bác không mua sách mới?”.
Musk là một người nghiện sách và có thể đọc 60 cuốn sách trong một tháng. Musk học mọi thứ rất nhanh và thường dành 10 giờ để đọc. Theo em trai của Musk, Kimball Musk, nhớ lại: “Khi còn là thiếu niên, Musk đọc ít nhất 2 cuốn sách mỗi ngày và đó là 2 cuốn sách về các chủ đề khác nhau”.
Khi còn là một cậu bé, phạm vi đọc của Musk chỉ là khoa học viễn tưởng, lập trình, triết học và tự truyện của một số nhà khoa học nổi tiếng. Sau đó, phạm vi dần mở rộng sang các lĩnh vực như vật lý, kỹ thuật, trí tuệ nhân tạo và năng lượng mới.
Musk không bao giờ giới hạn phạm vi đọc của mình trong một lĩnh vực nhất định. Việc đọc rộng rãi đã nhanh chóng khiến ông trở thành một người toàn diện.
Vị tỷ phú từng bày tỏ: “Tự học nhanh hơn nhiều so với học chính quy. Chúng ta thực sự có thể học nhanh hơn bằng cách đọc sách hơn là nghe giảng”.
Vì vậy, khi có kỹ năng đọc siêu việt, chúng ta thực sự có khả năng nắm vững mọi kiến thức trên thế giới, bởi mọi kiến thức đều đã được cô đọng trong sách.
2. Yêu thích học tập và chủ động học tập
Động lực học tập của chúng ta có thể là các kỳ thi hoặc sự thăng tiến. Về cơ bản, nhiều người đã ngừng học sau khi rời khỏi trường.
Nhưng Musk coi học tập là phương pháp nghiên cứu chính của mình và thực tế đã chứng minh rằng học tập chủ động tốt hơn gấp trăm lần so với học tập thụ động.
Trước khi chế tạo Tesla, ông không biết cách chế tạo ô tô điện. Trước khi thành lập SpaceX, ông không biết cách chế tạo tên lửa. Để tạo ra SpaceX, Musk đã chuyển từ Thung lũng Silicon đến Los Angeles. Ông đã chiêu mộ các nhà khoa học của NASA để làm cố vấn cho SpaceX.
Ông đọc vô số sách về tên lửa. Elon Musk thậm chí còn không đến trường để học về hàng không vũ trụ và tên lửa, nhưng ông đã tự học để trở thành một kỹ sư tên lửa.
Khi chúng ta đọc và học có mục đích, kết quả thường tốt hơn nhiều.
3. Chơi với các bậc thầy và học hỏi từ họ
Musk không chỉ học từ sách mà còn ham học hỏi từ các bậc thầy. Để tạo ra SpaceX, Musk sẽ trao đổi công nghệ với mọi người đang làm việc trên các bộ phận khác nhau của tên lửa.
Mỗi giám đốc điều hành làm việc tại SpaceX không chỉ phải là chuyên gia trong một lĩnh vực nhất định mà còn phải hiểu rõ cách sử dụng từng bộ phận cũng như kiến thức kỹ thuật cơ bản.
Một nhân viên từng nói rằng Musk sẽ liên tục đặt câu hỏi cho bạn cho đến khi ông ấy hiểu được 90% những gì bạn biết. Vào thời điểm bạn nhận ra rằng Elon Musk đang rút ra một bài học thì ông đã học được điều đó rồi.
Musk đã hợp tác với những người giỏi nhất, rút ra bài học từ những người giỏi nhất và kết hợp sức mạnh của mọi người, ông nhanh chóng hoàn thành sự hiểu biết toàn diện về lĩnh vực tên lửa. Đây là một lối tắt để tiến bộ vượt bậc.
4. Sử dụng tư duy phân rã để giải quyết vấn đề
Musk đã sử dụng kiểu suy nghĩ này nhiều lần khi lớn lên. Ông chia những vấn đề lớn thành những vấn đề nhỏ để giải quyết.
Ví dụ, khi còn nhỏ, ông sợ bóng tối. Sợ bóng tối là một cảm xúc, và bóng tối là một trạng thái. Qua quá trình tự nghiên cứu, ông đã biết được rằng bóng tối đơn giản là một trạng thái trong đó các photon không thể được nhìn thấy trong các bước sóng khả kiến. Giải thích bóng tối theo cách này thì có gì phải sợ?
Sau này, trong quá trình khởi nghiệp, ông cũng đã áp dụng kiểu suy nghĩ này vô số lần. Có một trường hợp rất kinh điển trong quá trình phát triển xe điện Tesla, Musk gặp phải vấn đề về pin rất đắt tiền và đây cũng là vấn đề phổ biến trong ngành. Do đó, ngành công nghiệp thường tin rằng có rất ít cơ hội để cải tiến bộ pin và rất khó để giảm chi phí. Vào thời điểm đó, bộ pin có giá 600 USD cho mỗi 10 triệu giờ.
Musk phát hiện ra rằng pin không gì khác hơn là carbon, niken, nhôm, một số loại polyme khác dùng để phân tách và một lon kim loại. Vì vậy, ông ngay lập tức đến nơi giao dịch kim loại Luân Đôn, mua những vật liệu kim loại này và sau đó yêu cầu nhân viên của mình lắp ráp những nguyên liệu thô kim loại này thành pin cho xe điện.
Bằng cách này, chi phí pin đã giảm từ 600 USD xuống còn 80 USD cho 10 triệu giờ.
Bản chất của việc tháo dỡ tư duy là nhìn lại bản chất của sự việc và chia nhỏ các vấn đề lớn thành các đơn vị và yếu tố nhỏ hơn. Thông thường, các ý tưởng giải quyết vấn đề đều có sẵn.
5. Xây dựng hệ thống kiến thức
Theo cách nói ban đầu của Musk, hãy coi kiến thức như một cái cây ngữ nghĩa. Trên thực tế, nó tương đương với việc xây dựng một hệ thống và khuôn khổ kiến thức.
Musk cho rằng khi học bất cứ kiến thức nào, trước tiên chúng ta phải đảm bảo mình hiểu được những nguyên lý cơ bản, tức là thân và cành lớn của cây, rồi mới đi sâu vào lá, tức là các chi tiết.
Nếu không, những chiếc lá và chi tiết đó sẽ không còn nơi nào để sống. Bởi vì não phải của chúng ta nhận biết và ghi nhớ hình ảnh nhanh hơn 1 triệu lần so với não trái nhận biết và ghi nhớ từ ngữ.
Dù là cây ngữ nghĩa hay bản đồ tư duy thì về cơ bản chúng đều là những hình ảnh mà não có thể nhận thức và ghi nhớ, các điểm kiến thức biệt lập thường nằm rải rác.
Quá trình ghi nhớ những kiến thức rải rác như thế này rất khó khăn và sẽ nhanh chóng bị quên. Nhưng khi chúng ta tích hợp kiến thức mới vào hệ thống kiến thức và sắp xếp nó thành cây ngữ nghĩa thì bạn có thể đánh giá mức độ nắm vững kiến thức cốt lõi của mình.
Bạn cũng có thể hiểu chi tiết, vị trí và mức độ chú ý mà bạn nên dành cho chúng. Vì vậy, nếu bạn muốn học bất cứ điều gì nhanh hơn, bạn phải bắt đầu bằng việc xây dựng thân cây, đặt nền móng vững chắc, sau đó mở rộng cành và lá để mở rộng phạm vi bao phủ.
6. Rèn luyện khả năng chuyển giao kiến thức ứng dụng
Tỷ phú Elon Musk cho biết: Nhiều phát minh mang tính đột phá là kết quả của quá trình nghiên cứu liên ngành.
Vì vậy, ông không bao giờ giới hạn kiến thức của mình trong một lĩnh vực nhất định, phạm vi kiến thức của ông khá rộng. Trong một ngày, ông sẽ đọc hai cuốn sách thuộc các lĩnh vực khác nhau và tiếp thu chúng.
Khả năng đọc rộng như vậy khiến hệ thống kiến thức của Musk rất phong phú, khả năng tiếp thu và áp dụng của ông cũng rất mạnh mẽ.
Cái gọi là khả năng học chuyển giao là khả năng áp dụng những gì chúng ta học được từ lĩnh vực này sang lĩnh vực khác. Đây cũng là khả năng then chốt để Musk thành công trong các lĩnh vực khác nhau.
Việc đọc của Musk đề cập đến khoa học viễn tưởng, triết học, tôn giáo, lập trình và tiểu sử của các nhà khoa học, kỹ sư, doanh nhân và những người nổi tiếng kể từ khi ông lớn lên, việc đọc và sở thích của ông lan sang vật lý, kỹ thuật, thiết kế sản phẩm, kinh doanh, công nghệ, năng lượng.
Chính vì khao khát kiến thức này mà ông đã được tiếp xúc với nhiều môn học khác nhau mà ở trường không thể học được.
Dù đang học tập hay khởi nghiệp, chúng ta đều cần phải tập trung, không nên tùy tiện đi theo con đường đa dạng hóa trong quá trình phát triển công ty, vì nhiều công ty không có khả năng đa dạng hóa.
Theo Toutiao-Ứng Hà Chi-Theo TNV
