Elon Musk tạo ra cách mạng công nghệ chứ không dựa vào…bắt chước
Theo tờ Sixth Tone, câu chuyện tỷ phú Elon Musk thâu tóm Twitter với giá 44 tỷ USD cùng lời cam kết nới lỏng quy định cho mạng xã hội này đã thu hút sự chú ý của công chúng Trung Quốc. Điều đáng ngạc nhiên là Twitter vốn không hề xuất hiện ở Trung Quốc.
Dù nổi tiếng thế giới với Tesla và SpaceX, nhưng tỷ phú Elon Musk tại Trung Quốc lại thường được đem ra so sánh với “Người sắt” (Iron Man). Nhân vật tỷ phú Tony Stark trong vai “Người sắt” được cho là có những tính cách khá giống với Elon Musk như bốc đồng, giỏi công nghệ và rất giàu.
Thậm chí, chính Elon Musk cũng thừa nhận sự so sánh này và đóng một vai khách mời trong bộ phim “Iron Man 2”.
Tuy nhiên theo Sixth Tone, sự cuồng nhiệt của người Trung Quốc với Elon Musk còn lớn hơn nhiều so với tưởng tượng. Trong cuốn tiểu sử “Elon Musk: Tesla, SpaceX, and the Quest for a Fantastic Future”, chúng đã được dịch thành “Silicon Valley Iron Man: Elon Musk’s Life of Adventure” (Người sắt của Thung lũng Silicon: Cuộc đời đầy phiêu lưu của Elon Musk) khi chuyển ngữ sang tiếng Trung.
Tương tự như Tony Stark, tỷ phú Elon Musk cũng có cái tôi rất lớn, say mê với các công nghệ tiên tiến và thường xuyên trêu cợt mọi người. Nhà sáng lập Tesla này từng chấp nhận thanh toán tiền số cho sản phẩm xe điện hay nhận những lời thách thức không tưởng trên Twitter.
Thế nhưng ngoài những tính cách cá biệt đó, người Trung Quốc lại coi Elon Musk là một trong số ít nhà tư tưởng có thể thay đổi văn hóa làm việc tại đây, khi xu thế “nằm thẳng” lan rộng với lượng lớn người trẻ tuổi từ bỏ ước mơ của mình.
Làm được việc
Tờ Sixth Tone nhận định Elon Musk là một trong số ít những người có tư tưởng tiến bộ trong việc phát triển công nghệ. Trên nền tảng mạng xã hội Jike có hẳn một mục mang tên “Trạm thông tin Elon Musk” với 220.000 thành viên. Khi được hỏi tại sao nhà sáng lập Tesla lại nổi tiếng ở Trung Quốc đến vậy, một người đã bình luận rằng: “Bởi vì những gì ông ấy làm thì nó đều hoạt động”.
Nói một cách ngắn gọn, Elon Musk thành công nên ông được mọi người tôn thờ là điều hiển nhiên, nhất là khi những dự án tưởng chừng điên rồ lại biến người đàn ông này thành tỷ phú. Một câu chuyện về chàng kỹ sư theo đuổi đam mê trở nên giàu có vẫn thường được thấy ở các phim truyền hình Trung Quốc.
Rõ ràng, tấm gương theo đuổi đam mê, không từ bỏ ước mơ đang khiến nhiều thanh niên chán nản tại Trung Quốc phải thần tượng, nhưng đó chưa phải thứ duy nhất khiến Elon Musk nổi tiếng.
Trên trang Zhihu, một câu hỏi liên quan đến sức ảnh hưởng của Elon Musk với giới trẻ Trung Quốc đã thu hút được hơn 4 triệu lượt xem. Một trong số những trả lời đến từ người được cho là làm trong ngành xe điện, mô tả Elon Musk biết tận dụng tốt công chúng để tạo lợi thế cho mình.
Nhờ đó, mọi người lầm tưởng vào tài năng lãnh đạo của tỷ phú Musk, cho rằng chỉ có nhà sáng lập Tesla mới biến điều không thể thành có thể, hiện thực hóa những điều tưởng chừng ngốc nghếch như xe điện hay đặt chân lên sao Hỏa.
Chúng ta có thể thấy rõ được sự lầm tưởng này khi nhìn vào người mẹ siêu mẫu, bà Maye Musk khi những phong cách dạy con hay cách sống của bà được chia sẻ rầm rộ dù chưa có kiểm chứng. Đây là một hình mẫu lý tưởng tại Trung Quốc, nơi các bà mẹ khao khát được nổi tiếng nhờ nuôi dạy được người con giỏi giang.
Trong một xã hội mà các gia đình, bà mẹ so bì nhau về con cái thì câu chuyện người mẹ đơn thân, từ bỏ nghề người mẫu để đi làm nhiều việc nuôi con khôn lớn thành tỷ phú không có gì hấp dẫn hơn. Ngay cả khi đã về già, Maye Musk vẫn đi diễn giảng, làm người mẫu hay có dự án cho riêng mình, điều mà những phụ nữ đứng tuổi tại Trung Quốc khao khát.
Vào tháng 4/2021, bà Maye lập tài khoản trên nền tảng Xiaohongsu và ngay lập tức thu hút hàng trăm nghìn lượt theo dõi với vô số những lời bình luận khen ngợi.
Sự khác biệt
Theo Sixth Tone, sự thành công của Elon Musk là điều mà giới công nghệ, khởi nghiệp của Trung Quốc muốn hướng tới. Việc sử dụng xe hơi Nhật Bản, dùng máy bay Mỹ khiến nhiều người Trung Quốc mơ về những sản phẩm “Made in China” được dùng rộng rãi trên thế giới như một niềm tự hào dân tộc.
Tuy nhiên những ông trùm công nghệ Trung Quốc hiện nay lại chủ yếu dựa trên các mảng giải trí, trò chơi điện tử, thương mại điện tử…hơn là các đột phá mới về công nghệ. Sự thành công của các tập đoàn công nghệ lớn của Trung Quốc được đánh giá chủ yếu dựa trên vốn đầu tư khủng, sáp nhập nhiều hãng nhỏ, bắt chiếc ý tưởng từ nước ngoài hơn là tạo ra các cuộc cách mạng công nghệ.
Hệ quả là những ông chủ của Alibaba, Huawei hay Xiaomi dù giàu có và nổi tiếng nhưng chưa bao giờ được so sánh với anh hùng như Elon Musk. Thay vào đó, các công ty công nghệ khiến giới trẻ ngày nay quay cuồng với văn hóa làm việc “996” (9h sáng đến 9h tối, 6 ngày mỗi tuần), với những khoản nợ sớm vì chi tiêu online, vay nợ trực tuyến quá nhiều.
Tờ Sixth Tone nhận định việc Trung Quốc tăng cường đầu tư công nghệ đang khiến những hình mẫu như Elon Musk càng trở nên nổi tiếng. Từ sự nghiệp đến gia đình, Elon Musk trở thành ví dụ hoàn hảo cho sự thành công mà nhiều người tại thị trường tỷ dân này muốn có được.
*Nguồn: Sixth Tone-Theo Băng Băng–Nhịp Sống Kinh Tế